<span><p><span style="font-size:;" 1rem;"><b>Prezident İlham Əliyevin və birinci xanım Mehriban Əliyevanın bu gün işğaldan azad edilmiş hər rayonumuza, hər kəndimizə səfəri xalqımızda böyük fərəh, qürur hissi oyadır. Bu səfərlər işğaldan azad edilmiş ərazilərimizin tarixində böyük səhifələr açır. </b></span></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Vətənimizin bütövlüyünün təmin edilməsi, XX əsrin sonlarında tariximizə həm daxili, həmdə xarici qüvvələr tərəfindən vurulan ağır zərbələrdən sonra onun siyasətinin başlıca meyarı olmuşdur. Məhz bu istiqamət üzrə Ermənistanla cəbhədə baş verən 2016-cı ilin aprel döyüşləri və 2020-ci il iyul hadisələri bir qığılcım rolu oynamışdır. Bu gün biz torpaqlarımızın azad olunması ilə qürurlanır, bu vətənin övladı olmağımızla fəxr edirik. Bəli, biz əminliklə deyə bilərik ki, bu gün Müzəffər Ordumuzun döyüş meydanında rəşadəti qarşısında ermənilər tab gətirə bilməyərək qaçmağa məcbur oldu. Doğma torpaqlarında müharibə aparan Ölkəmiz ərazi bütövlüyünü bərpa edib. <br/><br/>Tarixi, mühüm strateji ərazidə yerləşən rayonumuz olan Zəngilanın düşməndən azad edilməsi deyərdim tarixi hadisədir. Əlbəttə ki, böyük hərbi taktika sahəsində mərd oğullarımız bu rayonumuzu düşməndən azad etdi. Zəngilanda dövlət bayrağımızı qaldırmaqla, həm də düşmən dəyirmanına su tökənlərə mesaj verdi Azərbaycan. Bəli Zəngilan indi azadlığına qovuşub. 44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində işğaldan azad olunmuş bütün torpaqlarımız kimi indi Zəngilan da tikinti meydançasını xatırladır. Burada yenidənqurma prosesi sürətlə davam edir. <br/><br/>Bəli yenidənqurma - çünki, burada düşmən hər şeyi məhv edib. Tariximizi, mədəniyyətimizi məhv edib, evlərimizi dağıdaraq talayıb, satıb. Sanki bu yerlərdə heç vaxt insan yaşamayıb. Ali Baş Komandanın 20 oktyabr tarixində xalqa ünvanlanmış müraciətində Zəngilanın Azərbaycan üçün əhəmiyyətini bir daha gözlər önünə sərdi. Buranın tarixi əhəmiyyətini və nə qədər önəmli olduğunu göstərdi. Bu gün Prezident, cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi və nəzarəti altında işğaldan azad olunmuş ərazilərimizdə “Böyük Qayıdış” üçün bütün zəruri tədbirlər həyata keçirilir. Yaşayış evləri, sosial, yol-nəqliyyat, iqtisadi sahələr, infrastruktur sürətlə bərpa edilir. Əminliklə deyirik ki, sərhədlərimiz artıq etibarlı əllərdədir. Sevindirici haldır ki, Zəngilanın işğal tarixi onun azad olma tarixi ilə əvəz olunmuş, Qələbə ruhlu 20 oktyabr 2021 tarixi şərəf və qürur tariximizə çevrilmişdir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Zərifə Məmmədova</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;">Neftçala rayon sakini</span></p></span>
<span><p><b>Məlumdur ki, Qubadlı rayonu 31 avqust 1993-cü il tarixində Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunmuşdur. İşğal nəticəsində rayondan 29997 nəfər məcburi köçkün respublikanın müxtəlif yaşayış məntəqələrində müvəqqəti yerləşdirilmişdir. 94 yaşayış məntəqəsi, 7278 fərdi yaşayış evi, 64 inzibati bina, 148 sosial obyekti, 161 mədəniyyət obyekti, 7 məscid, 16 körpü dağıdılmış və yararsız vəziyyətə salınmışdır. 1080 ədəd <a target="_blank" href="https://kayzen.az/blog/k%C9%99nd-t%C9%99s%C9%99rr%C3%BCfat%C4%B1/">kənd təsərrüfatı</a> obyekti, 650 km avtomobil yolu, 2 su anbarı, 150 km magistral su xətləri, 4830 km elektrik xətləri, 165 km magistral qaz boru xətti, 9 tikinti idarəsi, 4 yol idarəsi, 18 ədəd dəyirman, 4 ədəd su nasos stansiyası, 120 ədəd elektrik yarımstansiyası və transformatorlar erməni vandalları tərəfindən tamamilə dağıdılmışdır. </b></p><p><br/>Qubadlı rayonu Azərbaycan Respublikasının cənub qərbində yerləşir. Səthi əsasən dağlıqdır. Qubadlı rayonu qərbdən 120 km məsafədə Ermənistan Respublikası ilə, Şimaldan Laçın rayonu, Xocavənd rayonu, şərqdən Cəbrayıl rayonu, cənubdan isə Zəngilan rayonu ilə həmsərhəddir. Kəndlərin əksər hissəsi Həkəri və Bərgüşad çayları ətrafında yerləşir. Rayonda əsasən qəhvəyi dağ-meşə torpaqları yayılmışdır. “Yazı düzü”, “Gəyən” və “Məzrə” adlanan düzləri bol məhsullu torpaqlardır. Ümumilikdə rayonda 79812 hektar torpaq fondu vardır. İşğala qədər bundan 14956 hektarı əkin, 850 hektarı çoxillik bitki, 631 hektarı biçənək, 17192 hektarı örüş-otlaq, 543 hektarı həyətyanı, 13160 hektarı meşə, 582 hektarı bağ və üzümlüklər idi. Rayonun ərazisindən Bərgüşad, Həkəri və onların qolları (Ağa çayı, Kiçik Həkəri, Meydandərəsi və s.) axır. İşğaldan öncə Qubadlıda 13160 hektar meşə sahəsi olub. Rayonun ərazisi təbii dərman bitkiləri ilə də zəngindir. </p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Qubadlı rayonu faydalı qazıntılarla zəngindir. Belə ki, rayonunun Hacılı kəndində mişar daşı yatağı, Bərgüşad çayının sol sahilində yəşəm yatağı, Əliquluuşağı, Qundanlı, Muradxanlı və Başarat kəndlərində mərmərləşmiş əhəng daşı yataqları, o cümlədən Mollabürhan kəndinin cənubunda tuf daş yatağı, Xanlıq kəndində qum-gil yatağı, Eyvazlı kəndində əqiq yatağı vardır.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Qubadlının işğaldan azad olunması bir neşə gün çəkdi. Zəngilan şəhəri oktyabrın 20-də azad olunandan sonra təbii ki, növbəti istiqamət Qubadlı rayonu idi. Şəhərdə ermənilər güclü istehkamlar qurmuş və yüksəkliklərdə düşmənin hərbi birləşmələri yerləşmişdi. </span><br/></p><p><br/>Qubadlını azad etmək üçün, ilk növbədə, yüksəkliklər götürülməli idi. Çünki düşmən bu yüksəkliklərdən müntəzəm olaraq hərbçilərimizə atəş açırdı. Ona görə Qubadlı əməliyyatı xüsusi peşəkarlıq və fədakarlıq tələb edirdi. Azərbaycan Ordusu bu peşəkarlığı, fədakarlığı göstərib. İlk növbədə, şəhərə hakim olan yüksəkliklər götürüldü, ətrafda yerləşən kəndlər, o cümlədən Xanlıq qəsəbəsi, Padar, Sarıyataq, Mahmudlu kəndləri götürüldü və strateji yüksəkliklər ələ keçirildikdən sonra, oktyabr ayının 25-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Qubadlı şəhəri düşməndən tamamilə təmizləndi. </p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin sərəncamı ilə 2020-ci il noyabr ayının 26-da “Qubadlının azad olunmasına görə” medalı təsis edildi. Azərbaycan Respublikasının Qubadlı rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılmış döyüş əməliyyatlarında iştirak edərək şəxsi igidlik və şücaət nümayiş etdirmiş Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 15189 hərbi qulluqçusu Azərbaycan Respublikası Prezidentinin müvafiq sərəncamları ilə “Qubadlının azad olunmasına görə” medalı ilə təltif edildilər.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Qarabağın digər bölgələrində olduğu kimi Qubadlı rayononun ərazisində də ermənilər hərbi cinayətlər törətmişlər. Belə ki, rayonun Xanlıq kəndində hərbi istehkam, hərbi baza qurulmuşdu. Xanlıq kəndində qanunsuz məskunlaşma aparılmışdı. Xaricdən gətirilən ermənilər burada qanunsuz yollarla yerləşdirilmişdilər. Bu da hərbi cinayət sayılır. Cenevrə konvensiyalarına görə işğal edilmiş torpaqlarda qanunsuz məskunlaşma aparan ölkə cinayət törətmiş olur. </span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Ötən ilin 23 dekabr tarixində Prezident İlham Əliyev Qubadlıda Azərbaycan bayrağını ucaltdı. Qubadlının işğaldan azad edilməsi tarixi hadisədir və onun azad edilməsi böyük Qələbəni yaxınlaşdırdı. </span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Elnur Əlizadə - Azərbaycan Kooperasiya Universitetinin tələbəsi, Nərimanov rayonun fəal gənci</span><br/></p></span>
<span><p><span style="font-size:;" 1rem;"><b>Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev cari ilin 15 oktyabr tarixində keçirilmiş Müstəqil Dövlətlər Birliyinin Dövlət Başçıları Şurasının iclasında çıxış etmişdir. Ali Baş Komndan bildirmişdir ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi artıq keçmişdə qalmışdır. Ümumilikdə postmünaqişə dövrü hələ ki. sakit keçir. Azərbaycan öz ərazi bütövlüyünü bərpa etmiş, BMT Təhlükəsizlik Şurasının işğalçı qüvvələrin Azərbaycan ərazisindən dərhal, qeyd-şərtsiz və tamamilə çıxarılmasını tələb edən qətnamələrini yerinə yetirmiş və Ermənistanla münaqişəni hərbi-siyasi yolla həll etmişdir. </b></span><br/></p><p><br/>Ötən il noyabr ayının 9-dan 10-na keçən gecə Rusiya, Azərbaycan prezidentləri və Ermənistanın baş naziri üçtərəfli Bəyanatı imzaladılar. Bəyanat Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinə son qoydu və hər iki tərəfdən minlərlə insanın ölümündən qaçmağa imkan verdi. Üçtərəfli Bəyanata müvafiq olaraq, Ermənistan öz işğalçı qüvvələrini Azərbaycanın Ağdam, Laçın və Kəlbəcər rayonlarının işğal edilmiş hissəsindən çıxardı. Bəyanatdan əvvəl Azərbaycan Silahlı Qüvvələri artıq 300-dən çox şəhəri və kəndi döyüş meydanında azad etmişdi.</p><p><br/>Qarabağ münaqişəsi hərbi-siyasi yolla həll edildi. Üçtərəfli Bəyanata müvafiq olaraq Azərbaycanın Qarabağ regionuna Rusiya sülhməramlıları yerləşdirildi. Nəqliyyat kommunikasiyalarının açılması ilə bağlı məsələlərin həll edilməsi üçün Rusiya, Azərbaycan və Ermənistanın baş nazirlərinin müavinlərinin həmsədrliyi ilə işçi qrup yaradılmışdır. Həmçinin Azərbaycanın Ağdam rayonunun ərazisində Azərbaycan tərəfi Rusiya-Türkiyə monitorinq mərkəzini yaratmışdır.</p><p><br/>Biz zəfər çalmış ölkə olsaq da, Ermənistanla münasibətləri normallaş-dıqmaq istəyirik. Azərbaycan ərazi bütövlüyünün qarşılıqlı tanınması şərti ilə sərhədlərin delimitasiyasına və sülh sazişinin təfərrüatlarının müəyyən edilməsi üçün Ermənistanla danışıqların aparılmasına hazırdır. Ümidvarıq ki, Ermənistan rəhbərliyi bu tarixi şansı əldən verməyəcəkdir.</p><p><br/>İşğaldan azad edilmiş ərazilərin minalardan təmizlənməsi qarşımızda duran əsas problemlərdən biridir. Müharibədən sonra 150-dən çox vətəndaş minaya düşərək həlak olmuş, yaxud da ciddi xəsarətlər almışdır. Ermənistan hələ də minalanmış sahələrin tam xəritələrini verməyib. Təqdim olunmuş xəritələrin dəqiqliyi isə təqribən 25 faizdir.</p><p><br/>Ərazilər azad edildikdən sonra məlum oldu ki, təqribən 30 illik işğal dövründə demək olar ki, bütün binalar və tarixi abidələr dağıdılmışdır. Azad edilmiş ərazilərdəki 67 məsciddən 65-i tamamilə dağıdılıb. Qismən dağıdılmış qalan iki məsciddə işğalçılar donuz və inək saxlayır, müsəlmanların heysiyyətini qəsdən təhqir edirdilər. Füzuli şəhərində və Füzuli rayonunun bütün kəndlərində binalar və evlər 100 faiz dağıdılıb. Ağdam şəhərində və Ağdam rayonunda da eyni vəziyyətdir. Ağdam şəhəri “Qafqazın Hirosiması” adlandırılır. Cəbrayıl rayonunda cəmi 2 bina salamat qalıb, orada Ermənistan silahlı qüvvələrinin hərbi qulluqçuları yerləşirdi. Zəngilan, Qubadlı, Laçın və Kəlbəcər rayonlarında da oxşar vəziyyətdir. Şuşa şəhərində işğala qədər mövcud olan 17 məsciddən 16-sı Ermənistan tərəfindən dağıdılıb. Bir məscid “tolerantlıq” nümayiş etdirmək üçün saxlanılıb və İrandan olan qondarma mütəxəssislərin köməyi ilə onu fars məscidi kimi təqdim etməyə cəhd göstərilib. Evlər və ictimai binalar kərpic-kərpic, daş-daş sökülüb, Ermənistana və İrana satılıb. Təbiətə çox böyük ziyan vurulub, 60 min hektara yaxın meşə qırılıb, Ermənistana və İrana satılıb. Qızıl yataqları və digər təbii ehtiyatlar qanunsuz istismar edilib. Transsərhəd Oxçuçay çayı bir Avropa şirkətinin iştirakı ilə sistematik olaraq çirkləndirilirdi, bu da artıq nüfuzlu beynəlxalq ekspertlər tərəfindən təsdiq edilmiş ekoloji fəlakətə gətirib çıxarmışdır.</p><p><br/>İşğal müddəti zamanı Ermənistanın nəzarəti altında olmuş Azərbaycan ərazisindən narkotrafik üçün istifadə olunmuşdur. Azərbaycanın İranla 130 kilometrlik dövlət sərhədi nəzarətsiz qalmışdır. Artıq İrandan Azərbaycanın Cəbrayıl rayonundan keçməklə, Ermənistana və daha sonra Avropaya narkotrafik marşrutuna son qoyulmuşdur. Azərbaycan-İran sərhədinin digər sahələrində saxlanılan heroinin həcmi əvvəlki illərin müvafiq dövrü ilə müqayisədə iki dəfə artıb. Bu, o deməkdir ki, təqribən 30 il müddətində Ermənistan İranla əlbir olaraq Azərbaycanın o vaxt işğal altındakı ərazilərindən Avropaya narkotrafik üçün istifadə edibmiş.</p><p><br/>Ermənistan rəhbərliyi dünyaya hay salır ki, guya Azərbaycanda hərbi əsirlər vardır. Halbuki Azərbaycan müharibə dövründə tutulumuş bütün hərbi əsirləri, Ermənistanın azərbaycanlı hərbi əsirləri bizə verməsindən daha əvvəl qaytarmışdır. Üçtərəfli Bəyanat imzalanandan iki həftədən çox sonra, keçən il noyabr ayının axırlarında 62 nəfərdən ibarət təxribat qrupu Ermənistanın Şirak regionundan Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin arxa hissəsinə, artıq işğaldan azad edilmiş ərazilərdə təxribatlar törətmək üçün göndərilmişdi. Azərbaycan hərbi qulluqçuları həmin qrupu tutaraq tərksilah etmişdir. Beynəlxalq konvensiyalara müvafiq olaraq bu təxribatçılar hərbi əsir hesab edilə bilməz. Onlar mühakimə olunmuş və layiqli cəzalarını almışlar.</p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Rəşid Məmmədov — Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetinin Tələbə-Gənclər Təşkilatının sədri - Nərimanov rayonun fəal gənci</span><br/></p></span>
