Uşaqların məktəbə hazırlaşması yalnız məktəb ləvazimatlarının alınması ilə bitmir. Valideynlərin əsas vəzifəsi uşağın həm psixoloji, həm də fiziki olaraq yeni təhsil ilinə tam hazır olmasını təmin etməkdir. Məktəbə hazırlıq, həmçinin uşağın gündəlik rejiminin təşkilindən, emosional sabitliyinin qorunmasından və akademik baza biliklərinin gücləndirilməsindən ibarətdir. Məktəbə hazırlıq prosesi valideyn və uşaq arasında müsbət əlaqəni gücləndirən bir mərhələdir. Bu yazıda uşaqları məktəbə hazırlamaq üçün ən vacib addımları və tövsiyələri ətraflı izah edəcəyik.
Uşağın psixoloji hazırlığını gücləndirmək
Uşağın məktəbə psixoloji hazırlığı onun yeni mühitə uyğunlaşması üçün vacibdir. İlk növbədə, uşağa məktəb haqqında müsbət məlumatlar verərək onu həyəcanlandırın. Məktəbdə keçiriləcək maraqlı dərslər, müəllimlərlə tanışlıq və yeni dostlar qazanmaq imkanı barədə danışın. Uşağın məktəbə dair hər hansı qorxularını və narahatlıqlarını dinləmək üçün onunla açıq və səmimi söhbət edin. Ona məktəb mühitində qarşılaşacağı çətinlikləri həll edə biləcəyini və hər zaman sizin dəstəyinizi hiss edəcəyini bildirin.
Əgər uşaq sosial bacarıqlarda çətinlik çəkirsə onunla birlikdə rol oyunları oynamaq yaxşı bir üsuldur. Məsələn, məktəbdə müəllim və şagird arasında dialoqu canlandıraraq onun özünəinamını artırın. Uşağı müsbət təcrübələrlə ruhlandırmaq üçün məktəb illərinizdəki maraqlı hekayələri danışa bilərsiniz. Onu? həm də emosional sabitliyini qorumağa kömək edəcək fəaliyyətlərə yönləndirin, məsələn, rəsm çəkmək və ya sevdiyi bir idman növü ilə məşğul olmaq kimi.
Psixoloji hazırlıq zamanı uşağın özünü məktəbə aid hiss etməsi üçün ona bəzi məsuliyyətlər verin. Məsələn, məktəb çantasını özü toplamasına və ya ləvazimat seçməsinə icazə verin. Əlavə olaraq, uşağa məktəb qaydalarını və dərs rejimini əvvəlcədən öyrətmək faydalıdır. Uşaq məktəbin ilk gününə hazır olduğunu hiss etdikdə, bu onun özünəinamını artıracaq və müsbət təcrübə yaradacaq.
Məktəb ləvazimatlarının hazırlanması və düzgün seçimi
Məktəb ləvazimatlarının hazırlanması prosesində uşağın iştirakını təmin etmək onun məktəbə marağını artırmaq üçün əhəmiyyətlidir. İlk növbədə, məktəb çantasını seçərkən onun funksionallığına və sağlamlıq üçün təhlükəsizliyinə diqqət edin. Çanta uşağın kürəyinə ağırlıq verməməli, ortopedik xüsusiyyətlərə malik olmalıdır. Tənzimlənən qayışlar çantanın uşağın boyuna uyğunlaşdırılmasına kömək edəcək.
Dəftərlər, qələmlər, rəngli qələmlər və digər ləvazimatlar keyfiyyətli materiallardan seçilməlidir. Məsələn, uşağın yazı yazarkən rahatlıqla istifadə edə biləcəyi, əlinə uyğun qələmlər seçmək vacibdir. Riyazi alətlər, rəsm materialları və digər xüsusi ehtiyaclar da nəzərə alınmalıdır. Ləvazimatların uşağın zövqünə uyğun seçilməsi onun məktəbə getmək həvəsini artıra bilər.
Məktəb geyimləri və ayaqqabıları da bu prosesin vacib hissəsidir. Uşağın rahatlığı üçün təbii materiallardan hazırlanmış geyimlər seçmək məqsədəuyğundur. Ayaqqabılar isə rahat və uşağın ayaq quruluşuna uyğun olmalıdır. Əlavə olaraq, dərs proqramında lazım ola biləcək kitabları və əlavə vəsaitləri də əvvəlcədən təmin etmək lazımdır.
