Son dövrlər istər Qara dəniz, istərsə də Cənubi Qafqaz ərazisində mövcud olan ölkələrin bir çoxunda ya münaqişə, ya da sülh danışıqları davam etməkdədir. Ümumilikdə isə bu gün dünyada 52 konfliktli münasibətlər mövcuddur. Bu, onu göstərir ki, hazırda 104 dövlət arasında gərgin münasibətlər davam edir. Bu günlərdə Belçikanın paytaxtı Brüssel şəhərində keçirilmiş “Qara dəniz regionunda sülh və təhlükəsizlik naminə qadınların birləşməsi” adlı beynəlxalq konfransın iştirakçıları beynəlxalq birliyə bəyanatla müraciət ediblər.
İslahatçı Qadınlar və İnnovasiyalar İctimai Birliyindən verilən məlumata görə, bəyanat Qara dəniz ölkələrinin və Cənubi Qafqazı təmsil edən ölkələrin qadın təşkilatları tərəfindən qəbul olunub. Bəyanatı Azərbaycan, Gürcüstan, Ukrayna, Moldova, Rumıniya, Türkiyə, Bolqarıstan və sair ölkələrin 35 təşkilatı dəstəkləyib.
Qara dəniz və Cənubi Qafqaz regionu qadın təşkilatlarının liderlərinin beynəlxalq birliyə sülh çağırışında deyilir:
“Biz, Qara Dəniz və Cənubi Qafqaz bölgəsindən olan qadın təşkilatlarının liderləri, sülh, ədalət və insan ləyaqətinin qorunmasına olan bağlılığımızda bir araya gəlmişik. Münaqişədən ciddi şəkildə təsirlənmiş bölgəmizdəki qadınların nümayəndələri olaraq, beynəlxalq icmanı bölgəmizdə davamlı sülhü təmin etmək üçün dərhal və qətiyyətli tədbirlər görməyə çağırırıq.
Qara dəniz və Cənubi Qafqaz bölgəsi, tarixi olaraq ciddi geosiyasi çətinliklərlə səciyyələnən, hazırda on minlərlə insanın həyatını itirdiyi və milyonlarla insanın yaralandığı, qaçqın düşdüyü və ya ailələrindən ayrıldığı müharibələrdən əziyyət çəkməyə davam edir. Hazırda Rusiya-Ukrayna müharibəsində BMT-nin məlumatlarına görə, ölənlərin sayı yarım milyonu ötüb.
Bütün münaqişələrdə ən ağır yükü qadınlar və uşaqlar daşıyır, müharibənin dəhşətli nəticələrinə dözürlər. Deyildiyi kimi, bir ölkədə sülh pozulduqda, bütün ölkələrin sülhü risk altındadır. Bütün dünya silahlı münaqişələrin təsirləri ilə mübarizə aparır – qaçqınlar, yerindən edilmiş şəxslər, sığınacaq axtaranlar və vətəndaşlığı olmayan insanlar, onlara sığınacaq, dəstək, iş və inteqrasiya lazımdır. Buna görə də, hər bir ölkədə sülh həyati əhəmiyyət daşıyır. İnsan hüquqlarının və insan ləyaqətinin qorunması qlobal prioritet olmalıdır. Beynəlxalq cəmiyyət bu münaqişələrin qurbanlarına əsas humanitar yardım, psixoloji dəstək və hüquqi müdafiə təmin etmək üçün birləşməlidir.
Bununla belə, regional sabitlik və təhlükəsizliyə əhəmiyyətli təhlükə yaradan sürətli hərbiləşmə bizi dərindən narahat edir. Hərbi texnikaya xərclənən milyardlarla vəsait gənc nəslin daha parlaq gələcəyini təmin etmək üçün təhsilə, səhiyyəyə və davamlı inkişafa qoyula bilərdi.
Qara dəniz və Cənubi Qafqazda qadın təşkilatlarının liderləri olaraq biz sülhün, barışığın təşviqində və inkişafı dəstəkləməkdə mühüm rolumuzu tanıyırıq. Tarixən qadınlar sülh quruculuğu səylərində ön sıralarda olublar və bu gün biz yenidən regionumuzu davamlı sülhə və sabitliyə doğru istiqamətləndirmək üçün öz səsimizi və təcrübəmizi təklif edirik. Qadınlar dəyişikliklərin əsas agentləridir və onların sülh quruculuğu proseslərində mənalı iştirakı sülh sazişlərinin əhatəli, davamlı və ədalətli olmasını təmin edir.
Biz sülh təşəbbüslərinə rəhbərlik etməyə, müharibə yaralarını sağaltmaq və gələcək münaqişələrin qarşısını almaq üçün birlikdə çalışmağa hazırıq. Biz xalqımızın inkişafı və rifahı naminə dinc təşəbbüslərin ciddi əhəmiyyətini vurğulamalıyıq.
Biz birmənalı olaraq Azərbaycanın suverenliyini dəstəkləyirik və iki ölkəni sülhə, regionu isə sabitliyə bir addım yaxınlaşdıran Bakı ilə İrəvan arasında rəsmi dialoqu alqışlayırıq.
Biz şübhəsiz ki, Ukrayna, Gürcüstan və Moldovanı öz sərhədləri daxilində ərazi bütövlüyünü və təhlükəsizliyi bərpa etmək üçün apardıqları mübarizədə dəstəkləyirik. Bu ölkələr sülhə, sabitliyə və firavanlığa aparan yollarda möhkəm dəstəyə layiqdirlər.
Buna görə də biz beynəlxalq ictimaiyyəti tərk-silahı prioritetləşdirməyə və diplomatiyanı həm regionumuzda, həm də bütün dünyada hərbiləşdirmədən üstün tutmağa çağırırıq.
Bundan əlavə, biz beynəlxalq ictimaiyyəti bütün dövlətlərin suverenliyinə hörmət etməyə və sülh yoluna təhlükə yarada biləcək birtərəfli təşəbbüslərdən çəkinərək bərabər, qərəzsiz yanaşma nümayiş etdirməyə çağırırıq. Həmçinin daha güclü regional əlaqələr qurmağa, Qara dəniz və Cənubi Qafqaz regionu ölkələri arasında dialoq, əməkdaşlıq və qarşılıqlı anlaşmanın təşviqinə çağırırıq”.