<span><p><span style="font-size:;" 1rem;">Vətənimizin bütövlüyünün təmin edilməsi XX əsrin sonlarında tarixinə vurulan ağır zərbələrdən sonra onun xarici və daxili siyasətinin başlıca meyarı olmuşdu. Məhz bu istiqamət üzrə 2016-cı ilin aprel döyüşləri və 2020-ci il iyul hərbi əməliyyatları bir qığılcım rolu oynamışdır. Bu həqiqətlərin tarixi davamı olaraq, 27 sentyabr 2020-ci ildə başlamış Vətən müharibəsi zirvə nöqtəsini təşkil etmişdir. Hərbi əməliyyatlar “Dəmir yumruq”adlı hərbi döyüş taktikasının yüksək peşakarlıqla təşkili və tətbiqi nəticəsində məharətlə yerinə yetirildi. Döyüş taktikalarının düzgün yerinə yetirilməsi, Cəbrayıl rayonunun işğaldan azad olunmasına imkan yaratmış oldu. Zəngilan rayonu Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən 18 oktyabr 2020-ci il tarixindən qanlı döyüşlərin başlaması 20 oktyabr 2020-ci il tarixdə şəhər mərkəzi başda olmaqla 4 qəsəbəsi və 49 kəndinin azad edilməsi ilə nəticələnmişdir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Zəngilan azad olunması həm də 132-km uzunluğunda Azərbaycan–İran sərhədinin bərpası demək idi. Ali Baş Komandanın 20 oktyabr tarixində xalqa ünvanlanmış müraciətində Zəngilanın Azərbaycanın tarixi əhəmiyyətə malik olduğu ərazi kimi azad olmasının da nə qədər önəmli olduğunun göstərdi. Zəngilanın azad olunmasının əsas döyüşləri Mincivan, Ağbənd və Bartaz qəsəbələrinin uğurunda aparılan haqq savaşı təşkil etmişdir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>2020-ci il noyabrın 26-da “Zəngilanın azad olunmasına görə” medalı təsis edildi. Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin sərəncamları ilə Zəngilan rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılmış döyüş əməliyyatlarında iştirak edərək şəxsi igidlik və şücaət nümayiş etdirmiş Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 6974 hərbi qulluqçusu “Zəngilanın azad olunmasına görə” medalı ilə təltif edilmişdir. Bu şərəfli yolda canlarını fəda etmiş şəhidlərimizi böyük ehtiramla anmaq hər bir Azərbaycan vətəndaşının şərəfli borcudur.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Zəngilanın azad olması həm də tarixi əhəmiyyətə malik olan Azərbaycan torpağının erməni vandalizmindən azad olması demək idi. Barbar həyat tərzi sürmüş erməni işğalçıları Vətənimizin bu tarixi torpağının qədim abidələrini, məzarlıqlarını vəhşicəsinə çapıb talamış, bununla da əsrlər boyu türklərə olan nifrətlərini açıq şəkildə nümayiş etdirmişlər. Azərbaycan xalqı Ali Baş Komandan İlham Əliyev başda olmaqla igid oğullarının qəhrəmanlığı ilə ərazimizin azad olmasında məharətlə çıxış etmiş, hətta əhval-ruhiyyələrini müharibənin ilk günlərindən qələbəyə kökləmişlər.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Şanlı Qələbədən sonra Prezident İlham Əliyev Zəngilan rayonuna 3 səfər etmiş, burada aparılan bütün bərpa və quruculuq işləri ilə bilavasitə özü tanıç olmuşdur. İşğaldan azad olunmuş rayonlarda icra olunan layihələr regionun sosial-iqtisadi inkişafında çox mühüm rol oynayacaqdır. Prezident İlham Əliyevin səfərləri onu göstərir ki, “Böyük Qayıdış” üçün bütün mövcud potensiallar səfərbər olunub. Zəngilan rayonunda bir neçə aydan sonra artıq birinci qrup keçmiş köçkünlər yerləşəcəkdir.</span></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/></span></p><p>Muxtar Nağıyev </p><p><span style="font-size:;" 1rem;">YAP Səbail rayon təşkilatının sədri.</span></p></span>
<span><p><b>Müstəqil Dövlətlər Birliyinin Dövlət Başçıları Şurasının videokonfrans formatında keçirilən iclasında çıxış edən Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın dövlət maraqlarını geniş şəkildə bir daha müdafiə etdi.</b></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>İclasda Prezident İlham Əliyev 44 günlük müharibənin nəticəsi olaraq qalib ölkənin Müzəffər Ali Baş Komandanı kimi çıxış etdi. Bölgədəki mövcud durumu MDB dövlət başçılarına, ümumilikdə isə bütün dünyaya çatdırdı. Prezident qeyd etdi ki, Qarabağ münaqişəsi arxada qalıb və bu konteksdə irəliyə baxmaq lazımdır. Təbii ki, kommunikasiya xətlərinin açılması, eyni zamanda, sülh sazişinin imzalanması, sərhədlərin delimitasiyası olduqca vacibdir. Delimitasiya Azərbaycanın və Ermənistan qarşılıqlı şəkildə bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyacağı halda əhəmiyyət kəsb edir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Prezident İlham Əliyev Ermənistanla bağlı çıxış edərkən təəssüflə qeyd etdi ki, hələ də minalanmış ərazilərin tam xəritələri Azərbaycana təhvil verilməyib. Dəqiqliyi cəmi 25 faiz olan bir neçə xəritənin verilməsi irəliyə doğru atılmış addım deyil. Bir il ərzində 150-dən çox Azərbaycan vətəndaşı minaya düşərək həlak olub və ya xəsarət alıb.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Eyni zamanda, dövlətimizin başçısı azad edilmiş ərazilərdə təqribən 30 illik işğal dövründə 67 məsciddən 65-nin tamamilə dağıdıldığını, qismən dağıdılmış qalan iki məsciddə isə inək və donuz saxlanıldığını da görüş iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Çıxışın əsas və maraqlı hissələrindən biri İran-Ermənistan əməkdaşlığına toxunulmasıdır. Bildirilib ki, işğal vaxtı təqribən 30 il müddətində Ermənistan İranla əlbir olaraq Azərbaycanın o vaxt işğal altındakı ərazilərindən Avropaya narkotrafik üçün istifadə edib. Bundan əlavə, həmin dövrlərdə evlərin, binaların kərpiclərinin sökülərək Ermənistan və İrana satılıb.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Bütün baş verənlərə və Azərbaycan qalib dövlət olmasına baxmayaraq, ölkəmiz öz humanizmini və sülhsevərliyini nümayiş etdirərək üçtərəfli Bəyanata uyğun olaraq hərbi əsirlərini Ermənistana təhvil verdi. Hazırda isə Azərbaycanda həbsdə olanlar heç bir halda hərbi əsir sayıla bilməzlər. Çünki onlar üçtərəfli Bəyanatdan sonra Ermənistanın Şirak regionundan Azərbaycan ərazisinə məqsədyönlü şəkildə daxil olmuş diversant və terrorçulardır.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Ümumilikdə isə MDB Dövlət Başçıları Şurasının iclasında Paşinyan faktiki olaraq təslimçilik mövqeyini bir daha nümayiş etdirdi, Azərbaycanın tələblərinin, kommunikasiyalarla bağlı şərtlərinin yerinə yetiriləcəyini bildirdi. Bundan sonra təbii ki, önəmli olan məqam tez bir zamanda üçtərəfli Bəyanatı reallaşdırmaq və bölgəyə yeni nəfəs verməkdir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Muxtar Nağıyev </span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;">YAP Səbail rayon təşkilatının sədri</span><br/></p></span>
<span><p>Məlum olduğu kimi, 23 avqust 1993-cü il tarixində erməni silahlı qüvvələri tərəfindən Füzuli şəhəri və rayonun böyük hissəsi işğal olunmuşdur. Azərbaycan xalqının Ümumilli Lideri Heydər Əliyevin əmri ilə 5 yanvar 1994-cü ildə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin hücumu nəticəsində rayonun 22 yaşayış məntəqəsi işğaldan azad olunmuşdur. O zaman işğaldan azad olunmuş ərazilərdə hazırda rayon əhalisinin 50%-ə qədəri yaşayır. Ermənistanın silahlı qüvvələri ilə mübarizədə rayon sakinlərindən 400 nəfərədək müharibə əlili, 657 nəfər şəhid olmuşdur, 181 nəfər əsir və itkin düşmüşdür.</p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Işğaldan əvvəl Füzuli rayonunun ərazisində 2 şəhər, 16 qəsəbə, 82 kənd və başqa yaşayış məntəqələri mövcud olmuşdur. İşğaldan öncə Füzuli rayonu tarixi-dini abidələrlə, xüsusən də türbələrlə zəngin bir ərazi olmuşdur. Bu abidələr sırasına rayonun Babı kəndində yerləşən səkkizguşəli Şeyx Babi Yaqub (XIII əsr) türbəsini, Aşağı Veysəlli kəndində XIV əsrə aid Mirəli türbəsini, Əhmədalılar kəndində orta əsr qəbiristanlığının ərazisində sənduqə formalı qəbirdaşının üzərindəki türbəni, XIX əsrin Cəlil türbəsini aid etmək olar.</span><br/></p><p><br/>27sentyabr 2020-ci ilıdə başlayan ikinci Qarabağ müharibəsinin gedişi zamanı Füzuli rayonunun 62 kəndi və 17 oktyabrda Füzuli şəhəri şanlı Ordumuz tərəfindən işğaldan azad edildi. Bu döyüşlərdə Füzuli rayonundan 80 nəfərədək sakin şəhid olmuş, 300 nəfərədək sakin yaralanmışdır. Füzuli əməliyyatı Azərbaycan Ordusunun İkinci Qarabağ müharibəsində cənub-şərq cəbhəsində baş vermiş ən əhəmiyyətli döyüşlərdən biri olub. Bu əməliyyat sayəsində həmçinin Cəbrayıl və Xocavənd rayonunun bir sıra yaşayış məntəqələri Azərbaycan Ordusu tərəfindən azad edilmişdir. 17 oktyabr nəinki füzulililərin xatirəsində, Azərbaycan dövlətinin tarixində əbədi qalacaqdır. İnsanlar öz doğma torpaqlarına qayıdacaqlar.</p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Füzuli uğrunda aparılmış döyüşlər Vətən müharibəsi zamanı ən ağır döyüşlərdən olmuşdur. Çox böyük peşəkarlıq, məharət, şücaət və fədakarlıq tələb etmiş bu döyüşlər haqqında kitablar yazılacaqdır. 30 il ərzində düşmən təmas xəttində o qədər möhkəm istehkam qurmuşdu, bəziləri hesab edirdi ki, Füzuli şəhərini işğaldan azad etmək mümkün deyil. Hətta ən tanınmış hərbi mütəxəssislər də belə fikirdə idi ki, Füzulini işğaldan azad etmək üçün bəlkə aylarla vaxt lazım gələcəkdi. Lakin ordumuz mümkünsüzü mümkün etdi və fizulini düşmən tapdağından azad etdi.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>2020-ci il noyabrın 26-da “Füzulinin azad olunmasına görə” medalı təsis edildi. Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin sərəncamları ilə Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılmış döyüş əməliyyatlarında iştirak edərək şəxsi igidlik və şücaət nümayiş etdirmiş Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 25167 hərbi qulluqçusu “Füzulinin azad olunmasına görə” medalı ilə təltif olunmuşdur.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Fizulunun işğaldan azad olunmasının bir illiyi ilə əlaqədar Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva ənənələrinə sadiq qalaraq Fizulidə olmuşlar, tikiləcək bir çox obyektlərin təməlini qoymuşlar. Eyni zamanda, Prezident Fizulu rayonunun ictimayyəti ilə görüşmüşdür.</span><br/></p></span>
<span><p><span style="font-size:;" 1rem;"><b>Bütün dünya Pandemiyaya qarşı mübarizə apardığı bir zamanda hər bir vətəndaş bu məsələdə sosial məsuliyyət daşıyır. Ətrafdakıları qorumaq naminə hər kəs peyvənd olunmalıdır. Hazırda hər bir vətəndaşımızın 4 növ vaksin seçimi hüququ var. Ölkəmizdə aparılan peyvənd kampaniyası çərçivəsində “Sinovak”, “AstraZeneca”, “Pfizer” və “Sputnik” vaksinləri ilə 2 milyon dozadan artıq peyvənd istifadə edilib. İmmun sistemi vaksini antigen kimi qəbul edir və ona qarşı anticisimlər yaradır. Orqanizm peyvənd vasitəsilə virusla tanış olduğu üçün artıq xəstəliyə qarşı hazırlıqlı olur və xəstəlik zamanı ağırlaşmanın qarşısı alınır.</b></span><br/></p><p><br/>Artıq Pandemiyanın fəsadları bütün yaşlarda olan insanlara təsir edir və bu virusa gənc və sağlam insanlar da yoluxurlar. Gənclər xəstəliyi simptomsuz və yüngül keçirsələr də, ətraflarında olan digər insanları yoluxdura bilərlər. Vaksinasiya olunmayan şəxslərin kütləvi tədbirlərdə iştirakı insanların həyatını təhlükə altına qoyur. Dünyada müşahidə olunan tendensiyalar COVID-19 ilə mübarizə üsullarının təkmilləşdirilməsini və qabaqcıl tədbirlərinin görülməsini vacib edir. Peyvənddən bir müddət keçdikdən sonra qorunma səviyyəsi zəifləyə bilər. Buster doza immunitet reaksiyasını yenidən gücləndirməyi və bununla da peyvəndin effektivliyini artırmağı nəzərdə tutur.</p><p><br/>Buster dozasının istifadəsi yüksək risk qrupuna daxil olanlar (tibb işçiləri, yaşı 50-dən yuxarı olan şəxslər, autoimmun xəstəlikləri olan, xroniki xəstəliyi olan şəxslər) üçün məqsədəuyğun hesab olunur və əhəmiyyəti daha böyükdür. </p><p><br/>Məlumdur ki, bu günə kimi xroniki böyrək xəstəlikləri, hər hansı uroloji və nefroloji problemi olan xəstələrin COVID-19-a qarşı vaksinasiya olunmasına dair heç bir əks göstəriş yoxdur. Uroloji, nefroloji xəstəlikləri olan şəxslərin vaksinasiyasında ciddi problem olmayıb və yan təsirlər isə hər kəsdə olan təsirlərdir. Hər iki doza vaksinlə peyvəndlənən şəxslərin koronavirusun yeni ştammlarına yoluxma riski vardır. Yoluxma ilə bağlı beynəlxalq statistika artıq təkrar vaksinasiya olunmanın zəruriliyini isbat edir. Ona görə də buster dozasının alınması sürətləndirilməlidir. Üçüncü doza virusa qarşı güclü qorumanı bərpa edir. Buster dozası yüngül yoluxmaları önləyə və virusun yayılmasını, eləcə də COVID-19-la bağlı hospitalizasiya və ölümləri azalda bilər. Üçüncü doza virusla savaşan anticismləri daha öncəki dozalardan üç dəfə artıq gücləndirir. </p><p><br/>Apılan tədqiatlar göstərir ki, buster dozasının qəbulundan sonra xəstəliyitutlanların ayə çox az olur. Belə ki, İsrailin Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, buster dozasının qəbulundan sonra yan təsirlər nadir hallarda müşahidə olunub. ABŞ Xəstəliklərin Profilaktikası və Kontrolu Mərkəzlərinin və İngiltərənin Milli Səhiyyə Xidmətinin məlumatlarına əsasən, buster dozasının istifadəsi ilkin dozadan 6 ay keçmiş risk qruplarına aid olan şəxslər üçün əhəmiyyətlidir. Tədqiqatlara görə buster dozası almış şəxslərdə yoluxmadan qorunma 11 dəfə, ağırlaşmalardan qorunma isə 19 dəfə artmışdır;</p><p><br/>Buster peyvəndin gücləndirici dozası sayılır. Koronavirusun mutasiyası nəticəsində yeni “Delta” variantının ortaya çıxmasından sonra, Azərbaycan da daxil olmaqla bir sıra ölkələrdə 3 cü peyvənd dozası – buster dozası təklif olunur. Sağlamlığımızı təmin etmək üçün bu dozanı vurdurmalıyıq.</p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Aytən Süleymanova - Azərbaycan Kooperasiya Universitetinin tələbəsi, Rayonun fəal gənci</span><br/></p></span>
