<center> </center><div><b>Bir çox xəstəliklər var ki, simptomları diqqətə almırıq.Bəzən elə bu simptomlar ciddi ölümcül xəstəliklərdən xəbər verir. Məsələn, bunlardan: qarında gurultu, köp, ağırlıq hissi. </b></div><div><br/></div><div><br/></div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, qastroenteroloq, hepatoloq Sergey Vyalovun sözlərinə görə, qarındakı diskomfort hisslərinə məhəl qoymamaq təhləkəlidir. Kolit- bağırsaq hüceyrələrinin daim öldüyü iltihabdır.</div><div><br/></div><div><br /> </div><div>“Ölən hüceyrələrin yerinə yeniləri formalaşır, lakin yeniləmə prosesi çox uzun çəkir, bəzən uğursuz olur. Uğursuzluq nəticəsində poliplər, adenomalar, displaziya sahələri formalaşmağa başlayır və sonra onların yerində bədxassəli şiş əmələ gəlir. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Ən azı üç-dörd ay ərzində narahatedici simptomlara diqqət yetirməsəniz, problem ağırlaşa bilər. Bu müddət ərzində kolit xroniki formaya keçir, bağırsaq divarlarının qan dövranının pozulmasına səbəb olur.</div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Yoğun bağırsaqda iltihab olduqda kolit yaranır və mədənin hər yerində özünü biruzə verir. Vəziyyəti aydınlaşdırmaq üçün kalprotektin üçün analiz aparmaq tövsiyə olunur (immun hüceyrələri tərəfindən ifraz olunur). Sonra kolonoskopiya aparılır,prosedur iltihabın tam olaraq harada olduğunu öyrənməyə kömək edir. Eyni zamanda, səbəbləri öyrənmək üçün biopsiya götürürlər”.<br /> </div><div><br /> </div><div><b>Günay Quluzadə<br /> </b></div><div><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>Hər yaş dövrünün özünəməxsus qulluq formaları var. Əsasən də 40 yaşdan sonra daha dəriyə qulluğa daha ciddi yanaşılmalıdır.</b></div><div><br/></div><div><br/></div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, həkim – <a target="_blank" href="https://busy.az/professions/kosmetoloq">kosmetoloq</a> Yelena Qromkayanın sözlərinə görə, yaşlanmanın mümkün qədər gec başlaması üçün bir sıra yollar var. Əsas məsələ vaxtında başlamaq və tənbəllik etməməkdir.</div><div><b><br /> </b></div><div><b>Əsasən 35 yaşdan sonra 90% qadının yol verdiyi səhvlər: </b></div><div><br/></div><div><b><br /> </b></div><div><b>1.Yaşlanma əleyhinə qulluqun olmaması. </b>30 yaşdan sonra vitaminlər, antioksidantlar və peptidlərdən ibarət kremlər istifadə edilməlidir.</div><div><br/></div><div><b><br /> </b></div><div><b>2.Günəşin təsiri</b>. Kosmetoloqların və dermatoloqların əsas tələbi Günəş kremindən istifadədir. Ultrabənövşəyi şüalar quruluğun, qırışların, piqmentasiyanın yaranmasına səbəb olur. Şəhərdə SPF 15-30, dənizdə SPF 50günəş kremindən istifadə edin. </div><div><br /> </div><div><b>3.Kosmetik prosedurlardan imtina etmək.</b> Müasir kosmetologiya sizə biorevitalizasiya, mezoterapiya, pilinq, lazer prosedurlar təklif edə bilər. Onlar dərini təravətləndirməyə, cavanlaşdırmağa, qırışları azaltmağa, ləkələrdən qurtulmağa və ümumiyyətlə, dərinin vəziyyətini yaxşılaşdırmağa kömək edəcək.</div><div><br /> </div><div><b>4.Yuxusuzluq. </b>Təcrübələrə əsasən xroniki yuxsuzluqla bərabər, hətta bir gecə yuxsuz qalmaqüz dərisinə mənfi təsir göstərir. 40 yaşdan sonra iş və istirahət rejiminə riayət etmək zərurətə çevrilir. </div><div><br /> </div><div><b>5.Balanssız pəhrizlər. </b>Həddindən artıq ciddi pəhriz saxlamaq sağlamlığınıza ziyan verəcək. Buna görə çalışmaq lazımdır ki, boyat qidalar, xəmir qidalar, şirniyyatların miqdarı azaldılmalı, daha sağlam, faydalı qidalar seçilməlidir.