Bakının COP29-un ev sahibi şəhəri olaraq qlobal diqqət mərkəzinə çıxmağa hazırlaşdığı bir vaxtda, Şimali Avropa ölkələrinin səfirlikləri Kitabistan platforması ilə əməkdaşlıqda “NORDIC TALKS: The Nordic Green Model” təşəbbüsünü başlatdı. Danimarka, Finlandiya, Norveç və İsveç səfirliklərinin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən bu layihə, Şimali Avropa ölkələrinin bərpa olunan enerji mənbələrinə keçid və iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizə sahəsində əldə etdikləri uğurlu təcrübələrin paylaşılmasına yönəlib. Şimali Avropa Nazirlər Şurasının dəstəyi ilə həyata keçirilən təşəbbüs, Şimali Avropa ölkələrinin yanaşmasını dayanıqlı inkişaf modeli kimi təqdim edir.
Layihə, 26-27 sentyabr tarixlərində Bakıda keçirilmiş iki günlük tədbirlə start götürdü. Bu tədbir iqlim mövzusunda sərgi, konfrans və yüksək səviyyəli panel müzakirəsindən ibarət idi. 26 sentyabrda Nizami Kino Mərkəzində dörd Şimali Avropa ölkəsinin mütəxəssislərinin iştirakı ilə iqlim mövzusunda sərgi-konfrans təşkil olundu. Burada iqlim dəyişikliyinə qarşı qlobal mübarizədə regionu ön sıralara çıxaran yaşıl keçid modelləri təqdim edildi.
Növbəti gün Kitabistanın moderatorluğu ilə keçirilən panel müzakirəsi Danimarka, Finlandiya, Norveç və İsveç səfirlərini davamlı inkişaf və enerji səmərəliliyi sahəsində qabaqcıl metodları müzakirə etmək üçün bir araya gətirdi.
“İqlim dəyişikliyi dövrümüzün ən aktual problemlərindən biri olaraq qalmaqdadır”, – deyə İsveçin Azərbaycandakı səfiri Tobias Lorentzson bildirdi. “Hazırda Şimali Avropa Nazirlər Şurasının fəaliyyət planında yaşıl Şimali Avropa regionuna nail olmaq əsas prioritetlərdən biridir. Şuranın İsveç sədrlik etdiyi dövrdə biz, Şimali Avropanı yaşıl keçid, rəqabət qabiliyyəti və sosial dayanıqlılıq sahəsində qlobal lider olaraq inkişaf etdirməyə davam edəcəyik”.
Səfir Lorentzson vurğuladı ki, Bakıda keçirilən NORDIC TALKS Şimali Avropa regionu və Azərbaycan üçün birgə səylərini birləşdirmək və ortaq problemlərə birgə həll yolları axtarmaq üçün əlverişli bir fürsətdir. O, Azərbaycanın yaşıl enerji sahəsində mövcud təşəbbüslərini əməkdaşlıq və bilik mübadiləsi üçün məhsuldar zəmin kimi qiymətləndirdi.
İki gün ərzində iştirakçılar sənayenin dekarbonizasiyası, bərpa olunan enerjinin milli şəbəkələrə inteqrasiyası və dayanıqlı şəhər infrastrukturunun inkişafı kimi Şimali Avropa yaşıl modelinin müxtəlif aspektlərini öyrənmək imkanı əldə etdilər. 27 sentyabr tarixində keçirilən panel müzakirəsi isə dövlət qurumlarının, vətəndaş cəmiyyətinin, akademik dairələrin və medianın nümayəndələrinə səfirlərə birbaşa suallar ünvanlamaq imkanı yaratdı və bu, dialoqu yerli perspektivlər və prioritetlərlə zənginləşdirdi.
NORDIC TALKS layihəsi təkcə Şimali Avropa ölkələrinin yaşıl enerji sahəsində nailiyyətlərini nümayiş etdirmək məqsədi ilə deyil, həm də iştirakçı ölkələr və Azərbaycan arasında əlaqələrin möhkəmləndirilməsinə xidmət edən platforma olaraq hazırlandı, iqlim böhranının həllində əməkdaşlıq yanaşmasını təşviq edir.
“Onilliklər ərzində qazandığımız təcrübə sayəsində Şimali Avropa ölkələri yaşıl keçid üçün güclü bir baza yaradıblar”, – deyə Norveç Xarici İşlər Nazirliyinin Yaşıl Keçid üzrə xüsusi müşaviri Per Strand Sjaastad qeyd etdi. “Biz inanırıq ki, öz təcrübəmizi bölüşməklə Azərbaycanın dayanıqlı və ekoloji baxımdan şüurlu bir gələcəyə doğru yoluna töhfə verə bilərik”.
Həqiqətən də, Danimarka, Finlandiya, Norveç və İsveç uzun müddətdir ki, qabaqcıl siyasətləri, texnoloji innovasiyaları və genişmiqyaslı bərpa olunan enerji investisiyaları sayəsində yaşıl enerjiyə keçid sahəsində dünya liderləri hesab olunur. Regionun külək enerjisi, enerji səmərəliliyi və dövri iqtisadiyyat prinsipləri kimi sahələrdə təcrübəsi, öz yaşıl transformasiyasına başlayan Azərbaycan üçün dəyərli ideyalar təqdim edir.
İntellektual mübadilə və mədəniyyətlərarası anlaşmaya töhfə verməsi ilə tanınan Kitabistan dialoqun təşkilində mühüm rol oynayır. Onun iştirakı, iqlim dəyişikliyi kimi sərhədləri aşan və kollektiv fəaliyyət tələb edən məsələlərin müzakirəsi üçün müxtəlif səslərin bir araya gətirilməsinin əhəmiyyətini vurğulayır.
COP29-a doğru geri sayım davam etdikcə, “NORDIC TALKS: The Nordic Green Model” təşəbbüsü Şimali Avropa regionu və Azərbaycan arasında konstruktiv dialoqa şərait yaratmağa hazırdır. Təşəbbüs, enerji səmərəliliyinin və bərpa olunan resursların iqtisadi inkişaf və sosial rifahın əsasında dayandığı daha dayanıqlı bir gələcək üçün qlobal əməkdaşlıq potensialını vurğulayır.
Bu layihə vasitəsilə Şimali Avropa ölkələrinin səfirlikləri yalnız öz ölkələrinin nailiyyətlərini vurğulamağı deyil, həm də Azərbaycanı daha yaşıl və dayanıqlı iqtisadiyyata doğru öz yolunda yenilikçi strategiyaları qəbul etməyə ruhlandırmağı ümid edirlər.