<span><p><span style="font-size:;" 1rem;">18 il bundan öncə, 2003-cü il oktyabrın 1-də Ulu Öndər Heydər Əliyev Azərbaycan xalqına müraciət edərək öz namizədliyini siyasi varisi İlham Əliyevin xeyrinə geri götürdüyünü bildirdi: “Üzümü Sizə - həmvətənlərimə tutaraq, qarşıdan gələn Prezident seçkilərində Prezidentliyə namizəd, mənim siyasi varisim, Yeni Azərbaycan Partiyası sədrinin I müavini İlham Əliyevi dəstəkləməyə çağırıram. O, yüksək intellektli, praqmatik düşüncəli, müasir dünya siyasətini və iqtisadiyyatını gözəl bilən, enerjili və təşəbbüskar bir şəxsiyyətdir. Sizi əmin edirəm ki, həm İlham Əliyev, həm də Yeni Azərbaycan Partiyası bundan sonra da xalqımızın ən layiqli övladlarını öz ətrafında sıx birləşdirərək Azərbaycan dövlətinin inkişafı və xalqımızın firavanlığı yolunda çox işlər görəcəklər. İnanıram ki, mənim axıra çatdıra bilmədiyim taleyüklü məsələləri, planları, işləri Sizin köməyiniz və dəstəyinizlə İlham Əliyev başa çatdıra biləcək. Mən ona özüm qədər inanıram və gələcəyinə böyük ümidlər bəsləyirəm”;</span><br/></p><p><br/>Ulu Öndərin bu müraciətini əsas götürən azərbaycan xalqı 2003-cü ilin 15 oktyabr tarixində keçirilmiş seçkilərdə seçicilərin 76 faizdən çoxu İlham Əliyevə səs vermişdir. Tarix göstərdi ki, nə Ulu Öndər, nə də xalq öz seçimində yanılmamışdır. Prezidentliyin ilk ilindən etibarən dayanıqlı inkişaf üçün əsaslı addımlar atıldı, müstəqilliyimizin və ideoloji dayaqlarımızın daha da möhkəmləndirildi. Ölkənin gələcək rifahını təmin edən addımlar atıldı.</p><p> <br/>Prezident İlham Əliyev ölkə iqtisadiyyatında qeyri-neft sektorunun çəkisinin artırılması ilə bağlı davamlı tədbirlər gördü. Nəhəng infrastruktur layihələri həyata keçirildi. Dünyada enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında Azərbaycanın artan rolu ölkəmizin beynəlxalq münasibətlər sistemində müstəqil aktor kimi statusunu təsbit etdi. Neft-qaz sahəsində qazandığı uğurları davam etdirən ölkəmiz Trans-Anadolu və Trans-Adriatik qaz kəmərlərinin çəkilməsinə start verdi. </p><p><br/>Prezident İlham Əliyev xalqa verdiyi vədləri bütünlüklə yerinə yetirib. Azərbaycana Prezident kimi rəhbərlik etdiyi 18 ildə ölkəmizin bütün sahələrdə sürətli inkişafına nail olunub, insanların rifah halı daha da yaxşılaşıb. O, demokratiyanın istismarçı siyasi vasitə deyil, milli mədəniyyətimiz və mentalitetimizlə, eyni zamanda, müsəlman sosial-psixoloji kimliyimizlə uzlaşan bir dəyər və yaşam tərzi olduğunu sübut etməklə intellektual əsaslarda yeni demokratik modernist cəmiyyət formalaşdıra bildi. Dövlət quruculuğu məsələlərində beynəlxalq tendensiyaları nəzərə almaqla ölkənin müasirliyi və qlobal təhlükələrdən qorunması təmin olundu. </p><p><br/>Prezident İlham Əliyevin xalqımız qarşısındakı misilsiz xidmətlərindən bəhs edərkən demokratik inkişaf, hüquqi dövlət və vətəndaş cəmiyyəti quruculuğunda əldə olunan nailiyyətlər xüsusi vurğulanmalıdır. </p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Onun sosial dövlət fəlsəfəsinin əsasında hər bir vətəndaşın layiqli həyat şəraitinin təmin edilməsi prinsipi durur. Azərbaycançılıq fəlsəfəsi İlham Əliyev siyasətinin mənəvi dayağına çevrildi. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən çoxtərəfli və balanslaşdırılmış xarici siyasət nəticəsində Azərbaycan regionun ən güclü və suveren aktoruna, eləcə də yüksək beynəlxalq nüfuza malik olan dövlətə çevrilib. </span><br/></p><p><br/>Azərbaycan Prezidentinin yürütdüyü uğurlu xarici siyasət nəticəsində ölkəmiz BMT Təhlükəsizlik Şurasının qeyri-daimi üzvü seçildi, dünyada beynəlxalq təşkilatlar Ermənistanı işğalçı dövlət kimi tanıdı. Azərbaycan Prezidentinin bu məsələdəki birmənalı mövqeyi təsdiqlədi ki, Qarabağın Azərbaycandan ayrılma mexanizmi yoxdur. Azərbaycanın 155 dövlətin dəstəyi ilə BMT Təhlükəsizlik Şurasına qeyri-daimi üzv seçilməsi, həmçinin 120 dövlətin təmsil olunduğu Qoşulmama Hərəkatına 2019-2022-ci illərdə sədrlik etməsi müasir Azərbaycanın beynəlxalq miqyasda nüfuzunu və qüdrətini artırdı. </p><p><br/>2003-cü ildən etibarən Azərbaycanda ordu quruculuğu istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər, silahlı qüvvələrin hərbi hazırlıq səviyyəsinin artırılması ilə bağlı görülən işlər Qarabağ münaqişəsinin aqibəti ilə bağlı bəzi dairələrdə yaranan əminliyi darmadağın etdi. Azərbaycanda güclü müdafiə sənayesi quruldu. Qısa müddət ərzində görülmüş işlər sayəsində Azərbaycan ordusu dünyanın ən güclü 50 ordusu sırasında yer aldı. </p><p><br/>Siyasi, iqtisadi, hərbi, sosial, ekoloji və digər istiqamətlərdə təhlükəsizliyin təmin olunması strateji maraqların gerçəkləşməsinə və inkişaf dinamikasının davam etməsinə əlverişli şərait yaradıb. Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair həyata keçirilən dövlət proqramları sayəsində bölgələrdə inkişaf prosesləri sürətləndi, <a target="_blank" href="https://kayzen.az/blog/k%C9%99nd-t%C9%99s%C9%99rr%C3%BCfat%C4%B1/">kənd təsərrüfatı</a>nın müxtəlif sahələri ilə bağlı konkret proqramlar icra olundu. Siyasi partiyaların fəaliyyətinin stimullaşdırılması istiqamətində görülmüş işlər kontekstində müxtəlif media qurumları ilə əməkdaşlıq əlaqələri yaradıldı. Siyasi dialoqun qurulması istiqamətində əldə olunmuş uğurlar bundan sonra da bu prosesin effektiv davam etdiriləcəyindən xəbər verir. </p><p><br/>Aparılan islahatlar sayəsində və demokratik dəyərlərə sadiqliyin nəticəsində Yeni Azərbaycan Partiyası təkcə Azərbaycanın deyil, regionun ən güclü və nüfuzlu siyasi təsisatına çevrilmişdir. 760 mindən artıq üzvü olan partiyanın fəaliyyəti bütövlüklə ölkənin inkişafı və milli həmrəyliyin təmin olunmasına xidmət edir. Partiyanın 85 yerli təşkilatı (rayon təşkilatı), 7 430 ərazi ilk partiya təşkilatı mövcuddur. </p><p><br/>Prezident İlham Əliyevin uzaqgörən siyasətinin məqsədi Azərbaycanın hərtərəfli inkişafı, xalqımızın firavan həyatı, ölkənin 30 ilə yaxındır ki, pozulmuş ərazi bütövlüyünün bərpası idi. 2020-ci ilin 27 sentyabrında başlanan Vətən müharibəsi Ali Baş Komandan İlham Əliyevin qətiyyəti, xalqın birliyi və Ordumuzun gücü nəticəsində Zəfərlə sona çatdı. Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev Prezident kimi 17 illik gərgin əməyinin nəticəsində Azərbaycanı ərazi bütövlüyünə qovuşdurdu, xalqımızı dünyada mübariz, döyüşkən və müzəffər xalq kimi tanıtdı. Qarabağ Azərbaycandır! </p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Azərbaycan Kooperasiya Universitetinin Mətbuat və ictimai işlər xidmətinin rəhbəri, Nərimanov Bələdiyyəsinin komissiya sədri, fəal gənc Tamerlan Əkbərov</span><br/></p></span>
<span><p><b>Cari ilin 11 oktyabr tarixində Qoşulmama Hərəkatının 60 illiyinə həsr edilmiş Yüksək Səviyyəli Toplantıda Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Qoşulmama Hərəkatının sədri İlham Əliyevin çıxış etmişdir.</b></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Bildiyiniz kimi, 1961-ci ildə Belqradda təsis edilən Qoşulmama Hərəkatı qlobal sülh, ədalət və həmrəylik naminə həyata keçirdiyi səylər vasitəsilə, bu günə qədər beynəlxalq arenada mühüm rol oynamışdır. BMT Baş Assambleyasından sonra ikinci ən böyük təsisat olan Qoşulmama Hərəkatı müxtəlif regionları əhatə etməklə fərqli tarixi, siyasi və mədəni mənsubiyyətə malik ölkələri özündə birləşdirir və multilateralizmin həqiqi nümunəsi kimi qəbul olunur. Qoşulmama Hərəkatı heç bir bloka daxil olmadıqlarını və tərəfsizliklərini bəyan edən 120 üzv ölkə, 17 müşahidəçi ölkə və 10 müşahidəçi təşkilatı birləşdirən forum kimi BMT-dən sonra dünya dövlətlərinin ən böyük toplantısı hesab olunur.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Qoşulmama Hərəkatının təməlində suverenlik və ərazi bütövlüyünə hörmət, təcavüz aktlarından çəkinmə, başqalarının daxili işlərinə qarışmama kimi prinsipləri özündə ehtiva edən tarixi Bandunq prinsipləri (1955-ci ildə İndoneziyada keçirilən Bandunq konfransında qəbul olunmuş prinsiplər) dayanır. Bu prinsiplər müasir beynəlxalq münasibətlərdə aktual və vacib olaraq qalır.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Bəzən zor tətbiq etməklə müəyyən dövlətlər başqa dövlətlərin ərazi bütövlüyünü pozurlar ki, bu qətiyyən qəbuledilməzdir. Azərbaycan bütün ölkələrin suverenliyi və ərazi bütövlüyü prinsiplərini tam dəstəkləyir. Sülhün, təhlükəsizliyin, beynəlxalq hüququn və ədalətin gücləndirilməsinə töhfə vermək üçün Azərbaycan 2011-ci ildə Qoşulmama Hərəkatına üzv olmuşdur.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Müasir dövrdə beynəlxalq hüquq normaları və beynəlxalq təşkilatların qərarları ilə bağlı mövcud olan ikili standartlar və selektiv yanaşma dünyada münaqişələrin ədalətli həllinə mənfi təsir göstərir. Azərbaycan da belə selektiv yanaşmaya məruz qalan ölkələrdəndir. Məhz ona görə də ikili standartlardan istifadə edən Ermənistan beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərini kobud şəkildə pozaraq təqribən 30 il ərzində Azərbaycan ərazilərinin 20 faizini işğal altında saxladı. Həm öz ərazisində, həm də işğal etdiyi Azərbaycan torpaqlarında azərbaycanlılara qarşı etnik təmizləmə həyata keçirdi. 1992-ci ilin fevral ayının 26-da Xocalı soyqırımını törədərək yüzlərlə mülki şəxsi qətlə yetirdi. Bir milyondan artıq azərbaycanlı qaçqın və məcburi köçkünün əsas insan hüquqlarını dünyanın gözü qarşısında pozdu. Lakin dünya buna göz yumdu.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Bu azmış kimi, 1993-cü ildə BMT Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən qəbul edilən və Ermənistan qoşunlarının Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərindən dərhal, tam və qeyd-şərtsiz çıxarılmasını tələb edən dörd qətnamənin icrasından imtina edən Ermənistana qarşı heş bir sanksiya tətbiq edilmədi. Təcavüzkar dövlətlə təcavüzə məruz qalan dövlət arasında fərq qoyulmadı.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Ölkəmiz qısa zaman kəsiyində Hərəkatın üzvləri arasında böyük etimad və hörmət qazandı, 2016-cı ildə QH-nin liderlərinin yekdil qərarı ilə Azərbaycan 2019-2022-ci illər üçün QH-nin sədri seçildi. Daha sonra Hərəkata üzv olan dövlətlər yekdilliklə Azərbaycanın sədrlik müddətinin daha bir il – 2023-cü ilin sonuna qədər uzadılması barədə qərar qəbul etdilər. Bu Azərbaycanın Hərəkata uğurlu və səmərəli sədrliyinə verilən qiymət kimi dəyərləndirilməlidir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Həmçinin Azərbaycan pandemiya ilə mübarizədə qlobal səylərin səfərbər edilməsi üçün bir sıra təşəbbüslər irəli sürmüşdür. Belə ki, Dünyanın 2020-ci ilin əvvəlində COVID-19 pandemiyasına məruz qaldığı dövrdə ölkəmiz Hərəkatda sədrliyinə məsuliyyətlə yanaşmış və pandemiya nəticəsində yaranmış təhdidlərə vaxtında və adekvat cavab verilməsi üçün ciddi səylər göstərmişdir. 2020-ci ilin may ayında Qoşulmama Hərəkatının dövlət və hökumət başçıları səviyyəsində onlayn Zirvə Toplantısının keçirilməsi təşəbbüsü ilə çıxış edən Azərbaycan, həm də onu təşkil etmişdir. Zirvə Toplantısının praktiki nəticəsi olaraq QH-yə üzv dövlətlərin əsas humanitar və tibbi ehtiyaclarını əhatə edən məlumat bazası yaradılmışdır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı pandemiya ilə mübarizədə QH-yə üzv dövlətlərin mövcud ehtiyaclarının təmin edilməsi üçün həmin məlumat bazasından istinad mənbəyi kimi yararlanır.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Azərbaycan eyni zamanda humanitar missiyasını davam etdirmişdir. ÜST-yə 10 milyon ABŞ dolları həcmində könüllü maliyyə töhfəsi etmiş, koronavirusa qarşı mübarizəni dəstəkləmək üçün Qoşulmama Hərəkatının üzvləri daxil olmaqla, 30-dan artıq ölkəyə humanitar və maliyyə yardımı göstərmiş, təmənnasız olaraq dörd ölkəyə 150 min doza peyvənd yardımı göstərmişdir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Eyni zamanda Azərbaycan “peyvənd millətçiliyi”nə və peyvəndlərin zəngin ölkələr tərəfindən öz ehtiyaclarından daha artıq miqdarda alınmasına qarşı narazılığını açıq şəkildə ifadə etmişdir. Beynəlxalq hesabatlara əsasən, dünyada mövcud olan peyvənd dozalarının 75 faizi 10 zəngin ölkə tərəfindən alındığı halda, aşağı gəlirli ölkələrdə peyvəndlənmə 2 faizdən azdır.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Həmçinin Azərbaycan dayanaqlı sülhü və ölkələrarası dialoqu təşviq edən təşəbbüs göstərərək, QH-yə üzv dövlətlərin parlamentariləri arasında əməkdaşlığın inkişafı ilə bağlı addımlar atmışdır. Azərbaycan sədr kimi QH-yə Gənclər Şəbəkəsinin təsis iclasını keçirmiş və təsisatlanma ideyası ilə çıxış etmişdir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>QH-yə üzv dövlətlər tərəfindən Azərbaycanın ərazi bütövlüyü və suverenliyinin daim dəstəklənməsi münasibətlərimizin davamlı olması üçün zəmin yaratmışdır. Vətən müharibəsi zamanı BMT Təhlükəsizlik Şurasının qeyri-daimi üzvləri olan QH-nın yeddi ölkəsinin Azərbaycana verdiyi dəstək çox əhəmiyyətli hadisədir. Onlar BMT Təhlükəsizlik Şurasının 1993-cü ildə qəbul etdiyi qətnamələrinə istinadın edilmədiyi birtərəfli mətbuat açıqlamasının qəbul edilməsinə imkan vermədilər.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>2020-ci il sentyabrın 27-də Ermənistan Azərbaycana qarşı genişmiqyaslı hərbi hücum törətdi. Buna cavab olaraq, Azərbaycan Ordusu öz ərazimizdə əks-hücum əməliyyatına başladı və işğal olunmuş torpaqlarımızı azad etdi. 44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində tamamilə məğlub edilmiş Ermənistan 2020-ci il noyabrın 10-da kapitulyasiya aktını imzalamağa məcbur oldu. Ölkəmiz BMT TŞ-nin müvafiq qətnamələrinin icrasını təmin etdi, 30 illik münaqişəyə son qoydu və hərbi-siyasi yollarla ərazi bütövlüyünü və tarixi ədaləti bərpa etdi.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Zaur Abbasov — Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasının tələbəsi, rayonun fəal gənci</span><br/></p></span>