<br /> </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Günay Quluzadə</b></div><div><b><br/></b></div><div><img src=" https://www.medicina.az/uploads/images/2023-06-08-14-49-28qnycs5t97bkqecskb20t_file.jpg" data-filename="" style="width:;" 640px;"/><b><br/></b><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>Mayın 4-də paytaxtın Yeni Günəşli qəsəbəsi ərazisində yerləşən apteklərin birindən uşaq yeməkləri oğurlamaqda şübhəli bilinən qəsəbə sakini 21 yaşlı İlkin Məmişov polis əməkdaşları tərəfindən saxlanılıb.</b><br/></div><div><br /> </div><div>Bu barədə <a href='//medicina.az'>Medicina.az </a>-a Daxili İşlər Nazirliyinin Mətbuat Xidmətinin əməkdaşı Nurlan Əliyev məlumat verib.<br /> </div><div><br /> </div><div>O bildirib ki, məhkəmənin qərarı ilə həmin şəxs 20 sutka inzibati qaydada həbs edilib: “Onun uşaq yeməyini övladı üçün oğurlaması iddiaları həqiqəti əks etdirmir".<br /> </div><div><br /> </div><div>"Suraxanı Rayon Polis İdarəsinin 33-cü Polis Bölməsində aparılan araşdırmalarla onun uşaq yeməklərini satmaq məqsədilə oğurlaması məlum olub və o, bunu izahatında da etiraf edib”, - DİN rəsmisi vurğulayıb.</div>
<center> </center><div><b>Uğurlu genlərinin hesabına bəzi insanlarillərlə siqaret çəksə belə, xərçəng xəstəliyinə tutulmurlar.</b></div><div><br/></div><div><br/></div><div>Bu qrupda ağciyər xərçəngi yalnız 10-20% hallarda baş verir.</div><div><br /> </div><div> Eyni zamanda, heç vaxt siqaret çəkməyən insanlar tez-tez ağciyər xərçənginə tutulurlar.</div><div><br /> </div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, Albert Eynşteyn Tibb Kollecinin (ABŞ) tədqiqatçıları bu mövzuda elmi iş aparıblar. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Siqaretağciyərlərin selikli qişasının (epitelium) hüceyrələrində genetik mutasiyalara səbəb olduğu üçün bədxassəli transformasiya məruz qalırlar.</div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Alimlər 11-86 yaş arası heç siqaret çəkməyən 14 və 44-81 yaş arası 19 siqaret çəkənin tənəffüs yollarının epitel hüceyrələrindən nümunələr götürüblər.</div><div><br /> </div><div>Məlum olub ki, heç vaxt siqaret çəkməyən insanlar yaşlandıqca, epiteldə kanserogen mutasiyalartoplanır. Bununla belə, mutasiyaların sayı siqaret çəkmə müddəti ilə artır, bu da ağciyər xərçəngi riskinin artmasını əks etdirə bilər. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Təxminən 23 il ərzindəən ağır siqaret çəkənlərdə ağciyər epitel hüceyrələrində mutasiyaların sayının artması prosesi dayanır. </div><div><br /> </div><div>Tədqiqatın müəlliflərindən biri Simon Spivakın sözlərinə görə, çox siqaret çəkənlərin genetik xüsusiyyətlərinə tənəffüs yollarının selikli qişasının hüceyrələrində zədələnmiş DNT-ni "bərpa etmək" və ya zəhərli siqaret tüstüsünü zərərsizləşdirmək, bədxassəli transformasiyanın qarşısını almaq qabiliyyəti daxildir.<br /> </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Aynurə Məmmədova<br /> </b></div><div><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><br/></div><div><b>Azərbaycanda daha bir ailə 14 il sonsuzluq sonrası Elmi-Tədqiqat Mamalıq və <a target="_blank" href="https://kayzen.az/blog/ginekologiya/">Ginekologiya</a> İnstitutunda övlad sahibi olub<br/></b></div><div> <br /> </div><div><a href='//medicina.az'>"Medicina"</a> xəbər verir ki,həkim mama-ginekoloq Cahan İslamovanın nəzarətində olan qadına vəziyyəti ilə əlaqədar qeysəriyyə kəsiyi icra edilib. </div><div><br/></div><div>Uğurla aparılan əməliyyatdan sonra cinsi qadın olan körpə sağlam şəkildə dünyaya gəlib. </div><div><br/></div><div>Ana və körpəsi normal vəziyyətdə evə yola salınıb.</div>
