Repetitorluğun süqutu və ya azalması ideyası müxtəlif faktorlarla əlaqəli ola bilər və bu, təhsil sistemindəki dəyişikliklərə, texnologiyanın inkişafına və cəmiyyətin təhsil yanaşmalarındakı yeniliklərə bağlı ola bilər. Repetitorluğun süqutuna gətirib çıxara biləcək bəzi əsas faktorlar aşağıdakılardır:
1. Texnologiyanın inkişafı və onlayn təhsil
Texnologiya və rəqəmsal təhsil platformalarının inkişafı ilə repetitorluğun ənənəvi forması azalır. Onlayn təhsil resursları, video dərsliklər, interaktiv öyrənmə platformaları və tətbiqlər tələbələrə öz tempinə uyğun şəkildə öyrənmək imkanı verir. Bu, fərdi repetitorlara olan tələbi azalda bilər, çünki şagirdlər artıq əlavə dərsləri onlayn şəkildə, daha sərfəli və əlçatan formada əldə edə bilirlər.
2. Məktəb təhsilinin keyfiyyətinin artması
Əgər məktəblərdə tədrisin keyfiyyəti yüksəlsə və siniflərdə daha fərdi yanaşma tətbiq olunsa, şagirdlər əlavə dəstəyə ehtiyac duymaya bilər. Bu halda repetitor xidmətlərinə maraq azala bilər, çünki məktəbdə dərs zamanı şagirdlərin bütün tədris ehtiyacları qarşılanmış olacaq.
3. Alternativ təhsil üsulları və platformaları
Alternativ təhsil metodlarının, məsələn, layihə əsaslı təhsil, təcrübə əsaslı tədris və əməkdaşlıq yönümlü tədris proqramlarının artması repetitorluğun zəruriliyini azalda bilər. Şagirdlər akademik biliklərlə yanaşı, praktiki bacarıqlar əldə edərək daha müstəqil şəkildə öyrənməyi öyrənirlər. Bu cür yanaşmalar repetitorluğa olan ehtiyacı əvəz edə bilər.
4. Təhsil sistemində islahatlar
Əgər təhsil sistemində islahatlar həyata keçirilərsə və qəbul imtahanları daha ədalətli və balanslı formada tərtib olunsa, repetitorların rolu azalacaq. Misal üçün, imtahan suallarının həddindən artıq çətin və ya nəzəri olması repetitorlara olan tələbi artırır. Lakin islahatlar sayəsində imtahanlar daha əhatəli və praktiki olsa, repetitorluq ehtiyacı azalacaq.
5. Sosial bərabərlik və təhsil imkanlarının genişlənməsi
Təhsil imkanlarının daha bərabər paylanması da repetitorluğa ehtiyacı azalda bilər. Əgər cəmiyyətin hər bir təbəqəsi keyfiyyətli təhsil ala bilsə, fərdi repetitorlara olan tələbat təbii olaraq azalacaq. Yoxsul bölgələrdə və ya resurs çatışmazlığı olan ailələr üçün dövlət və qeyri-dövlət sektorları təhsil dəstəyi təklif etdikcə, repetitorluq xidmətləri zəifləyə bilər.
6. Repetitorluq sektorunun tənzimlənməsi
Bəzi hallarda repetitorluq qeyri-formal sektorda mövcuddur və tənzimlənmir. Əgər dövlət tərəfindən repetitorluq fəaliyyətləri ciddi tənzimlənərsə, bu sahədə fəaliyyət göstərənlərin sayı azala bilər və repetitorluğun ənənəvi forması süqut edə bilər. Bu, repetitor xidmətlərinin daha nəzarətli və strukturlaşdırılmış formal təhsillə əvəz olunması ilə nəticələnə bilər.
Repetitorluğun süqutu qəti bir proses olmasa da, təhsil sistemində və texnologiya sahəsindəki dəyişikliklər bu sahəyə təsir göstərə bilər. Ancaq repetitorluq, xüsusən də fərdi yanaşmaya ehtiyac olduğu yerlərdə hələ də dəyərli bir vasitə olaraq qala bilər. Texnologiya və tədris metodlarındakı yeniliklər sayəsində repetitorluq yeni formalar ala və dəyişikliklərə uyğunlaşa bilər.
Bəhman Hüseyn