<span><p><b>Tarixdən məlumdur ki, XIX əsrin əvvəllərində Qafqazın Rusiya İmperiyasını qoşunları tərəfindən işğalından sonra yeni inzibati ərazi bölgüsü aparılmışdır. Çar rusiyasının yeni inzibati bölgüsünə görə Zəngəzur qəzası Gəncə quberniyasına tabe etdirilmiş, habelə Sisyan, Qafan, Mehri, Zəngilan, Qubadlı və Laçın bölgələri də bu qəzanın tərkibinə aid olunmuşdur. Bizim söhbət aşacağımız Zəngilan rayonunun ərazisi şərqdən Həkəri çayından Mehri dağ silsiləsinə qədər olan ərazini əhatə edir.</b></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Sovet Rusiyasının 1920-ci ilin 28 aprel tarixində Azərbaycanı işğal etdikdən sonra, bolşeviklərin köməyi ilə qədim türk torpaqları hesabına ilk dövlətlərini quran ermənilər, Zəngəzur qəzasını da işğal edilər. Məhz bolşevik Rusiyasının təkidi ilə Zəngəzur Azərbaycanın əlindən alınaraq, Ermənistana birləşdirildi.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Zəngilan rayonunun ərazisində onlarla milli və dini-tarixi abidə var idi. Rayonda çöküntü suxurlarından başqa, Yura və Təbaşir geoloji dövrünə aid olan vulkanik mənşəli süxurlar da geniş yayılmışdır. Ərazidə tikinti daşı, qızıl yatağı, qara mərmər yatağı, əhəng xammalı və susuzlaşdırılmış soda üçün əhəng daşıkimi yeraltı sərvətlər mövcuddur. Rayon ərazisindən Araz, Oxçuçay, Həkəri və Bəsitçayçayları keçir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>1993-cü il oktyabrın 30-da Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən Zəngilan rayonunun işğal edilməsi nəticəsində 1 şəhər, 5 qəsəbə və 83 kənd düşmən əlinə keçmişdir. Rayonun ərazisi 730 kv.km., əhalisi isə 45 min nəfərdən çox olub. İşğaldan sonra Zəngilan rayonunun əhalisi məcburi olaraq respublikanın 43 rayonunda müvəqqəti məskunlaşmışdı. Şimaldan Qubadlı, Şərqdən Cəbrayıl rayonu, cənubdan Araz çayı boyunca İran İslam Respublikası, qərbdən isə Ermənistanın Mehri və Qafan rayonları ilə həmsərhəddir. Rayon respublikanın dağətəyi ərazisində yerləşməklə iqtisadi cəhətdən əsasən kənd təsərrüfatı istiqamətli olmuş, 29 kolxoz-sovxozu, 1 arıçılıq təsərrüfatını, 4 kooperativi və 3 kəndli-fermer təsərrüfatı mövcud olmuşdur. Zəngilanda 21 dəmiryol müəssisəsi və 6 dəmir yol vağzalı fəaliyyət göstərmişdi.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>30 ilə yaxın işğal müddətində erməni vandalları çoxsaylı tarixi və dini memarlıq abidələrini dağıtmışlar. Bunlar aşağıdakılardır - Tarixi-dini abidələr: İmam Hüseyn məscidi (XVII əsr), Malatkeşin kəndindəki Məscid (XIX əsr), Qırıq Muşlan kəndindəki Məscid (XIX əsr), Muşlan kəndindəki (Məscid (XIX əsr), Rəzdərə kəndindəki Məscid (XIX əsr),Xanazor və Yeməzli kəndlərindəki Alban kilsəsi;. Ziyarətgahlar: Səkkizguşəli türbə (XIV əsr) – Məmmədbəyli kəndi, Ziya Baba ocağı – Ağkənd kəndi, Xanazur türbəsi – Bartaz kəndi, Xanazor piri – Bartaz yaxınlığında, Soltan Heydər piri – Bartaz dağında, Günqışlaq piri – Günqışlaq kəndi, İzzə piri – Hacıllı kəndi, Hacallı (Hacıallı) günbəzi – Hacıllı kəndi, Buqakar piri – Leyfaz kəndi, Məlikli Hacı Mir Məhəmməd ocağı – Məlikli kəndi, Veysin piri – Pirveyis kəndi, Seyid Musa ocağı – Sobu kəndi, Qaradağlı piri – Şəfibəyli kəndi, Yal piri – Vejnəli kəndi, Yel piri – Vejnəli kəndi, Soltan ocağı – Yeməzli kəndi, Şəhid Məhəmməd yeri – Yeməzli kəndi, Dəvəcüneyt piri – Zəngilan şəhəri, Məmməd bəyin türbəsi – Məmmədbəyli kəndi; Tarixi memarlıq abidələri: Şərifan abidələri (IX-XVI əsrlər) – Şərifan kəndi, Şəhri Şərifan yaşayış yeri (orta əsrlər) – Hacallı kəndi, Ağca Aşıq yaşayış yeri (orta əsrlər) – Qumlaq kəndi, Qız qalası (orta əsrlər) – Qumlaq kəndi, Qəsr qalası (orta əsrlər) – Oxuçuçayı, Sərdabə (XIII əsr) – Şərikan kəndi, Sərdabə (XIV əsr) – Yenikənd kəndi, Hacallı dairəvi bürcü (XIV əsr) – Hacallı kəndi, Körpü (XIX əsr) – Hacallı kəndi, Hacalı qülləsi (XIV əsr) – Məmmədbəyli kəndi, Nekropol (e.ə VI-IV əsrlər) – Quyudərə Xəştab kəndi, Küp qəbirlər (b.e.ə. IV-II əsrlər) – Yeməzli kəndi, Koroğlu daşı (VII-VIII əsrlər) – Ağ oyuq düzü, Bartaz Qız qalası (XIV əsr) – Bartaz kəndi, Şərifan sərdabəsi (XII əsr) – Şərifan kəndi, Tağlı körpüsü (XVI əsr) – Sobu kəndi, Yəhya ibn Məhəmməd əl-Hoca məqbərəsi – Məmmədbəyli kəndi.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>27 sentyabr 2020-ci ildə başlayan Vətən müharibəsi zamanı Zəngilan rayonundan şərqdə yerləşən Cəbrayıl rayonunda düşmən qüvvələrinə sarsıdıcı zərbə vurulması və 30-dan çox yaşayış məntəqəsinin işğaldan azad edilməsi, Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Zəngilan rayonunun inzibati hüdudlarına çatmasına şərait yaratdı. Azərbaycan Silahlı Qüvvələri 2020-ci il oktyabrın 18-də Zəngilan rayonunun azad edilməsi uğrunda döyüşlər Sərhəd Qoşunlarının Komandanlığı altında başladı və artıq Oktyabr ayının 20-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev xalqa növbəti müraciəti zamanı Zəngilan rayonunun Havalı, Zərnəli, Məmmədbəyli, Həkəri, Şərifan, Birinci Muğanlı və Zəngilan şəhərinin işğaldan azad edildiyini elan etdi. Zəngilan döyüşləri nəticəsində Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Zəngilan şəhəri, rayonun 4 qəsəbəsi və 49 kəndi işğaldan azad edildi. Zəngilanın işğaldan azad olunması ilə Azərbaycan-İran sərhədi tam bərpa edilib. İşğal altında qalmış 132 kilometr sərhəd bərpa edildi.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Zəngilan uğrunda döyüşlərdə iştirak edənlərin şücaət və vətənpərvərliyi dövlət tərəfindən qiymətləndirilərək, 2020-ci il noyabrın 26-da “Zəngilanın azad olunmasına görə” medalı təsis edildi. Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin sərəncamları ilə Zəngilan rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılmış döyüş əməliyyatlarında iştirak edərək şəxsi igidlik və şücaət nümayiş etdirmiş Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 6974 hərbi qulluqçusu “Zəngilanın azad olunmasına görə” medalı ilə təltif olunmuşdur.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Ötən ilin dekabr ayının 23-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva işğaldan azad olunmuş Zəngilan rayonuna gəldilər. Prezident İlham Əliyev Zəngilan şəhərində Azərbaycan bayrağını qaldırdı. Qələbədən sonra Zəngilan rayonuna 3 səfər etmiş Prezident İlham Əliyev aparılan bütün bərpa və quruculuq işlərinə bilavasitə özü nəzarət edir. Prezident İlham Əliyevin səfərləri onu göstərir ki, “Böyük Qayıdış” üçün bütün mövcud potensiallar səfərbər olunmuş və qısa müddətdən sonra keçmiş köçkünlər geri qayıdacaqdır.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>İşğal dövründə ermənilərin dağıtdığı yurd yerlərimizin bərpası prosesi sürrətlə davam edir. İlk bərpa edilən kəndlər isə Zəngilanın 1-ci, 2-ci, 3-cü Ağalı kəndləri olacaq. Bu kəndlər “ağıllı” kənd pilot layihəsi çərçivəsində yenidən qurulacaq. Ərazidə ilk olaraq tam izolyasiya olunmuş və innovativ tikinti materiallarından istifadə olunmaqla 200 fərdi ev tikiləcək. Evdaxili mühəndis kommunikasiya, isitmə sistemi də ağıllı texnologiyalar əsasında qurulacaq. Bu kəndlərdə müasir məktəb, uşaq bağçası, poliklinika tikiləcək, iş yerləri yaradılacaq. Elektron idarəetmə olacaq. Zəngilandakı Ağalı kəndi Qafqazda müasir standartlara cavab verən ilk kənd kimi tarixə düşəcək.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Kənddə layihənin icrası əsasən 5 komponent üzrə aparılacaq: yaşayış, istehsal, sosial xidmətlər, “ağıllı kənd təsərrüfatı”, alternativ enerji sahələri. Burada inşa ediləcək 200 evdən ibarət kəndin enerjiyə olan tələbatı yalnız alternativ enerji mənbələrindən əldə olunacaq. Layihələrin icrasında Türkiyə, Çin, İsrail, İtaliya şirkətləri iştirak edəcəkdir. Texnologiyalar sahəsində dünyanın ən inkişaf etmiş kompaniyalarından olan “Huawei-Azərbaycan” şirkəti Qarabağda “Ağıllı kənd” üzrə qabaqcıl texnologiyaları təmin etmək üçün ən son məhsul və texnologiyaları bölgədə yerləşdirəcək. “Ağıllı kənd” layihəsinin birinci mərhələsində Qarabağda təhlükəsiz yaşayış mühiti yaradılaraq “ağıllı tədris”, “ağıllı səhiyyə” və “ağıllı kənd təsərrüfatı” sistemlərini də həyata keçiriləcəkdir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>İşğaldan azad olunmuş Qarabağın “yaşıl enerji” zonasına çevrilməsi prosesində Zəngilanın xüsusi rolu var. Zəngilanda günəş enerjisinin böyük potensialı var. Artıq ilkin tədqiqatlar aparılıb və azad edilmiş torpaqlarda enerji generasiya gücləri, ötürücü xətlərin yenidən qurulması sayəsində bitkiçilik, meyvəçilik, heyvandarlıq daha sürətlə inkişaf edəcəkdir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Zəngilan ərazisindən çəkiləcək Horadiz-Zəngilan-Ağbənd dəmir yolunun inşasının böyük strateji əhəmiyyəti vardır. Çünki bu dəmir yolu azad edilmiş torpaqlara həm vətəndaşların gəlməsi, həm də yüklərin daşınması üçün böyük əhəmiyyətə malik olacaq. Zəngilanda inşa olunacaq hava limanı bu bölgəni beynəlxalq nəqliyyat-logistika mərkəzinə çevirmək üçün imkanlar yaradır. Buradan dəmir və avtomobil yolları da keçəcək və Naxçıvana yol açılacaq. Təməli qoyulan Zəngilan-Horadiz avtomobil yolu strateji əhəmiyyəti ilə seçilir. Yolun ümumi uzunluğu 124 kilometrdir və 6 zolaqdan ibarət olacaqdır.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Eyni zamanda, İkinci Qarabağ müharibəsindəki Qələbədən sonra Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan rəhbərlərinin imzaladıqları birgə Bəyanatda Zəngəzur dəhlizinin açılması müddəa kimi qeyd edilmişdir. Dəhlizin açılması isə uzun illər blokadada qalmış Naxçıvan Muxtar Respublikasını bu şəraitdən çıxarmaqla yanaşı, xalqımızın 101 ildən sonra tarixi ərazisi olan qədim Zəngəzura yenidən qayıdışını təmin edəcəkdir. 40 kilometrlik Zəngəzur dəhlizinin bərpa olunması yeni iqtisadi perspektivləri yaradacaqdır. Şərqi Zəngəzur bölgəsində yerləşən Zəngilanı qədim torpağımız olan Qərbi Zəngəzurla, daha sonra isə Naxçıvanla və Türkiyə ilə birləşdirmək Azərbaycanın növbəti tarixi nailiyyəti olacaqdır.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Zəngilanda həyata keçirilən önəmli layihələrindən biri də Heydər Əliyev Fondu tərəfindən bərpa olunan Zəngilan məscididir. Bildiyiniz kimi, işğal dövründə ermənilər tərəfindən xalqımıza məxsus olan milli-mənəvi dəyərlərimizin erməniləşdirilməsinə çoxsaylı cəhdlər göstərilmişdir. Erməni barbarları buna nail olmadıqda isə onları dağıdıb və təhqir ediblər. Yüksək zövqə və erudusiyaya malik olan Mehriban xanım Əliyeva digər dağıdılmış tarixi abidələr kimi, Zəngilan məscidini də, rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondunun himayəsi altında yenidən “həyata” qaytaracaqdır.</span><br/></p></span>
<span><p><b>Ötən əsrin sonunda SSRİ dağıldı və Azərbaycan Respublikası öz dövlət müstəqiliyini bərpa eymək imkanə qazandı. Azərbaycan Parlamentində 1991-ci ilin oktyabr ayının 8-də keçirilən növbədənjənar sesiyasında dövlət müstəqilliyinin bərpası ilə bağlı müzakirələr başlandı və təqdim olunmuş layihənin ilkin müzakirələri 4 gün davam etdi. Yeni layihənin işlənməsi qərara alındı və bundan ötrü İşçi qrupu yaradıldı. Oktyabr ayının 18-də hazırlanmış yeni tarixi sənəd- “Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında” Konstitusiya Aktı qəbul olundu və müstəqiliyimiz bərpa olundu.</b></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Müstəqilliyimiz tanınması üçün dünya dövlətlərinə müraciətlər olundu. Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini ilk olaraq 1991-ci il noyabrın 9-da Türkiyə Respublikası, sonra Rumıniya (11 dekabr 1991), Pakistan (13 dekabr 1991), İsveçrə (23 dekabr 1991), İran (25 dekabr 1991), ABŞ (23 yanvar 1992), Rusiya (10 aprel 1992) və başqa dövlətlər tanıdı. 1992-ci ilin mart ayının 2-də isə Azərbaycan müstəqil dövlət kimi BMT-yə üzv qəbul edildi.</span><br/></p><p><br/>Azərbaycanın müstəqilliyə yolu kifayət qədər keşməkeşli və əzavlı olub. 1988-ci ildən başlayan azadlıq hərəkatı bu prosesə ciddi təkan vermişdir. Azərbaycanın müstəqilliyi ağır sosial-iqtisadi şəraitdə və dövrdə əldə edildi. 70 il ərzində Azərbaycanın da daxil olduğu Sovetlər birliyinin dağılması, Ermənistanın ölkəmizə qarşı başladığı ərazi iddiaları və elan olunmamış müharibə şəraiti müstəqilliyimizin bərpasına böyük təhlükə idi.</p><p><br/>Müstəqilliyin ilk illərində hakimiyyətin təcürbəsizliyi və daxili qarşıdurmalar vətəndaş müharibəsinə gətirib çıxarmış və dövlət müstəqilliyi təhlükə altına düşmüşdür. Məhz müdrik Azərbaycan xalqının tələbi ilə Azərbaycan xalqının böyük oğlu, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışından sonra müstəqilliyi qorumaq və inkişaf etdirmək mümkün oldu. Azərbaycan ardıcıl islahatlar həyata keçirməyə başladı, qısa zaman ərzində Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində atəşkəs əldə edildi və bunun ardınca iqtisadiyyatda sərbəst ticarət prinsipləri əsas götürülməyə başlandı. Nəticədə, ölkəmizin dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyası təmin olundu. Dünyanın nüfuzlu şirkətlərinin, xüsusən böyük neft şirkətlərinin Azərbaycandakı karbohidrogen resurslarının işlənməsinə cəlb olunması dayanıqlı inkişafın əsasını qoydu.