Xəbər verdiyimiz kimi iyunun 28-də İranda növbədənkənar prezident seçkiləri keçiriləcək. Bu zərurət mərhum prezident İbrahim Rəisinin ölümündən sonra yaranıb. Seçkilərin sonuncu mərhələsinə 6 namizəd qatılıb.
Bəs, bu namizədlərdən hansından radikal addımlar gözləmək olar?
İran Seçki Komissiyası Keşikçilər Şurası 6 namizədin seçkilərin sonuncu mərhələsinə qədəm qoyduğunu təsdiqləyib. Bunlar hazırkı parlament sədri Məhəmməd Bağer Qalibaf, Tehranın meri Əlirza Zəkani, İran parlamentinin üzvü Məsud Pezeşkiyan, İranın keçmiş prokuroru Mustafa Purməhəmmədi və İranın vitse-prezidenti Əmirhüseyn Qazizadə-Haşimi. Daha bir namizəd isə sabiq prezident Mahmud Əhmədinejaddir.
Bəs, seçkidə ən “zəif bənd” kimdir?
Bəri başdan deyək ki, İran ictimaiyyəti Əhmədinejadı sistemə yad element kimi qəbul edir. Onun şəxsiyyəti ətrafında həmişə çox söz-söhbət və səs-küy olur. Bundan əlavə, Əhmədinejad son illərdə dövlət vəzifəsində çalışmayıb və aktiv siyasətdən uzaqlaşıb.
Bəs, favoritlər kimlərdir?
İranın “Asr-e Iran” nəşri yazır ki, əsas mübarizə Cəlili, Qalibaf və Pezeşkiyan arasında gedəcək. Məhəmməd Bager Qalibafın seçki kampaniyalarında iştirakda böyük təcrübəsi Məhəmməd Bağer Qalibafın xeyrinə danışır - o, dörd dəfə İran prezidentliyinə namizəd olub. Maraqlıdır ki, Qalibaf hər dəfə taktikanı dəyişirdi: ya müzakirə zamanı hansısa mənada Əhmədinejada bənzəyirdi, ya da ən mühafizəkar fikirləri təbliğ edirdi. O, yəqin ki, bu dəfə ikinci modeli seçəcək.Bunu yəqin ki, müzakirələrdə görəcəyik.
Mühafizəkarların namizədi Səid Cəlili İran siyasətində böyük şəxsiyyətdir. Bununla belə, Cəlili xatırlaya bilər ki, İranın nüvə dosyesinin MAQATE-dən BMT Təhlükəsizlik Şurasına ötürülməsi onun birbaşa iştirakı olmadan baş tutmayıb. Daha sonra Təhlükəsizlik Şurasının İrana qarşı sanksiyaları ilk dəfə olaraq təsdiqləndi.
Qarşıdan gələn seçkilərdə islahatçıları Məsud Pezeşkiyan təmsil edəcək. Onun namizədliyinin təsdiqlənəcəyinə az adam inanırdı. Yeganə əsl islahatçı namizəd kimi Pezeşkiyan yəqin ki, yekun siyahıda olmayan islahatçıların səslərini toplayacaq. Bu, islahatçı qanadın həm zəifliyi, həm də güclü tərəfidir: bir tərəfdən onlar açıq-aşkar azlıq təşkil edir, digər tərəfdən onların tərəfdarları bir fiqur ətrafında birləşə bilər.
Pezeşkiyanı islahatçılarla yanaşı, orta təbəqə və bəzi gənclərin də dəstəkləyəcəyi proqnozlaşdırılır. O, həmçinin ölkənin şimal-qərb və qərb əyalətlərindən səs toplamaq potensialına malikdir. Pezeşkiyan əslən həkim; o, kardioloq və cərrahdır və yüksək sosial təbəqəyə aiddir. Məsud Pezeşkian səhiyyə naziri, eyni zamanda bir neçə müddət parlament üzvü və parlament sədrinin müavini olub.
Təbii ki, hər namizədin güclü və zəif tərəfləri var. Amma 6 namizəddən hansı qalib olacaq, bunu iyunun 28-də biləcəyik.
lhamə Qiyas, News365.az
