“Türkiyə Somalidə kosmosa 1 milyard dollardan çox sərmayə qoyacaq”.
Hafta.az-ın yazdığına görə, bu sözlər Afrika məsələləri üzrə ekspert İbrahim Nasirə məxsusdur. Dr. İbrahim Nasirin sözlərinə görə, Türkiyənin Somalidə raket bazası və raket sınaqları obyekti quracağı iddiası doğrudur.
“Bloomberg” Türkiyənin Somalidə raket və kosmik raket sınaqları üçün bir müəssisə qurmaq istədiyini yazmışdı. Türkiyənin kosmos araşdırmaları çərçivəsində kosmosa göndərəcəyi raketin Somalidən buraxıla biləcəyi iddia edilib. Hələlik rəsmi mənbələrdən xəbərlə bağlı açıqlama verilməyib.
İbrahim Nassir Türkiyənin Somalidəki sərmayəsi və əhəmiyyəti ilə bağlı bunları deyib: “Türkiyənin Somalidə kosmik tədqiqat obyekti qurması iddia deyil, doğru məlumatdır. Əslində, Somalidə uzun kosmik raketlə yanaşı, uzaq mənzilli raketlər də sınaqdan keçiriləcək. Somaliyə 1 milyard dollardan çox sərmayə qoyulması planlaşdırılır. Bu investisiya niyə Somalidə edilir? Türkiyənin öz bölgəsində bu sınaqları keçirməsi mümkün deyil. Bunun üçün nə Aralıq dənizi, nə Qara dəniz, nə də Egey dənizi uyğun deyil. Bu sınaqlar Hind okeanında, eləcə də Somali səhralarında aparıla bilər. Hətta Somalidə kosmik raketlər üçün buraxılış qurğusu da yaradıla bilər. Region ölkələri də bu layihədə iştirak edə bilər. Çünki Türkiyə ilə bir çox region ölkələri arasında ardıcıl olaraq texnologiya müqavilələri imzalanıb. Türkiyənin kosmik hədəfləri arasında 2026-cı ildə Aya yumşaq eniş daxildir. Çox güman ki, bunun sınaqları Somalidə aparılacaq”.
Türkiyə daha əvvəl Somali ilə neft və təbii qaz kəşfiyyatı müqaviləsi bağlamışdı. Bundan başqa, Türkiyənin Somaliyə belə bir sərmayə qoyması mühüm addım hesab olunur. İbrahim Nassir, "Türkiyənin Somali üçün investisiya planını necə oxumalıyıq?" sualına belə cavab verir: “Yatırılacaq investisiya Türkiyənin Somaliyə nə qədər önəm verdiyinin göstəricisidir. Bu həm də Türkiyənin qarşıdakı dövrdə Somalidə sabitliyin təmin olunmasında böyük rol oynayacağı anlamına gəlir. Çünki sabitlik olmayan yerdə belə təcrübələr və investisiyalar edə bilməzsiniz. Bu nöqtədə Türkiyə Somali ilə Efiopiya arasında vasitəçilik səylərini sürətləndirəcək. Sülh diplomatiyasının əhatə dairəsi də genişləndirilə bilər. Regionun digər ölkələri də əhatə dairəsinə daxil ola bilər. Bu plan Türkiyənin Afrika Buynuzundakı sabitliyə nə qədər önəm verdiyinin göstəricisidir. Təkcə investisiya planı deyil, həm də son diplomatiya buna sübutdur. Türkiyənin bölgənin bir çox ölkəsində sülhün təmin olunması üçün səylər göstərdiyini görürük. Bu ölkələr arasında Sudan da var” deyib.
İbrahim Nassir deyib ki, bu mərhələdə “Şərqi Afrika Təhlükəsizlik Konsepsiyası” adlandırdığım strategiya regionda hərtərəfli həll masasının yaradılmasında mühüm yol aça bilər. Çünki regiondakı təhdidlər demək olar ki, bütün ölkələri çətin vəziyyətə salır. Ona görə də bu konsepsiya regionun bütün ölkələrini əhatə edəcək şəkildə formalaşa bilər.
Onun sözlərinə görə, bütün bu addımlar regional əməkdaşlığı artıracaq. Bölgə ölkələri ilə Türkiyə arasında son vaxtlar imzalanan müqavilələr də bunun göstəricisi sayıla bilər.