</p><p><br/>Məhz ona görədir ki, bu gün Ulu Öndər Heydər Əliyevin siyasi irsinin layiqli davamçısı Prezident İlham Əliyev siyasi ənənələrə və dövlətin qorunmasının ali prinsiplərinə uyğun olaraq Azərbaycanda demokratik cəmiyyətin formalaşdırılması, demokratik hüquqi dövlət quruculuğunun daha da dərinləşdirilməsi üçün misilsiz islahatlar həyata keçirir. Azərbaycan hüququn aliliyi, demokratiya və dünyəvilik prinsipləri üzərində qurulmuş müstəqil dövlət kimi öz inkişafının ən parlaq dövrünü yaşayır. Bu nailiyyətlərdən birincisi Azərbaycanda ictimai-siyasi sabitliyin yaradılmasıdır. Ölkə başçısının siyasi iradəsi nəticəsində daha da güclənən Azərbaycan sosial dövlətə çevrilmişdir.</p><p><br/>Xalqımız müstəqiliyi əldə etmək üçün böyük itkilər vermiş, 20 yanvar qırğınını və Xocalı soyqırımını yaşamış, torpaqlarımızın müdafiəsi ölkəmizin suverenliyi, ərazi bütövlüyünün müdafiəsində oğul və qızlarımız qəhrəmancasına vuruşmuş, həyatlarını qurban vermişlər. Odur ki, müstəqilliyimizi qorumaq, onu daim müdafiə etmək hər birimizin məsuliyyəti və ən müqəddəs borcudur.</p><p><br/>İkinci Qarabağ müharibəsində qazandığımız Zəfər ölkəmizin yeni inkişaf mərhələsinə keçməsi üçün xüsusi şərait yaratdı və dövlətçilik tariximizdə müstəsna əhəmiyyətə malik tarixi günlərin mahiyyət və məzmun baxımından daha dəqiq təsbit olunması zərurəti gündəmə gəldi.</p><p><br/>Bilirsiniz ki, 1918-ci il mayın 28-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Milli Şurası İstiqlal Bəyannaməsini imzalamaqla Azərbaycanın müstəqilliyini dünyaya bəyan etmiş, xalqımızın çoxəsrlik dövlətçilik ənənələrini davam etdirmişdir. Qısa dövr ərzində Azərbaycanın ilk parlamenti, hökuməti yaradılmış, dövlət atributları təsis olunmuş, sərhədləri müəyyən edilmiş, dövlət quruculuğu sahəsində mühüm tədbirlər həyata keçirilmiş, Cümhuriyyətin beynəlxalq münasibətlər sisteminin subyekti kimi tanınması, diplomatik müstəvidə milli maraqların qorunması istiqamətində mühüm addımlar atılmışdır. Parlamentin qəbul etdiyi qanunlar milli müstəqilliyin möhkəmləndirilməsində, ölkədə siyasi, iqtisadi və mədəni inkişafın təmin olunmasında, demokratik prinsiplərin təsbit edilməsində əsaslı rol oynamışdır. Cəmi 23 ay mövcud olmuş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti müsəlman Şərqində ilk demokratik dövlət olmuşdur.</p><p><br/>1991-ci il oktyabrın 18-də qəbul olunmuş “Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında” Konstitusiya Aktında 1918-ci il 28 may tarixli İstiqlal Bəyannaməsinə və “Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyini bərpa etmək haqqında” Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 1991-ci il 30 avqust tarixli Bəyannaməsinə istinad olunmuş, Azərbaycan Respublikasının Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin hüquqi varisi olduğu təsbit olunmuş və “Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında” Konstitusiya Aktına əsasən Azərbaycan xalqı 1991-ci il oktyabrın 18-də öz müstəqilliyini bərpa etmişdir.</p><p><br/>Cari ilin 18 oktyabr tarixində Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyinin bərpa edilməsinin 30 ili tamam olur. Azərbaycan xalqı 1991-ci ildən sonra ilk dəfə bu bayramı tam fərqli olaraq, öz ərazi bütövlüyünü bərpa etmiş qalib xalq kimi qeyd edəcəkdir. 28 may tarixinin Müstəqillik Günü, 18 oktyabr tarixinin isə Müstəqilliyin Bərpası Günü kimi təsbit olunması Azərbaycanın dövlət suverenliyinin məhz 1918-ci ildə bərqərar olunması faktına əsaslanır. Bu, ərazi bütövlüyünü bərpa etmiş müasir Azərbaycanın 1918-ci ildə qurulmuş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin tamhüquqlu varisi olduğunu göstərir.</p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Osman Qurbanov</span><br/></p><p>Azərbaycan Respublikası Vətən Müharibəsi Veteranlar Birliyinin Nərimanov rayon şöbəsinin sədri</p></span>
<span><p><b>Cari ilin 7 oktyabr tarixində Prezident İlham Əliyev İtaliyanın “La Repubblica” qəzetinə geniş müsahibə vermişdir. Prezident bildirmişdir ki, bəzi xırda hadisələr istisna olmaqla ümumulikdə Rusiya sülhməramlılarının ötən bir illik fəaliyyəti qənaətbəxşdir. Rusiya sülhməramlılarının məsuliyyət zonasında olan ərazilərimizə səfər etmək üçün Azərbaycandan icazə almalı olan əcnəbilərin Qarabağa səfər etməsi yolverilməzdir.</b></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>İşğalda azad edilmiş əerazilərin bərpası ilə xüsusi investisiya proqramı qəbul olunmuşdur ki, onun da dəyəri 1,3 milyard ABŞ dolları təşkil edir. Sərmayə qoyuluşu əsasən infrastruktur layihələrinədir. Bu ilin sonunadək sahəsi 10 min km2 –ə bərabər olan azad edilmiş ərazilərin elektrik enerjisi ilə təminatı tam başa çatacaq. Avtomobil və dəmir yolları inşa edilir. Füzulidə yerləşən yeni hava limanı hazırdır. Artıq o, ilk təyyarələri qəbul edib. Daha iki hava limanının inşası davam edir. Yaşayış binalarının tikintisi layihələri hazırlanır. İki şəhərin Baş planı təsdiq edilib və işlərə start verilib. Nəzərdə tutulub ki, keçmiş məcburi köçkünlər ən qısa zamnda doğma evlərinə qayıtda bilsinlər.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Bərpa işlərinə cəlb edilən ölkələrdən biri də İtaliyadır. Bu, təsadüfi deyil. Azərbaycan Böyük Qayıdışla bağlı yenidənqurma layihələrinə yalnız dost ölkələrdən olan şirkətləri dəvət edib. Bir neçə italyan şirkəti artıq müxtəlif layihələrdə, o cümlədən Zəfər muzeylərinin, Memorial muzeylərin və İşğal muzeylərinin yaradılmasında iştirak edir. Artıq bir italyan şirkəti ilə bir bölgənin enerji təminatı məsələsi ilə bağlı müqavilə imzalanıb. Bundan əlavə, digər italyan şirkəti <a target="_blank" href="https://kayzen.az/blog/k%C9%99nd-t%C9%99s%C9%99rr%C3%BCfat%C4%B1/">kənd təsərrüfatı</a> məhsullarının istehsalına sərmayə yatırmağa başlayıb. İtalyan şirkətlərinin Azərbaycanda fəaliyyəti alqışa layiqdir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Ölkəmizin əsas diqqəti Cənub Qaz Dəhlizinin sonuncu hissəsi olan Trans-Adriatik boru xəttinin başa çatdırılmasına yönəldib. Ötən ilin sonuncu günü – dekabrın 31-də ilk qaz Avropaya nəql edilməyə başlandı və İtaliya artıq Azərbaycandan qaz qəbul etməyə başladı. Cənub Qaz Dəhlizi İtaliya bazarını 8 milyard kubmetr və hətta bundan da artıq həcmdə qazla təmin edəcəkdir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Qaldı ki, taliban hökümətinin tanınması məsəsləsinə, biz gözləyirik ki, əvvəlcə onu qonşu olan ölklər tanısın. Azərbaycan bilavasitə Əfqanıstana yaxın coğrafiyada yerləşmədiyinə görə, heç vaxt nə siyasi, nə iqtisadi, nə də ki, nəqliyyat sahəsi baxımından Əfqanıstanla sıx bağlı olmayıb. Bizim Əfqanıstanda mövcudluğumuz orada sülhməramlı əməliyyatlarda iştirakla məhdudlaşıb. Azərbaycan hərbçiləri Kabil hava limanını sonuncu tərk edənlər sırasında olublar.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Dövlətimizin xarici siyasətinin başlıca prinsipi müstəqillik olduğuna görə xarici siyasətimiz tamamilə xarici hökmranlıqdan azaddır və praqmatik xarakter daşıyır. Kimsə bizə qərar qəbul edilməsi məsələsində hakim statusda ola bilməz, çünki bütün qərarlar Bakıda Azərbaycanın milli maraqları əsasında ölkənin Prezidenti tərəfindən verilir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Biz sərhədlərimizə hörmətlə yanaşılmasını istəyirik. Qarabağın azad edilməsindən sonra biz Ermənistanla olan sərhədimizə çıxdıq. Ermənistanın bəzi şəhərləri arasındakı yol Azərbaycanın ərazisindən keçir. Bu yoldan Qarabağa, bizim ərazimizə malların qeyri-qanuni daşınmasında istifadə olunduğunu görməyə başladıq. Bu, qəbuledilməzdir. Təəsüf ki, biz dost mesajımıza adekvat cavab verilmədi. Bundan sonra ölkəmiz diplomatik nota hazırladı, səfir dəvət olundu və bunu ictimaiyyətə açıqladıq ki, bunu dayandırılmasını istəyirik. Lakin</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>İrandan Qarabağa gedən yük maşınlarının sayı daha da artdı. Bu addımı biz zərbə, bilərəkdən hörmətsizlik kimi saydıq. Sonra biz tamamilə qanuni hesab edilən başqa tədbirləri gördük və bu, qonşu ölkədə böyük qarışıqlığa, lazımsız hərəkətlərə səbəb oldu. Yersiz bəyanatlar verildi, hədələr edildi, sərhədimizə yaxın hərbi təlimlər keçirildi. Heç kəs öz iradəsini bizim üzərimizə qoya bilməz.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Biz İran hökumətini ittiham etmək mövqeyində deyilik və İran dövlətinə dostcasına müraciət etdik: “Xahiş edirik Qarabağda İran biznesmenləri tərəfindən aparılan qeyri-qanuni biznes fəaliyyətinə diqqət yetirin”. Lakin cavab olmadı. Qaldı ki, İsrailin azad olunmuş torpaqlara gətirilməsi ilə bağlı Azərbaycana yönələn bütün ittihamlar, bunlar tamamilə əsasızdır biz onları tamamilə rədd edirik.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Bizim ölkənin Avropa İttifaqı ilə olan əməkdaşlığımız ənənəvi enerji sahəsidir. Bu gün Avropa İttifaqı ölkəmizin nəqliyyat potensialına böyük maraq göstərir və bu sahədə də fəal əməkdaşlıq edirik. Tədricən Azərbaycan Avrasiyanın müasir infrastruktura və qonşularla şaxələndirilmiş kommunikasiya marşrutlarına malik mühüm nəqliyyat mərkəzinə çevrilir. Avropa İttifaqı da bu prosesin bir hissəsi olmağı planlaşdırır.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Müəyyən qüvvələrin tapşıpığı ilə Qərbdə bəzi qüvvələr vaxtaşırı Azərbaycanı gözdən salmaq, onun mövqeyini zəiflətmək üçün müxtəlif iftiralardan və böhtanlardan istifadə etməyə çalışırlar. İkinci Qarabağ müharibəsində qazandığımız Qələbə bir çoxları üçün sürpriz oldu. Onlar Azərbaycanı zəif, asılı, işğal altında olan və hər zaman münaqişənin həlli üçün yardım istəyən ölkə kimi görmək istəyənlərdir Azərbaycan Ermənistanı məğlub etdiyinə görə, Ermənistana sıx bağlılığı olan Qərbdəki həmin dairələr yenə böyük fəallığa keçiblər. Amma unutmasınlar ki, bu çirkin kompaniya bizi öz yolumuzdan döndərə bilməyəcək.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>İlham Əliyev prezident seçildikdən sonra biznesdə öz birbaşa iştirakını dayandırmış və biznesini öz ailəsinə ötürmüşdür. Ailəyə məxsus olan bütün biznes fəaliyyəti şəffafdır və beynəlxalq səviyyədə auditdən keçir və heç kəs burada bir şeyin səhv olması iddiası ilə çıxış edə bilməz. Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə yaradılmış Fond Qarabağda aparılan bir çox işlərdə iştirak edir. Məsələn, Ağdamda, Şuşada və Zəngilanda bütün məscidlərin bərpasına sərmayə yatırır. Bu işlər Fondun pulu hesabına maliyyələşdirilir. Beş mindən çox qaçqın ailəsi üçün evlər tikilib. Əlbəttə ki, bunlar Qərbdə bəzi insanların xoşuna gəlmir. Onlar bizi ittiham etmək istəyirlər. İstəyirlər ki, biz onlara tabe olaq və iradələrinə tabe etsinlər.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Prezident İlham Əliyev demişdir: “Mən Azərbaycanı, onun suverenliyini, müstəqilliyini, seçimini ömrümün sonuna qədər müdafiə edəcəyəm.” Xalqımız Müzəffər Ali Baş Komandanın yanındadır və bütün qərarlarını tam dəstəkləyir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Nahid Əsədzadə — Azərbaycan Kooperasiya Universitetinin tələbəsi, Nərimanov rayonun fəal gənci</span><br/></p></span>
<span><p><b>Böhranlı vəziyyətlərdə hər bir ölkədə vətəndaş rifahının təminatı və həssas qrupların sosial müdafiəsi dövlətin, hakimiyyətin sosial-siyasi kursunun əsas istiqaməti olmalıdır. Çünki son iki ildə pandemiya nəticəsində dünyada yaşanan iqtisadi krizis, o cümlədən enerji bazarındakı təlatümlər bütün ölkələrdə qiymət artımına olduqca kəskin mənfi təsir göstərir. Azərbaycan da bu prosesdən sığortalanmayıb. Lakin ümid edirik ki, dünyada və ölkəmizdə baş verən qiymət artımları və tarif dəyişikliklərinin fonunda Prezident İlham Əliyevin imzaladığı “Əhalinin sosial rifahının qorunması sahəsində əlavə tədbirlər haqqında” Sərəncam əhalinin, xüsusilə həssas qruplardan olan vətəndaşların sosial rifahının qorunmasını təmin edəcək. </b></p><p><br/>Sərəncama əsasən əməkhaqlarının, pensiya və sosial müavinətlərin, təqaüdlərin və digər sosial ödənişlərin məbləğlərinin artırılması ilə bağlı 2022-ci ilin dövlət büdcəsi layihəsində müvafiq tədbirlərin əks etdirilməsi üçün Nazirlər Kabineti tərəfindən təkliflər hazırlanaraq dövlət başçısına təqdim ediləcəkdir. Bu istiqamətdə müvafiq təkliflərin hazırlanması üzrə işlərə artıq başlanılıb. Onu da qeyd etməliyik ki, dövlətimizin başçısının yeni Sərəncamı 1 milyon 800 min nəfərədək vətəndaşımızın rifahının daha da yaxşılaşmasına xidmət edəcək. </p><p><br/>Nəzərə alsaq ki, Prezidentin sərəncamı ölkədə təbii qaz və elektrik enerjisi üzrə tariflərin dəyişdirilməsi və artırılması ilə üst-üstə düşdü, deməli, bu sərəncam tarif dəyişikliklərinin doğura biləcəyi neqativ halları önləməyə qadirdir. Başqa sözlə desək, sözügedən sərəncam tarif dəyişikliklərinin əhalinin aztəminatlı hissəsinin güzəranına göstərə biləcəyi mənfi təsirlərin qarşısını aldı. Şərhimin əvvəlində də qeyd etdiyim kimi dünya bazarında enerji daşıyıcılarının qiymətlərində qeydə alınan artım prosesinin Azərbaycan iqtisadiyyatına da neqativ təsir göstərməsi və qiymət artımlarına təkan verməsi qaçılmaz hal idi. Lakin buna paralel olaraq maaşların yüksəldilməsi istiqamətində atılan addımlar və konkret olaraq Prezidentin 16 oktyabrda imzaladığı sözügedən Sərəncam tariflərdəki artımları kompensasiya etmək baxımından əhəmiyyətli addımdır. </p><p><br/>Bu onu göstərir ki, dövlət siyasətinin mərkəzində vətəndaşın rifahı məsələsi dayanır və dövlət başçımız üçün də insan amili hər zaman ön planda gəlib. Biz Prezidentin indiyə qədər qəbul etdiyi hər bir qərarda bunun əyani şahidi olmuşuq. Bu sərəncam dövlətimizin sosial dövlət yönümünü qoruyub saxlamağa imkan verəcək. Sərəncama əsasən növbəti il əməkhaqlarının, pensiya və sosial yardımların artırılması üçün nəzərdə tutulan iqtisadi siyasət büdcədə olan yığımlar hesabına ödəniləcək. Büdcə yığımlarından nəzərdə tutulan bu ödəmələr son nəticədə əhalinin rifahının yaxşılaşdırılmasına, vətəndaşların alıcılıq qabiliyyətinin artırılmasına, bazar qiymətlərinin nominal qiymətlərlə uyğunlaşdırılmasına şərait yaradacaq. Bu mənada Prezidentin son Sərəncamı əhalinin maddi rifah halının yaxşılaşdırılması ilə bərabər, həm də uzunmüddətli və sabit social-iqtisadi inkişafa hesablanıb. </p><p><br/><b>Əlisahib Hüseynov,</b></p><p><b>Milli Həmrəylik Partiyasının sədri</b></p></span>