<center> </center><div><b>Azərbaycanda koronavirus (COVID-19) infeksiyasına 4 yeni yoluxma faktı qeydə alınıb, 13 nəfər müalicə olunaraq sağalıb.</b><br/></div><div><b><br/></b></div><div>Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahdan erilən məlumata görə, analiz nümunələri müsbət çıxan 1 nəfər vəfat edib.<br /> </div><div><br/></div><div>Azərbaycanda indiyədək ümumilikdə 831 873 nəfər koronavirus infeksiyasına yoluxub. Onlardan 821 572 nəfər müalicə olunaraq sağalıb, 10 280 nəfər vəfat edib, aktiv xəstə sayı 21 nəfərdir.<br /> </div><div><br /> </div><div>Ölkədə son sutka ərzində 678, hazırkı dövrədək isə 7 629 576 test aparılıb.<br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>Kassa çeklərinin çap olunduğu termal kağızdatəhlükəli Bisfenol A maddəsi var. Dəriyə nüfuz etmək üçün çeki əlinizdə beş saniyə saxlamaq kifayətdir. Əlləriniz islanırsa və ya kağızın özü islanırsa, doza on dəfə artacaq. <br/></b></div><div><br/></div><div><br /> </div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki,bu maddə qadın cinsi hormonu estrogenlə struktur oxşarlığına malikdir və reproduktiv sistemə mənfi təsir göstərir. Onkoloji xəstəliklərə səbəb ola bilər - prostat xərçəngi, testislər, süd vəziləri və s. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Bisfenol A-nın beyin inkişafının ləngiməsinə, autizmə, diabet, piylənmə və ürək-damar xəstəliklərinin inkişafına səbəb olduğunu sübut edən tədqiqatlar var.</div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Bir çox ölkələrdə bu maddə artıq təhlükəli kimyəvi maddələrin siyahısına əlavə edilib. </div><div><br /> </div><div>Məhz Bisfenol A səbəbindən pul qəbzləri təkrar emala qəbul edilmir: termal kağızda sellülozun az olması və ondan ikinci dərəcəli xammalın məhsuldarlığının çox aşağı olması ilə yanaşı, tullantıların qalan hissəsini çirkləndirə bilər. Ona görə də çekləri kağız tullantılarına təhvil vermək zərərlidir.</div><div><br /> </div><div>Mütəmadi olaraq termal kağıza toxunmaq məcburiyyətindəqalan <a target="_blank" href="https://busy.az/professions/kassir">kassir</a> və satıcıların əlcəklərdən istifadə etməsi mütləqdir.</div><div><br/></div><div><b><br /> </b></div><div><b>Aynurə Məmmədova</b></div><div><br/></div><div><img src=" https://www.medicina.az/uploads/images/2023-06-08-15-26-31zinf9u7re75lekefxitp_file.jpg" data-filename="" style="width:;" 530px;"/><br /> </div><div><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>Elmi araşdırmalarla sübut olunmuş faktlara əsasən, yalnızlıq sağlamlığa birbaşa təsir edir.Yalnızlıq hissi getdikcə xroniki təklik xəstəliyinə çevrilməyə başlayıb. <br/></b></div><div><br/></div><div><br/></div><div><br/></div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, bundan əziyyət çəkən bir çox insanın çoxlu dostları, çoxlu sosial əlaqələri, hətta böyük bir ailəsi var. Söhbət xarici şərtlərin təsir edə bilmədiyi daxili qopma hissi, anlaşılmazlıq və qlobal tərketmə hissindən gedir. </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Xroniki təkliyin depressiya və narahatlıq riskini artıraraq psixi sağlamlığa zərər verməklə yanaşı ömrün müddətini azaldır.