Məktəb ləvazimatlarını səliqəli şəkildə təşkil edərək uşağı buna öyrətmək ona məsuliyyət hissini aşılayacaq. Məsələn, hər dərs üçün ayrı-ayrı qovluqlar və ya dəftər tutucuları təşkil etmək faydalıdır. Ləvazimatların vaxtında alınması və düzgün seçilməsi uşağın məktəbə daha həvəslə başlamasına kömək edəcək.
Gündəlik rejimin təşkili
Uşağın məktəb rejiminə uyğunlaşması üçün gündəlik rejimin düzgün qurulması əsas şərtlərdən biridir. İlk növbədə, uşağın yuxu rejimini tənzimləyin. Məktəb başlamazdan əvvəl hər gün eyni vaxtda yatmaq və oyanmaq uşağın bioloji saatını nizama salacaq. Məsləhət görülən yuxu müddəti məktəb yaşlı uşaqlar üçün 9-11 saatdır. Yuxunun keyfiyyətli olması üçün yatmazdan əvvəl uşağın elektronik cihazlardan uzaq qalmasına diqqət edin.
Səhər yeməyi uşağın məktəbə enerjili başlaması üçün çox önəmlidir. Səhər yeməyi rasionuna zülal, meyvə və tam taxıl məhsulları əlavə etməyə çalışın. Gün ərzində uşağın balanslı qidalanmasını təmin etmək üçün məktəb yeməklərinə də diqqət yetirin. Evdə hazırlanan yeməklər daha sağlam və uşağın qida ehtiyaclarına uyğun olacaq.
Məşğələlər və istirahət vaxtının balanslaşdırılması da vacibdir. Dərs tapşırıqları və asudə vaxt arasındakı balans uşağın stressdən uzaq qalmasını təmin edəcək. Həmçinin, uşağın məktəbdən sonra müəyyən bir saat ərzində dincəlməsinə və oyun oynamağa vaxt ayırmasına şərait yaradın. Bu onun enerjisini bərpa etməsinə və növbəti günə hazır olmasına kömək edəcək.
Gündəlik rejimi planlaşdırarkən uşağı müəyyən məsuliyyətlərə alışdırmaq da faydalıdır. Məsələn, öz dərs tapşırıqlarını vaxtında yerinə yetirmək və ya məktəb çantasını özü toplamaq kimi vərdişlər. Rejimin düzgün qurulması uşağın vaxt idarəçiliyi bacarıqlarını inkişaf etdirəcək və onun məktəb həyatında daha təşkilatlanmış olmasını təmin edəcək.
Uşağın sağlamlığına diqqət edin
Uşağın məktəbə hazırlığında sağlamlıq yoxlamaları və fiziki vəziyyətin izlənməsi vacib addımlardır. Məktəb başlamazdan əvvəl uşağı həkim müayinəsindən keçirin. Görmə, eşitmə və digər fiziki sağlamlıq göstəricilərini yoxlamaq uşağın təhsil prosesində daha uğurlu olmasına şərait yaradacaq. Peyvəndlərin tam olmasına əmin olun və uşağın immunitetini gücləndirmək üçün lazımi tədbirlər görün.
Uşağın fiziki fəaliyyəti onun ümumi sağlamlığını və əhvalını yaxşılaşdırmaq üçün mühümdür. İdman məşğələləri, açıq havada oyunlar və ya qısa yürüşlər onun fiziki cəhətdən aktiv olmasını təmin edəcək. Sağlam qidalanma da məktəb dövründə ön planda olmalıdır. Uşağın qidalanma rasionunda təzə meyvə, tərəvəz, zülal və süd məhsulları əsas yer tutmalıdır.
Dərs zamanı uzun müddət oturmaq uşağın fiziki rahatlığına təsir edə bilər. Buna görə də, evdə uşağın rahatlıqla dərs oxuya biləcəyi, düzgün oturma şəraiti təmin edilmiş bir yer təşkil edin. Sağlamlıq göstəricilərinin izlənməsi və ona dəstək olmaq uşağın məktəbdə daha uğurlu olmasına kömək edəcək.