<span><p><span style="font-size:;" 1rem;"><b>Müsəlman Şərqində ilk demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlətin məhz Azərbaycanda elan edilməsi, yüksək sosial-mədəni, iqtisadi tərəqqiyə, vətəndaş cəmiyyətinin formalaşmasına təkan verən çoxşaxəli islahatların bu məkanda gerçəkləşdirilməsi xalqımızın zəngin dövlətçilik ənənələrinə, yüksək milli qürura, yenilikçi düşüncə tərzinə malik olmasının parlaq təcəssümüdür. </b></span></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>SSRİ-nin dağılmasından sonra müstəqillik əldə etmiş bir çox ölkələrin təcrübəsi cəmiyyətin hər hansı bir sahəsini-demokratiya və insan hüquqlarının inkişafını, yaxud iqtisadi inkişafı prioritet kimi müəyyən edən ölkələrin sonda mürəkkəb və qeyri-adekvat nəticə ilə üzləşmələri barədə nəticə çıxarmağa əsas verir. Yalnız cəmiyyətin bütün sahələri, xüsusilə demokratik və iqtisadi vektorlar, diplomatik əlaqələr paralel inkişaf etdikdə bütün sosiumun davamlı tərəqqisini təmin etmək olar. Məhz buna görə də Prezident İlham Əliyevin siyasətində demokrtatik dəyərlərin inkişafı və implementasiyası ilə yanaşı, Azərbaycan dünya iqtisadi sisteminə dərin inteqrasiyası prinsipi, iki və çoxtərəfli diplomatik münasibətlərin inkişafı əsas yer tutur. Bu gün işğal olunmuş torpaqlarını azad edən, qalib sərkərdə - Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin bilavasitə rəhbərliyi ilə aparılan uğurlu və hücum xarakterli diplomatiya buna əyani sübutdur. Beynəlxalq münasibətlər sahəsində Prezidentin fəaliyyəti Konstitusiyada müəyyənləşdirilib və prezident respublikaları üçün qəbul olunan standartlara uyğundur. O, Azərbaycanın xarici siyasətinə rəhbərliyi həyata keçirir, danışıqlar aparır, beynəlxalq müqavilələr imzalayır, Ali baş komandan kimi hərbi münaqişə zamanı dövlətin qanunlarını və beynəlxalq hüquqda nəzərdə tutulan özünümüdafiə üçün silahlı qüvvələrin tətbiqini, neytrallığın elan olunmasını, saziş və sülh imzalanmasını həyata keçirir. Parlament isə Monteskyonün ayırdığı üç hakimiyyətdən birini – qanunvericilik hakimiyyətini həyata keçirir. O, xalqın mandatını almış nümayəndələrdən ibarətdir və xalqın mənafelərini ifadə edir. Azərbaycan parlamenti tarixə Şərqdə ilk parlament kimi düşüb. Sovet dövründə isə ölkəmizdə parlament funksiyasını Azərbaycan SSR-in Ali Soveti həyata keçirib. Sovet dövründə və müstəqilliyin ilk illərində Ali Sovet adlanan parlament 1995-ci ildən etibarən Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi adlanır. Əlbəttə, bir neçə gün sonra 30 illiyini qeyd edəcəyimiz müstəqil Azərbaycan dövləti nə daxili, nə də xarici vəziyyətinə görə öz sələfi ilə müqayisə oluna bilmədiyi kimi, bugünkü Parlament də Cümhuriyyət Parlamenti ilə müqayisəyə gəlmir. Parlamentimiz kifayət qədər zəngin böyük uğurlar əldə etmişdir... </span></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Bununla belə, heç zaman unutmaq olmaz ki, ölkəmiz, xalqımız, hansı dövrlərdən, mübarizələrdən keçərək bu günə gəlib çıxmışdır... 70 il totalitar rejimin ideoloji-siyasi buxovları altında yaşayan Azərbaycan xalqının qəlbində bir müstəqil dövlətçilik idealı kök salmışdı. Ötən əsrin 60-cı illərinin sonunda Azərbaycanda siyasi hakimiyyətə irəli çəkilən Ulu Öndər Heydər Əliyev ilk gündən həyata keçirdiyi tədbirlərlə xalqın gələcək müstəqilliyinə iqtisadi, siyasi və hüquqi zəmin hazırlamağa çalışmış, bu məqsədlə genişmiqyaslı tədbirlər həyata keçirmişdir. Ümummilli lider həmin illərdə müstəqil Azərbaycan üçün möhkəm siyasi və iqtisadi təməl yaratmaqla yanaşı, mütərəqqi parlamentarizm ənənələrinin də əsasını qoymuş, yüksək siyasi iradə göstərərək qanunverici orqanın xalqın milli maraqlarına uyğun çevik və işlək fəaliyyətini təmin etmişdir. 1991-ci il 18 oktyabrda Azərbaycan özünün dövlət müstəqilliyini bərpa etsə də, yalnız 1993-cü ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə gəlişi ilə Azərbaycan cəmiyyətində dövlətçilik ideyalarının bərqərar olması fundamental mahiyyət kəsb etməyə başlamışdır. Bu mərhələdən etibarən respublikada müstəqil dövlət təsisatları formalaşmış, ilk müstəqil milli Konstitusiya qəbul olunmuş, parlamentə ilk seçkilər keçirilmişdir. Bütün bunlar respublikamızın demokratik və hüquqi inkişafında keyfiyyətcə yeni mərhələnin əsasını qoymuşdur. </span></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Ümumiyyətlə, Milli Məclisin fəaliyyət tarixini araşdırdıqda, görürük ki, qanunvericilik beynəxalq hüquqa uyğunlaşdırılmaqla yanaşı milli mənəvi dəyərləri əsas kimi qəbul edilir. Eyni zamanda, qanunlarda cəzaların hümanistləşdirilməsi, sosial yönümlülük, xarici ölkələrin parlamentarilərı ilə qarşılıqlı əaqələr və beynəlxalq tribunalarda təmsilçilik parlamentin fəaliyyətinin prioritet istiqamətləridir. Müstəqil Azərbaycanın xarici siyasət strategiyasında parlament diplomatiyası mühüm yer tutur. Xüsusi qeyd edilməlidir ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev 2001-2003-cü illərdə ölkə parlamentinin AŞPA-da nümayəndə heyətinin rəhbəri, AŞPA-nın vitse-prezidenti və büro üzvü olarkən Azərbaycanın mövcud problemləri, ölkəmizdə aparılan demokratik islahatlarla bağlı Avropa parlamentarilərinə faktlarla məlumat verir, ölkəmizin xeyrinə müsbət qərarların qəbul olunmasına nail olurdu. AŞPA-nın vitse-prezidenti kimi cənab İlham Əliyev Azərbaycan torpaqlarının işğal olunmuş ərazilərində Ermənistan dövlətinin, erməni silahlı qüvvələrinin narkotik maddələr əkib-becərdiklərini, nəzarətsiz ərazilərdən narkotranzit kimi istifadə etdiklərini və onların insan alveri ilə bağlı cinayət əməllərini rəsmi faktlarla ifşa edərək, Avropa parlamentarilərində obyektiv rəy formalaşdırmışdır. Cənab İlham Əliyevin parlament fəaliyyətində əsasını qoyduğu belə cəsarətli və hücum xarakterli diplomatiya ənənəsi bu gün də uğurla davam etdirilir. Bu, istər beynəlxalq təşkilatlarında, istərsə də ölkələrarası parlament əməkdaşlığında deputatlarımızın fəaliyyətində özünü göstərir. Azərbaycan Respublikasının vitse-prezidenti xanım Mehriban Əliyevanın parlament fəaliyyəti Milli Məclis tarixində xüsusi rolu vardır. <br/><br/>Mehriban xanım millət vəkili olduğu ərəfədə seçicilərə olan diqqət və qayğısı, qanunvericilik təşəbbüsü ilə parlament mədəniyyətinin inkişafına yeni töhvələr vermişdir. Onun Azərbaycan xalqını beynəlxalq aləmdə layiqli təmsilçiliyi, Azərbaycan xalqının həqiqətlərini dünya ictimaiyyətinə çatdırması, şəxsi nüfuzu və fəaliyyəti ilə ölkəmizin xeyrinə beynəlxalq qərarların qəbul olunmasındakı xidmətləri parlament tarixinin möhtəşəm səhifələrindəndir. Bütün bunlar göstərir ki, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə formalaşmış parlamentarizm ənənələri keyfiyyətcə yeni mərhələdə yaşayır, inkişaf edir, ölkəmizin tərəqqisinə, yüksəlişinə töhfə verir. Dünya parlamentlərinin başlıca xüsusiyyətlərini özündə ehtiva edən Azərbaycan parlamentini – Milli Məclisi digər dövlət hakimiyyəti orqanlarından fərqləndirən başlıca xüsusiyyət məhz onun nümayəndəlik xarakterinin olması və qanunvericilik hakimiyyətinin yalnız bu orqan tərəfindən həyata keçirilməsidir. Bu gün tam məsuliyyətlə qeyd edə bilərik ki, respublikamızda demokratik, dünyəvi və hüquqi dövlət quruculuğunun qanunvericilik bazasının yaradılmasında Azərbaycan Parlamenti – Milli Məclisi öz töhfəsini verməkdədir. Azərbaycan Respublikasının parlamenti siyasi sistemdə qanunvericilik institutu kimi cəmiyyətin siyasi proseslərinə güclü təsir edir. Milli Məclisin fəaliyyətində ölkənin müstəqilliyi, milli mənafeyi, milli təhlükəsizliyi əsas yer tutur. Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq əlaqələrinin möhkəmlənməsində, dövlətlərarası münasibətlərin genişlənməsində Milli Məclisin rolu getdikcə artır. Milli Məclisin qəbul etdiyi “Beynəlxalq xüsusi hüquq haqqında” Qanunu dövlətin beynəlxalq əlaqələrdə münasibətlərini nizamlayır. Parlamentlərarası münasibətlər beynəlxalq hüquq normaları əsasında qurulur. Həmin normalar BMT-nin nizamnaməsində, ATƏT-in Helsinki Aktında, Paris Xartiyasında, Avropa Şurasının sənədlərində öz əksini tapmışdır. Milli Məclis milli tələbata cavab verən beynəlxalq Konvensiyaları qəbul edir. Konvensiyaların qəbul edilməsi parlamentin beynəlxalq aləmdə nüfuzunu artırır. Beynəlxalq konvensiyaları qəbul etmədən parlamentlərarası əlaqələrin yaradılması çətin problemlərlə qarşılaşır. Parlamentlərarası əlaqələr müxtəlif formalarda təzahür edir. Ayrı-ayrı ölkələrin parlamentləri ilə ikitərəfli əlaqə, dünyanın tanınmış parlament rəhbərlərinin Milli Məclisə dəvət olunması, parlamentlərarası təşkilatlara üzv olmaq, həmin təşkilatların iclaslarında iştirak etmək təcrübəsi geniş yayılmışdır. Azərbaycan respublikasının Milli Məclisi aşağıdakı parlamentlərarsı təşkilatların işində iştirak edir: <br/></span><br/></p><p>Avropa Parlament Birliyi, ATƏT Parlament Assambleyası, Avropa Şurasının Parlament Assambleyası (AŞPA), MDB Parlament Assambleyası, Asiya Parlament Assamleyası, Avronest Parlament Assamleyası, Baltik Assambleyası, Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Parlament Assambleyası, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının Parlament Assambleyası, GUAM Parlament Assambleyası, Türkdilli Ölkələrin Parlament Assambleyası, Parlamentlərarası İttifaq, NATO Parlament Assambleyası. Azərbaycan parlamenti parlamentlərarası təşkilatların yaradılmasında da fəal iştirak edir. Bu baxımdan Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı Parlament Assambleyasının, Türkdilli Ölkələrin Parlament Assambleyasının yaradılmasında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin fəal iştirakı qeyd olunmalıdır. Eyni zamanda, beynəlxalq parlament təşkilatlarında Azərbaycan parlamentarilərinin apardıqları uğurlu əməkdaşlıq nəticəsində bu təşkilatlarda ölkəmizin milli maraqları, o cümlədən Ermənistanın işğalşılıq siyasəti ilə bağlı müsbət qərarlar qəbul olunmuşdur. Bu gündə beynəlxalq parlament tribunalarında işğaldan azad olunmuş torpaqlarımızda Ermənistanın barbarlığı faktlarla dünya ictimaiyyətinə çatdırılır. Ümumiyyətlə, nəzər saldıqda görürük ki, Azərbaycan Parlamenti öz fəaliyyətində müasir demokratik ənənələri və prinsipləri başlıca inkişaf prioriteti kimi qarşısına məqsəd qoymuşdur və fəaliyyəti Milli İnkişaf Modelinə uyğundur. Yeni çağırış parlamentin fəaliyyəti pandemiya böhranı dövrünə təsadüf etsədə, belə şəraitdə parlamentin rolunun artırılması və ictimai nüfuzunun artırılması üçün böyük işlər görüldü. Burada parlamentin yeni simasını, yeni təsir imkanlarını inkişaf etdirən rəhbərliyin rolunu xüsusi qeyd etmək lazımdır. <br/><br/>Hətta pandemiya dövründə beynəlxalq əlaqələr canlı şəkildə demək olar ki, fəaliyyəti mümkün olmadı halda, parlament beynəlxalq fəaliyyətini nəinki dayandırmadı, hətta daha da gücləndirərək onlayn beynəlxalq konfransların iştirakçısı oldu. Elə bu dövrdə Milli Məclis 80-dən çox ölkə ilə parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupları formalaşdırdı və media müşahidəsi onu deməyə əsas verir ki, onlar fəaliyyətlərini səmərəli qururlar. Xüsusilə, Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarovanın ilk səfərinin qardaş 10-12 sentyabr 2020-ci il tarixində Türkiyə Cumhuriyyətinə və 21-23 sentyabr 2020-ci il tarixində yaxın qonşu dövlət olan Rusiya Federasiyasına etməsi və ötən bir il ərzində uğurlu xarici həmkarları və parlamentarilərlə görüşlərin keçirilməsi, regionun, o cümlədən ölkəmizi problemlərini yüksək tribunalardan tarixi faktlarla səsləndirməsi böyük əhəmiyət kəsb edir. Yeni çağırış parlament fəaliyyəti ilə onu deməyə əsas verir ki, dövlətimizin “Gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyası çərçivəsində nəzərdə tutulmuş hədəflərə çatması üçün qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi işində, beynəlxalq hüquq normalarının ratifikasiyasında, ikitərəfli çoxtərəfli beynəlxalq parlament təşkilatları ilə əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi istiqamətində ardıcıl tədbirlər həyata keçirilməkdədir.</p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/><b>Zaur Adıgözəlov</b></span><b><br/></b></p><p><b>Fəlsəfə doktoru, hüquqşünas</b></p></span>