</b></div><div><b><br/></b></div><div><b><br /> </b></div><div><b>1. Tənhalıq insanı siqaret çəkməkdən də tez qocaldır. </b>Əgər bədbəxt və tənhasınızsa, bioloji olaraq siqaret çəkənlərdən daha tez qocalacaqsınız. Bütün mənfi emosiyalar bioloji saatı sürətləndirir.Mütəxəssislər bunun hüceyrələrə və həyati orqanlara zərər verən xroniki stress və iltihabın nəticəsi olduğunu irəli sürürlər. </div><div><br /> </div><div><b>2. Demensiyariskini 40% artırır. Fl</b>orida Dövlət Universitetinin (ABŞ) tədqiqatçıları on il ərzində izlənilən 12 mindən çox insan haqqında məlumatları təhlil ediblər. Nəticələrə görə. xroniki tənhalıq demensiya riskinin 40 faiz artması ilə əlaqələndirilir. </div><div><b><br /> </b></div><div><b>3. IItip diabet riskini ikiqat artırır. </b>Qərbi Norveç Tətbiqi Elmlər Universitetinin alimlərinin təhlili tənhalığın diabet riskinin artması ilə birbaşa əlaqəli olduğunu göstərdi. </div><div><b><br /> </b></div><div><b>4. İnfarkt və insult riskini 2 dəfə artırır. </b>Böyük Britaniyanın York Universitetinin alimlərindən ibarət qrupun 23 ölkədə apardıqları araşdırmalara görə, tənhalıq ürək-damar xəstəliyi riskini 29%, insult riskini isə 32% artırır. Digər xəstəliklərdə olduğu kimi, alimlər bu təsiri orqanizmə dağıdıcı təsir göstərən xroniki stresslə əlaqələndirirlər. <br /> </div><div><br /> </div><div><br /> </div><div><b>Aynurə Məmmədova<br /> </b></div><div><br/></div><div><img src=" https://www.medicina.az/uploads/images/2023-06-07-15-22-26ioxwlducnzoajoet74iq_file.webp" data-filename="" style="width:;" 703px;"/><br/></div>
<center> </center><div><b>İlbiz zəhəri xroniki ağrıları morfindən də yaxşı müalicə edir.</b></div><div><br/></div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, adi ilbizlər xroniki ağrı ilə mübarizədə bəşəriyyətə kömək edə biləcəyi sübut olunub.Onların zəhərində olan zülal müalicəvi təsirə malikdir. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Yuta Universitetinin alimləri laboratoriya siçovulları üzərində Conus regius ilbizlərinin zəhərində olan zülaldan istifadə ediblər. Məlum olub ki, dərmanın təsiri üç gündən çox davam edir və uzun müddət fəaliyyət göstərən qeyri-narkotik analgetik təsiri verir. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>İlbizin özovunu öldürmək üçün istifadə etdiyi zəhərin tərkibindəki Rg1A komponenti beyində müxtəlif siqnal yollarını aktivləşdirir. Opioid ağrıkəsicilərdən fərqli olaraq, komponent sinir sisteminin fəaliyyətini gücləndirir və onu ilkin olaraq xroniki ağrılara qarşı daha davamlı edir. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Tədqiqatın müəlliflərinin sözlərinə görə, bu vasitə ilə xroniki ağrıların qarşısını almaq olar. </div><div><br /> </div><div>İnsanların 80%-u həyatında bu və ya digər müddətdə xroniki ağrılarla üzləşir. İlbiz zəhəri bu ağrıların müalicəsində effektiv yol ola bilər.</div><div><br /> </div><div><br /> </div><div><b>Günay Quluzadə</b><br /> </div><div><br/></div><div><br/></div><div><img src=" https://www.medicina.az/uploads/images/2023-06-08-15-03-02n085xksx8itmcmi84vu3_file.jpg" data-filename="" style="width:;" 703px;"/><br/></div>
<center> </center><div><b><br/></b></div><div><b>Bakıda “Medera” Hospitalında plastik əməliyyat etdirən qadın vəfat edib.</b></div><div><br /> </div><div>Bakupost.az axar.az-a istinadla xəbər verir ki, hospitalın plastik cərrahı Günel Bayramlı elə həmin klinikada, “resepşn”da çalışan Aygün adlı əməkdaşını əməliyyat edib.</div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Məlumata görə, Aygün Günel Bayramlıya bədən şəkilləndimə əməliyyatı etdirib. Əməliyyatdan sonra xanım özünü narahat hiss etdiyini bildirsə də, həkim buna əhəmiyyət verməyib və onu evə buraxıb. </div><div><br/></div><div>Əməliyyat olunan Aygünün iki gün sonra evində halı daha da pisləşib və o, tromblaşmadan dünyasını dəyişib.