Dəm qazı (karbon monoksid, CO) rəngsiz və qoxusuz bir qazdır, buna görə də onun təsirini hiss etmək çətindir. Dəm qazından zəhərlənmə həyati təhlükə yarada bilər və təcili müdaxilə tələb edir. Belə bir vəziyyətdə atılmalı olan addımlar aşağıda göstərilib:Zəhərlənmə əlamətləriDəm qazından zəhərlənmə aşağıdakı əlamətlərlə müşahidə edilə bilər:Baş ağrısıBaşgicəllənməÜrəkbulanma və qusmaHalsızlıq və yuxululuqNəfəs darlığıHuşun itirilməsiƏgər bu əlamətlər qapalı və ventilyasiyasız məkanda olarkən yaranırsa, dəm qazından zəhərlənmə ehtimalı yüksəkdir.Təcili Addımlar1. Zəhərlənmiş şəxsi təhlükəsiz yerə çıxarınİlk olaraq zəhərlənmiş şəxsi dəm qazı mənbəyindən uzaqlaşdırın.Əgər şərait təhlükəsizdirsə, qapı və pəncərələri açaraq otağı havalandırın.Şəxsin həyatını təhlükəyə atmamaq üçün ehtiyatlı olun.2. Təcili tibbi yardım çağırınDərhal təcili yardım xidməti ilə əlaqə saxlayın (Azərbaycanda 103 nömrəsi ilə).Zəhərlənmə əlamətlərini və vəziyyətin təfərrüatlarını operatora bildirin.3. Havalandırma təmin edinDəm qazının yığılmasını dayandırmaq üçün qaz cihazlarını və ya digər mənbələri söndürün (lakin bunu təhlükəsiz şəraitdə edin).4. Huşunu itirmiş şəxsə yardım edinƏgər zəhərlənmiş şəxs huşunu itiribsə, onu yan üstə uzadın (sabit yan vəziyyət). Bu, nəfəs yollarının açıq qalmasını təmin edəcək.Nəbzi və nəfəsini yoxlayın.Nəbz və nəfəs yoxdursa, ürək-ağciyər reanimasiya (CPR) tətbiq edin (bu bacarığınız varsa).5. Oksigen təmin edinTibbi yardım gələnədək əgər mümkündürsə, zəhərlənmiş şəxsi açıq havaya çıxarın.Tibbi yardım gəldikdən sonra adətən zərər çəkmiş şəxsə oksigen maskası ilə yüksək dozada oksigen verilir.ProfilaktikaDəm qazından zəhərlənmənin qarşısını almaq üçün aşağıdakı tədbirləri görmək vacibdir:Qaz cihazlarını mütəmadi olaraq yoxlatdırın və düzgün ventilyasiyaya əmin olun.Dəm qazı detektorları quraşdırın. Bu cihazlar zəhərli qazın səviyyəsi artdıqda xəbərdarlıq edir.Qapalı məkanlarda kömür, qaz və ya odun yandırmayın.Bacalar və havalandırma sistemlərinin təmizliyini təmin edin.Dəm qazından zəhərlənmə təcili müdaxilə tələb edən bir vəziyyətdir. Erkən tədbir və düzgün yanaşma həyati təhlükəni azalda bilər. Zəhərlənmə riski olan hallarda dərhal təhlükəsizliyə əməl edin və tibbi yardıma müraciət edin.
Eltun Məmmədov
Diqqət Çəkənlər
Balıq yeməklərinin zərərləri varmı?
Prezident İlham Əliyev ABŞ Nümayəndələr Palatası üzvünün başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüşüb
Prezident İlham Əliyev Beynəlxalq Kanoe, Avarçəkmə və Draqon Qayıqları federasiyalarının prezidentləri ilə görüşüb