<span><p><b>Bu gün ölkəmizin siyasi təqvimində olduqca əlamətdar bir gündür. Belə ki, zəmanəmizin ən uğurlu siyasi liderlərindən biri kimi adını tarixə yazdırmağı bacaran İlham Əliyevin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilməsindən 18 il keçir. Bəli, 2003-cü ilin məhz bu günündə İlham Əliyev xalqımızın ümid və etimadına söykənərək seçkilərdə inamlı qələbə qazandı, Azərbaycan Prezidenti seçildi. Beləliklə, onun qarşısında Ulu Öndər Heydər Əliyevin siyasi kursunun layiqli davamçısı olmağın sübutu üçün tarixi bir mərhələ başlandı. </b></p><p><br/>Xalqımız 2003-cü il oktyabrın 15-də keçirilən seçkilərdə İlham Əliyevi dəstəkləyərək 76,8 faiz səslə onu özünə yeni Prezident seçməklə ən doğru seçimini etmiş oldu. Bunu sonrakı proseslər və zaman da təsdiqlədi. İlham Əliyevin 18 illik hakimiyyəti dövründə Azərbaycan bir əsrə bərabər misilsiz inkişaf yolu keçdi. Bu mənada siyasi şərhçilərin ötən 18 ili əsrə bərabər tarixi dövr adlandırmalarında böyük bir həqiqət var. Prezident İlham Əliyevin dövlətçilik sükanı arxasında ilk günlərdən başlayaraq nümayiş etdirdiyi yüksək liderlik qabiliyyəti, idarəçilik məharəti, milli maraqlara söykənən və müdrikliklə müşayiət olunan daxili və xarici siyasəti bu illər ərzində öz müsbət nəticələrini verdi. </p><p><br/>Onun uğurlu siyasəti ölkəmizin siyasi nüfuzunun artmasına, iqtisadi imkanlarının genişləndirilməsinə zəmin yaratdı. Azərbaycanın beynəlxalq arenadakı mövqeləri möhkəmləndi. Azərbaycan regional və qlobal miqyasda çox önəmli geosiyasi aktorlardan birinə çevrildi. Ölkəmiz BMT Təhlükəsizlik Şurasının qeyri-daimi üzvü seçildi, habelə öz sıralarında dünyanın 120 ölkəsini birləşdirən və BMT-dən sonra dünyada ən böyük siyasi təsisat sayılan Qoşulmama Hərəkatının sədri oldu. Həmçinin regionda reallaşdırılan bütün irimiqyaslı beynəlxalq layihələrin hamısında birmənalı olaraq Azərbaycanın imzası var. </p><p><br/>Ölkəmizin iştirakı və ya həlledici rolu olmadan Cənubi Qafqazda heç bir layihə həyata keçirilmir. Azərbaycan bu gün bir çox transmilli layihələrdə ya təşəbbüskar və rəhbər kimi, ya icraçı kimi, ya da etibarlı tərəfdaş kimi çıxış edir. Bakı–Tbilisi–Ceyhan əsas ixrac neft kəməri, Azərbaycan qazını Avropaya çatdıran Cənub Qaz Dəhlizi, TAP layihəsi, Avropanı Asiya ilə birləşdirən Bakı–Tbilisi–Qars dəmir yolu, Şərq-Qərb və Şimal-Cənub beynəlxalq nəqliyyat dəhlizləri, kosmik orbitdəki “Azerspace-1”, “Azersky” və “Azerspace-2” peyklərimiz belə qlobal layihələr sırasındadır. Bu layihələr ölkəmizi beynəlxalq miqyaslı enerji və nəqliyyat, rabitə və yüksək texnologiya mərkəzlərindən birinə çevirib və bütün bunların arxasında məhz Cənab Prezidentin siyasi iradəsi və qətiyyəti dayanır. </p><p><br/>44 günlük Vətən müharibəsində qazandığımız tarixi Qələbə də son 18 ildə əldə olunmuş dinamik inkişafın davamı və məntiqi nəticəsi kimi qiymətləndirilməlidir. Öz havadarlarına, dünyanın supergüclərinə arxalanan işğalçı Ermənistanı torpaqlarımızdan qovub çıxarmaq üçün heç şübhəsiz ki, iİlk növbədə inkişaf etmiş dövlət, güclü və qüdrətli ordu yaratmaq lazım gəlirdi. Prezident İlham Əliyev də son 18 ildə məhz bu kursa uyğun hərəkət etdi, hədəfinə doğru inamla irəlilədi və sonda bütün Qafqazın liderinə çevrilən güclü Azərbaycanı gördük. Bu mənada dövlət basşçımızın dəfələrlə qeyd etdiyi “Azərbaycan heç vaxt indiki qədər güclü olmayıb” ifadəsi tamamiləyerinə düşür. Prezidentin 18 illik fəaliyyətininin zirvəsində sözsüz ki, Qarabağın işğaldan azad olunması, ərazi bütövlüyümüzün bərpası dayanır. </p><p><br/>Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin sərkərdəliyi və Şanlı Ordumuzun şücaəti ilə qazanılan böyük Zəfər salnaməsi xalqımızın qəhrəmanlıq tarixinə qızıl hərflərlə yazıldı. Azərbaycan Ordusunun bu parlaq qələbəsi regionda yeni geosiyasi reallıqların yaranmasına gətirib çıxardı. İndi regiondakı əsas həlledici söz sahibi məhz Azərbaycandır. Prezident İlham Əliyev müharibə günlərində böyük sərkərdəlik məharəti nümayiş etdirdiyi kimi indi də diplomatiya müstəvisində çevik siyasət yürütməsi ilə diqqəti cəlb edir. Biz əminik ki, Prezident İlham Əliyev ölkəmizi bundan sonra da zirvədən-zirvəyə, qələbədən-qələbəyə doğru inamla aparmağı bacaracaq.</p><p><br/>Öz xalqına verdiyi vədləri yerinə yetirməyi bacaran istənilən lider xoşbəxt liderdir. İlham Əliyev də xoşbəxt liderdir. Çünki İlham Əliyev 18 il bundan öncə mətbuata verdiyi ilk müsahibəsində özü üçün cızdığı “yol xəritəsi”ni, fəaliyyət proqramını, Prezident vədlərini yerinə yetirməyi bacardı.Odur ki, bu gün həmin müsahibədən kiçik bir parçanı xatırlamağımıza dəyər: </p><p><br/><b>- Cənab Prezident, artıq Siz and içdiniz, indi ölkənin birinci şəxsisiniz və hansı hissləri keçirirsiniz?</b></p><p><br/>- Gərək mən ümidləri doğruldam. Qarşımda çoxlu vəzifələr var, çoxlu işlər görmək əzmindəyəm. Bütün bunlar haqqında düşünürdüm. Bu da təbii idi ki, keçmişdə gördüyüm işlər haqqında düşünürdüm. Həyatımın artıq növbəti və elə bil ki, sonuncu mərhələsi başlanır. Çünki bundan yuxarı vəzifə yoxdur. Bu, elə bir zirvədir ki, əlbəttə, mən bu zirvədə duraraq, təkcə özümü deyil, bütün Azərbaycan xalqını beynəlxalq aləmdə təmsil edəcəyəm. Əlbəttə, bu mənim çiyinlərimə əlavə məsuliyyət yükü qoyur”.</p><p><br/>Sonrakı proseslər İlham Əliyevin bu məsuliyyətin öhdəsindən layiqincə gəldiyini göstərdi. Bu gün əminliklə demək olar ki, İlham Əliyev dayandığı zirvənin haqqını layiqincə verməyi bacaran liderdir. </p><p><br/><b>Əlisahib Hüseynov,</b></p><p><b>Milli Həmrəylik Partiyasının sədri</b></p></span>
<span><p><b><span style="font-size:;" 1rem;">Azərbaycanla İtaliya arasında münasibətlər strateji xarakter daşıyır və iki ölkə arasında əməkdaşlıq həm siyasi, həm iqtisadi, həm də humanitar sahədə dinamik inkişaf edir. Azərbaycan və İtaliya münasibətləri hazırda heç zaman olmadığı qədər möhkəmdir.</span><br/></b></p><p><br/>Azərbaycan yenidən müstəqilliyini qazandıqdan sonra İtaliya ilə çox səmərəli münasibətlər qurub və indiyə qədər dövlətlər arasında tərəfdaşlıq böyük inkişaf yolu keçib. Azərbaycan və İtaliya beynəlxalq müstəvidə də daim bir-birini dəstəkləyib, iki ölkə arasında böyük etimad formalaşıb. 30 ilə qədər davam edən Qarabağ münaqişəsi zamanı da İtaliya beynəlxalq qanunlara əsaslanaraq ədalətli mövqe nümayiş etdirib. 44 günlük Vətən müharibəsi zamanı da İtaliya Azərbaycanın haqlı mövqeyini dəstəklədi. Məhz bu dostluğun nəticəsidir ki, İtaliya işğaldan azad edilmiş ərazilərdə yenidənqurma işlərinə cəlb edilən ilk ölkələrdəndir.</p><p><br/>İtaliya Azərbaycanın xarici ticarət dövriyyəsində mühüm yer tutur. Cari ilin yanvar-iyul aylarında Azərbaycanın neft-qaz məhsullarının ixracında İtaliya ilk yerdə qərarlaşıb.</p><p><br/>Azərbaycanla İtaliya arasında əməkdaşlıq təkcə iqtisadi və siyasi deyil, eyni zamanda, bu əlaqələri daha da möhkəmləndirən güclü humanitar komponent üzrə aparılır. Əminik ki, geniş əməkdaşlıq əlaqələrinin məhz bu formada davam etdirilməsi gələcəkdə daha effektiv nəticələr verəcək.</p><p><br/>Azərbaycanla İtaliya arasında humanitar sahədə əməkdaşlıq xüsusi anlam daşıyır. Bu istiqamətdə Birinci vitse-prezident, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban Əliyevanın da misilsiz xidmətləri vardır. Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə Müqəddəs Sebastian katakombaları, Müqəddəs Marçellinio və Pietro katakombaları bərpa olunub və görülən bu işlərə görə Azərbaycanın Birinci vitse-prezidentinə böyük minnətdarlıq ifadə olunub.</p><p><br/>Əməkdaşlıq çərçivəsində İtaliya universitetinin yaradılması, o cümlədən, İtaliya ilə Azərbaycan arasında tələbə mübadiləsinin həyata keçirilməsi kimi planlar təhsil sahəsində əlaqələri gücləndirəcək.</p><p><br/>Bütün bu işlər Azərbaycan və İtaliya xalqlarının yaxınlaşması, bir-birini daha yaxından tanıması və gələcəkdə daha geniş tərəfdaşlıq və əməkdaşlıq münasibətlərinin qurulması üçün çox vacib addımlardır. Ümumilikdə, humanitar istiqaməti əsas götürərək, xüsusilə, İtaliya və Azərbaycan arasında turizm, tələbə mübadiləsi, elm,mədəniyyət sahəsində əməkdaşlıq siyasi və iqtisadi sahələrdə münasibətlərimizin daha da dərinləşməsinə gətirib çıxara bilər.</p><p><br/>Muxtar Nağıyev</p><p>YAP Səbail rayon təşkilatının sədri</p></span>
<span><p>14.10.2021-ci il tarixində İsmayıllı Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Nahid Bağırov, Təhsil nazirinin müavini Firudin Qurbanov, Peşə Təhsili üzrə Dövlət Agentliyinin direktoru Valeh Mirzəliyev, "STEAM Azərbaycan" layihəsinin rəhbəri İqrar Nəzərov, rayon təhsil şöbəsi və peşə təhsil mərkəzinin əməkdaşları, media qurumlarının rəhbərləri, və rayon ictimayyəti və KİV nümayəndələrinin iştirakı ilə mediatur təşkil edilib. </p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>İlk öncə ümummilli lider Heydər Əliyevin xatirəsinə ucaldılmış abidə ziyarət edilib, önünə gül dəstələri qoyulub.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Sonra Mediatur iştirakçıları Şəhidlər xiyabanını, həmçinin tarix müəllimi, şəhid Famil Əhmədzadənin məzarını da ziyarət ediblər, şəhidin evində olub, ailə üzvləri ilə görüşüblər.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>İştirakçılar tərəfindən İsmayıllı şəhər 3 nömrəli məktəb-liseyin həyətində Şəhidlər abidəsi ziyarət edilib və Təhsil Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən, Zəfər Gününə həsr olunan “Zəfərdən yaşıl düşüncəyə” adlı ağacəkmə aksiyasını həyata keçiriblər.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Mediatur iştirakçıları İsmayıllı Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzinin maddi-texniki bazası, yaradılmış şərait, ixtisas otaqları ilə tanış olub. Mərkəzdə “Dron idarəedilməsi və dəqiq aqronomluq” üzrə təlimlər izlənilib. Təlim iştirakçıları tərəfindən sahədə dronların uçuşu həyata keçirilib, drondan istifadə qaydaları, növbəti mərhələdə qarşıya qoyulmuş məqsədlər barədə təqdimat edilib. Bildirilib ki, təlimlər Peşə Təhsili üzrə Dövlət Agentliyinin və “STEAM Azərbaycan” layihəsinin təşkilatçılığı ilə israilli mütəxəssislər tərəfindən keçirilir.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Peşə Təhsil Mərkəzinin direktoru Zaur Muradov bildirib ki, İsmayıllıda təlimçilər hazırlanır, gələn ildən peşə təhsil mərkəzində dronların idarə edilməsi üçün operatorların hazırlanması üzrə pilot olaraq yeni ixtisasın yaradılması nəzərdə tutulur. Bu dronlar süni intellektlə idarə olunur. Yaxın vaxtlarda kənd təsərrüfatı sahəsində çalışan fermer və sahibkarlar bu dronların fəaliyyətindən bəhrələnə biləcək.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Daha sonra Regional Mədəniyyət Sarayında keçirilən sentyabr konfransında İsmayıllı, Şamaxı, Ağsu və Qobustan rayon təhsil işçiləri həmçinin Təhsil Nazirliyinin Ümumi təhsildə məzmun, tədris və qiymətləndirmə şöbəsinin müdiri Vəfa Yaqublu, Təhsil İnstitutu (ARTİ), Bakı Şəhər Təhsil İdarəsinin (BŞTİ) əməkdaşları, sözügedən bölgələrin təhsil şöbələrinin müdirləri, ümumi təhsil müəssisələrinin rəhbərləri iştirak ediblər.</span><br/></p><p><br/>Konfrans Azərbaycan Respublikasının Dövlət himninin səsləndirilməsi ilə başlayıb.<br/><br/></p><p>Tədbirdə çıxış edən rayon təhsil şöbəsinin müdiri Rövşən Əliyev konfransın işinə uğurlar arzulayıb.</p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Təhsil Nazirliyinin Ümumi təhsildə məzmun, tədris və qiymətləndirmə şöbəsinin müdiri Vəfa Yaqublu konfransda iştirak edən bölgələr üzrə 2020-2021-ci tədris ilinə dair hesabat nitqi ilə çıxış edib. Hər bir rayon və şəhər üzrə əldə edilən nailiyyətlər tədbir iştirakçılarının nəzərinə çatdırılıb.</span><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846032.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846034.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846035.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846037.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846038.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846039.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846041.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846042.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846043.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846044.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846045.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846046.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846047.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846048.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/><img src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3846049.jpg" style="font-size:;" 1rem;"/></p><p><br/></p></span>
<span><p><b><span style="font-size:;" 1rem;">2020-ci il 9 oktyabr tarixində Hadrut qəsəbəsinin düşmən işğalından azad olunması Müzəffər Ordumuzun Vətən Müharibəsində keçirdiyi ən uğurlu hərbi əməliyyatlardan biri hesab olunur. Hələ qəsəbə azad edilməmişdən iki gün əvvəl Ordumuzun Xüsusi Təyinatlı Qüvvələri düşmən müdafiəsinin boşluqlarından istifadə edərək, onun arxasına keçə bilmiş və Hadrutun ətrafında yerləşən yüksəkliklərdə mövqe qurmuşdular. </span><br/></b></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Ermənistan silahlı qüvvələri bundan ancaq bir gün sonra xəbər tutmuşdular. Hərb tarixinə qızıl hərflərlə yazılmış Hadrut əməliyyatı zamanı xüsusi təyinatlılarımız Ordumuzun artilleriyasının, pilotlu və pilotsuz aviasiyasının düşmən hədəflərinə, mövqelərinə dəqiq atəşin həyata keçirilməsini böyük məharətlə, ustalıqla nizamlamışdılar. Hadrutda erməni yalanlarına inanan yerli əhali vaxtında oradan çıxmamışdı. Lakin Azərbaycan tərəfi oradakı mülki əhalinin təhlükəsizliyinə kifayət qədər həssaslıqla yanaşaraq, onların təhlükəsiz şəkildə ərazidən çıxması üçün şərait yaratmışdı. Əslində düşmən Hadrut istiqamətində Azərbaycan Ordusunun hücumunu qətiyyən gözləmirdi. Çünki, nəzəri cəhətdən bu mümkün deyildi. Lakin Qalib Azərbaycan Ordusu bu dəfə də inanılmazı bacarmışdı. Düşməni çaş-baş sala bilmişdi. Belə ki, Cəbrayılın azad olunmasından sonra artıq ordumuzun hissə və bölmələri əsasən Füzuli rayonunun Əbdürrəhmanlı kəndində yerləşməklə mövqelərini həmin rayonun mərkəzinin üç kilometrinədək irəlilətməyi bacarmışdı. </span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Belə olan halda düşmən əsas qüvvələrini Füzuli istiqamətində cəmləşdirmişdi. Amma bu, o demək deyildi ki, Hadrut tərəfi tamamilə boş qalmışdı. Bu, Ordumuzun bilərəkdən atdığı addım idi. Hadrut istiqamətində mühüm yüksəklikləri ələ keçirməklə Ordumuz həm Şuşaya gedən yolu aça, həm də Füzuli, Zəngilan, Qubadlı, Xocavənd istiqamətlərində hücumlarını genişləndirə bilərdi. Qurulmuş taktika əlbəttə ki, möhtəşəm idi və bu plan öz nəticəsini ən yüksək səviyyədə verdi. Düşmənin döyüşlərdə çoxlu sayda texnikasını məhv edən Ordumuz bununla yanaşı qarşı tərəfə məxsus müxtəlif hərbi texnikaları qənimət kimi ələ keçirməklə, sonrakı döyüşlərdə məhz işğalçı ordunun özünə qarşı istifadə etdi. Hadrutun azad edilməsi Ordumuzun hücum əməliyyatları zolağını kifayət qədər genişləndirməsi ilə nəticələndi. Döyüş meydanında Ordumuzun qarşısında duruş gətirə bilməyən düşmən Azərbaycanın ətraf rayonlarını, mülki əhalinin yaşadığı əraziləri atəşə tuturdu. </span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Lakin Azərbaycan xalqı bu zərbələrdən və itkilərdən sarsılmadı. Əksinə, xalqımız Prezidentimizin ətrafında daha sıx birləşdi, sarsılmaz birlik nümayiş etdirdi. İstər ölkə daxilindən, istərsə də xaricdən Ali Baş Komandana göndərilən məktub və müraciətlərdə müharibənin tam Qələbə əldə olunana qədər davam etməsi üçün müraciətlər olunurdu. Ümumiyyətlə, Hadrutun Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətinə keçməsi Ermənistan cəmiyyətində çalxalanma yaratdı. Ermənistan rəhbərliyi bütün imkanlarını səfərbər edərək, millətini yalan dezinformasiya ilə aldatmaqla məşğul idi. Onlar dərk etmirdilər ki, Azərbaycan bu haqq savaşına sona qədər gedəcək, Zəfər bayrağını işğaldan azad edilmiş hər yerdə ucaldacaqdır. <br/><br/></span></p><p>Əzizə Nuriyeva,</p><p><span style="font-size:;" 1rem;">Neftçala rayon sakini</span></p></span>
<span><p><span style="font-size:;" 1rem;"><b>Əminliklə deyə bilərik ki, COVİD-19 pandemiyasi ilə əlaqədar ölkəmizdə aparılan peyvəndləmə prosesi ən mütəşəkkil formada uğurla davam edir. Bu günə qədər 5 milyona yaxin vətəndaşımız hər iki doza vaksini qəbul edib. Bunun sayəsində hətta virusa yoluxma halı qeydə alinsa belə, xəstəlik cox da agir olmayan, yüngül fəsadlarla keçir. Vaksinasiyada istirak edən her bir şexs oz vətəndaş məsuliyyətini hiss edir, özünü və ətrafındakıları siğortalamış olur. <br/></b><br/>Nəzərə almalıyıq ki, COVİD-19 dünyada ilk vaxtlarda əsasən yaşlı və orta yaşlı insanlarda özünü aydınlığı ilə göstərirdisə, bu gün artiq müxtəlif ştammlarla meydana çıxan xəstəlik daha gənc nəsil, hətta azyaşlilar arasında sürətlə yayılır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının tövsiyyələrinə görə artiq 12-17 yas arasi usaqlar da peyvəndlənməlidir. Xüsusi risk qrupuna aid olanlar isə mütləq 3-cü doza (Buster) peyvənd olunmalidir. Bunun məqsədi isə qüvvətləndirici anlama gələrək, insanların bu xəstəliyə qarşı immunitetlərini yaratmaqdır. İlk öncə risk qrupuna aid edilən insanların buster dozası alması tövsiyə olunur. <br/><br/>Çünki, həkimlər, həmçinin xəstə insanlar bu xəstəliyə təkrar-təkrar yoluxa və ya yoluxdura bilər. Risk qrupuna aid olan hər bir şəxs özünün və yaxınlarının sağlamlığı üçün 3-cu doza peyvənd qəbul etməlidirlər. Dünyanin bir cox inkişaf etmiş ölkələrinin səhiyyə təşkilatlarının araşdirmalarına əsasən Buster vaksinin qəbulu organizmdə virusa qarşı immunitetin yaranmasına kömək edir. ABŞ, İsrail, Çin, Finlandiya, Almaniya və Türkiyə kimi ölkələr artiq 3-cü doza vaksinasiaya başlayıblar. Hər bir şəxs virusla mübarizədə öz üzərinə düşən məsuliyyəti tam anlamalı və həyata keçirilən tədbirlərdə aktiv istirak etməlidir.</span><br/></p><p><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;">Yasəmən Qəfərova,</span></p><p>Neftçala rayon sakini</p></span>
<span><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><b>Oktyabrın 14-də Moskvada, Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri sərgisinin “Azərbaycan” pavilyonunda SSRİ-nin, Azərbaycanın və Rusiyanın Xalq rəssamı, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Tahir Salahovun xatirə gecəsi və onun əsərlərinin sərgisi keçirilib. Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyeva tədbirdə iştirak edib.</b></p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Qaynarinfo "AzərTAc"a istinadən xəbər verir ki, tədbir çərçivəsində Raya Abbasovanın müasir dövrün görkəmli sənətkarının həyat və fəaliyyətindən bəhs edən “Dialoq” kitabının təqdimatı keçirilib. Böyük sənətkarın nəvəsi Kayxan Salahov tərəfindən hazırlanmış “Sonsuzluq” adlı videoinstalyasiya da qonaqlara təqdim edilib.</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Tədbirdə çıxış edən Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyeva deyib:</p><div id="AdviadNativeVideo0" class="AdviadNativeVideo" style="max-width:;" 720px;"></div><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>- Görkəmli rəssam Tahir Teymur oğlu Salahovun xatirə gecəsində sizi salamlamağa çox şadam. Bu, çox rəmzi haldır ki, bugünkü tədbir Moskvada, Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri sərgisinin “Azərbaycan” pavilyonunda keçirilir. Doğma Bakı kimi Moskva şəhəri də Tahir Teymur oğlu üçün çox əziz idi. Tahir Salahov öz yaradıcılığı ilə bütün dünyanı fəth etdiyinə baxmayaraq, onun həyatının əsas hadisələri məhz Rusiyada və Azərbaycanda baş verib. Onun nadir yaradıcılıq üslubu və xarakteri məhz burada formalaşıb. İncəsənət dünyanı gözəlləşdirir. Tahir Salahovun yaradıcılığı sayəsində biz onun dünyasını – harmoniya və xoş duyğularla dolu nurlu dünyanı görürük. Biz xoşbəxtik ki, bu heyrətamiz insanla bir dövrdə yaşamışıq, onunla tanış olmuşuq, ünsiyyət saxlamışıq. Onun sənətini fərqləndirən məhz sevgidir – Vətənə, təbiətə, insanlara sevgi. Tahir Salahovun qəhrəmanları onun müasirləri, neftçilər, yazıçılar, bəstəkarlardır. O, obrazlar yaratmır, insanlar yaradırdı. Ona görə də onun əsərlərinə baxanda inanırıq və hiss edirik ki, bunlar canlı əsərlərdir, həyatın özü kimi canlıdır.</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Bu gün bizimlə olduğunuza görə sizə təşəkkür edirəm. Tahir Salahovun ailəsinə, Zelfira İsmayılovna, sizə bizi dəstəklədiyinizə görə, bu tədbirin hazırlanmasında iştirak etmiş, ona qəlbinin bir hissəsini qoymuş insanların hamısına təşəkkür etmək istəyirəm. Arzum budur ki, Tahir Salahovun zəngin irsi bundan sonra da xalqlarımızı yaxınlaşdırmaqda davam etsin, gənc istedadlara yol açsın.</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Sizin hamınıza xoşbəxtlik, cansağlığı arzu edirəm, ən xoş diləklərimi bildirirəm. Sağ olun.</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>***</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Azərbaycanın Rusiyadakı səfiri Polad Bülbüloğlu bu tədbirin təşkilinə görə Heydər Əliyev Fonduna təşəkkürünü bildirərək qeyd edib ki, Heydər Əliyev Fondu və onun Rusiyadakı nümayəndəliyi Azərbaycan ilə Rusiya arasında qarşılıqlı münasibətlərin möhkəmlənməsi üçün Tahir Salahov kimi çox iş görür.</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Polad Bülbüloğlu deyib: “Unudulmaz rəssam, unudulmaz insan, möhtəşəm filosof. Görünür, həyatda mənim çox bəxtim gətirib ki, 1960-cı illərin əvvəlindən başlayaraq biz ünsiyyətdə olmuşuq, çoxsaylı səfərlərdə olmuşuq, sovet dövründə, 1968-ci ildə Meksika kimi unikal ölkədə 20 gün bir yerdə olmuşuq. Bu, unudulmaz günlər idi. Həmin günlər həmişəlik yaddaşımızda qalıb. Bu gün görkəmli rəssamın aramızda olmamasını təsəvvür etmək çətindir. Lakin onun əsərləri var. Allaha şükür, biz elə bir dövrdə yaşayırıq ki, video, foto, kino var. Bir insan, şəxsiyyət kimi onun xatirəsi həmişə bizimlə olacaq. Deyirlər insanı xatırlayırlarsa, deməli o yaşayır. Onu isə çox adam xatırlayır. Onun əsərləri əsasında Azərbaycan haqqında, Rusiya haqqında fikirlər yürüdəcəklər”.</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Dövlət Tretyakov qalereyasının baş direktoru Zelfira Trequlova Tahir Salahov ilə yaxından tanış olduğunu söyləyib. O deyib: “Ona bir insan kimi hədsiz hörmət edirdim və bir rəssam kimi onun qarşısında baş əyirdim. Mən Tretyakov qalereyasına gələndə uzun illər boyu düşündüyüm və arzuladığım bir işi görməyə nail oldum. Bu, Tretyakov qalereyasında Tahir Teymuroviçin əsərlərinin parlaq retrospektivi idi. 2016-cı ildə Tahir Salahovun Tretyakov qalereyasında ilk sərgisi açıldı. Tahir Salahov böyük rəssam olmaqla bərabər, həm də qeyri-adi zahiri və daxili gözəlliyə malik, inanılmaz dərəcədə müdrik və eyni zamanda, çox təvazökar və nəzakətli adam idi”.</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Z.Trequlova vurğulayıb ki, Tahir Salahov qeyri-adi sənətkar idi. Onun yaradıcılığında milli motivlər Moskvada görkəmli müəllimlərindən öyrəndikləri ilə uzlaşırdı. O, kifayət qədər erkən yaşlarında xarici ölkələrə səfər etməyə başlayıb, o dövrün dünya incəsənətini görüb.</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Tahir Salahovun nəvəsi rəssam Kayxan Salahov böyük ustada həsr edilmiş “Sonsuzluq” adlı videoinstalyasiyanı təqdim edib. K.Salahov qeyd edib ki, bu iş gənc nəslin diqqətini Tahir Salahov yaradıcılığına cəlb etməlidir.</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Tədbir iştirakçılarının diqqətinə təqdim edilmiş, “Dialoq” kitabının müəllifi Raya Abbasova söhbətində bildirdi ki, Tahir Salahov ilə onun tanışlığı çoxdan başlamışdı. R.Abbasova dedi: “2000-ci illərin əvvəlində mən ondan ilk müsahibə aldım. Sonradan dəfələrlə görüşdük. Tahir Teymuroviçin 90 illiyinə həsr edilmiş kitab üzərində işləmək mənə təklif olunanda məmnuniyyətlə razılıq verdim. Tahir Teymuroviç haqqında kitab yaratmaq ideyasına görə Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla xanım Əliyevaya hədsiz minnətdaram”.</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Sərginin ekspozisiyasında rəssamın şəxsi arxivlərdə saxlanılan işləri, ailə albomundan fotoşəkillər təqdim olunub.</p><p style="margin-right:;" 0px; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px;"><br/>Tədbirdə Azərbaycanın və Rusiyanın görkəmli mədəniyyət xadimləri iştirak ediblər.</p><div style="""></div><div style="""><img class="img-responsive" src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3841915.jpg" alt="" title="" style="border:;" 0px; display: block; max-width: 100%; height: auto; min-width: 100%;"/><br/><img class="img-responsive" src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3841916.jpg" alt="" title="" style="border:;" 0px; display: block; max-width: 100%; height: auto; min-width: 100%;"/><br/><img class="img-responsive" src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3841917.jpg" alt="" title="" style="border:;" 0px; display: block; max-width: 100%; height: auto; min-width: 100%;"/><br/><img class="img-responsive" src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3841918.jpg" alt="" title="" style="border:;" 0px; display: block; max-width: 100%; height: auto; min-width: 100%;"/><br/><img class="img-responsive" src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3841919.jpg" alt="" title="" style="border:;" 0px; display: block; max-width: 100%; height: auto; min-width: 100%;"/><br/><img class="img-responsive" src="https://cdn.azerforum.com/2021/10/15/3841920.jpg" alt="" title="" style="border:;" 0px; display: block; max-width: 100%; height: auto; min-width: 100%;"/></div><div><br/></div></span>
<span><p><b>“İclasımız tarixi gün ərəfəsində keçirilir. Bu il Azərbaycanın müstəqilliyinin bərpa edilməsindən 30 il ötür”.</b></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>“Report”un xəbərinə görə, bu fikirləri Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova parlamentin bu gün keçirilən plenar iclasında deyib.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Onun sözlərinə görə, həmin vaxt ölkəmizin qarşısında duran ən vacib məsələlərdən biri dəyişən şəraitə uyğun dövlət quruculuğu yaratmaq idi: “Həmin dövrdə hərc-mərclik, hakimiyyət davası dövləti idarəedilməz hala gətirmişdi. Erməni silahlı birləşmələri fürsətdən istifadə edərək işğalı günü-gündən genişləndirirdi. 1993-cü ilin iyununda Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıtması Azərbaycanı xilas etdi. Xilaskarlıq missiyasını yerinə yetirmək yolunda onun fəaliyyəti bu binadan başlamışdı”.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Spiker bildirib ki, bu gün Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan bölgədə söz sahibi olan qüdrətli dövlətdir: “Əminliklə demək olar ki, qarşıdakı dövrlərdə Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ölkəmiz daha böyük uğurlara imza atacaq”.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>S.Qafarova təklif edib ki, Müstəqilliyin Bərpası Günü ilə əlaqədar Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevə və Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevaya təbrik məktubu ünvanlansın.</span><br/></p><p><span style="font-size:;" 1rem;"><br/>Deputatlar sədrin təklifini dəstəkləyiblər.</span><br/></p></span>