</div><div><br /> </div><div>“Medera” Hospitalının icraçı direktoru Lalə Babayeva da ölüm faktını təsdiq edib.<br /> </div><div>Hospitaldan bildirilib ki, Günel Bayramlı hazırda işinə davam edir.</div><div><br /> </div><div>Qeyd edək ki, vəfat edən qadın Göyçayda dəfn edilib. O, ailəli olub, bir qız övladı var.</div><div><br/></div><div><img src=" https://www.medicina.az/uploads/images/2023-06-08-14-25-28lx51qiiarodbhsw5vgbk_file.jpg" data-filename="" style="width:;" 438px;"/><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>İcbari Tibbi sığorta ilə bütün ölkə əhalisinin təmənnasız müayinə-müalicə fürsətinin bitməsinə cəmi 7 ay qalıb. 2024-cü ildən artıq yalnız rəsmi iş yeri və sosial ödəməsi olanlar üçün bu xidmət əlçatan olacaq.</b></div><div><br/></div><div><br/></div><div>Amma son 1 ildə daha da aktivləşən icbari tibbi sığorta sahəsində kifayət qədər çatışmazlıqlar və narazılıqlar yaranıb.</div><div><br /> </div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, insanlar şəxsiyyət vəsiqəsi ilə istənilən xəstəxanaya yaxınlaşa bilmir, istədiyi həkimi, cərrahı seçə bilmir, özəl klinikalara göndərişi dövlət xəstəxanası verməlidir, saatlarla sistemə adının düşməsi üçün süründürməçiliklə rastlaşırsan.</div><div><br /> </div><div>Apa.tvtibb sığorta ilə bağlı daha bir şikayətin izi ilə düşüb.</div><div><br /> </div><div>Qeydiyyat şöbələrində xəstələri həkimlərə yönləndirmə zamanı maddi maraq, ordakı işçilərin həkimlərlə gizli sövdələşməyə gedərək, istədikləri həkimə daha çox xəstə göndərməsi barədə şikayətlər var.</div><div><br /> </div><div>Sığorta qeydiyyatı olan mərkəzlər azdır, insanlar o xəstəxanadan bu birinə gedir, nəsə düz olmayanda geri qayıdır, çoxu isə bezib hər şeyi yarımçıq qoyur.</div><div><br /> </div><div>Vətəndaşın illərdir tanıdığı, güvəndiyi həkiminə düşməsi də çətindir. Baxmayaraq ki, dövlət agentliyinin bildirdiyinə və qanunlara görə, pasiyent tək şəxsiyyət vəsiqəsi ilə istənilən dövlət xəstəxanasına yaxınlaşıb, istənilən həkimi seçə bilər.<br /> </div><div>Özəl tibb müəssisəsinə göndəriş verilərkən də seçim sərbəstdir. </div><div><br /> </div><div><b>Amma reallıq başqadır.</b></div><div><b><br /> </b></div><div><b>Mövzu ilə bağlı süjeti təqdim edirik:</b></div><div><b><br/></b></div><div><a href="http://<iframe" width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/-QPf5bc6pUs" title="YouTube" video player" frame allow="accelerometer;" autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" allowfullscreen>" target="_blank"><iframe width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/-QPf5bc6pUs" title="YouTube" video player" frame allow="accelerometer;" autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" allowfullscreen=""></iframe></a><b><br /> </b></div><div><br /> </div><div><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>Müasir zamanda lazer epilyasiyasından həm kişilər, həm qadınlar mütəmadi istifadə edir.</b></div><div><br/></div><div><br/></div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, lazer epilyasiyasının yan təsirləri ilə bağlı müzakirələr çoxdur. Prosedurdan sonra müvəqqəti yan təsirlər meydana çıxsa da, ciddi təsirlərə çox az rast gəlinir.</div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Nadir hallarda lazer epilyasiyası daha ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Prosedur keyfiyyətsiz avadanlıqla və təcrübəsiz bir mütəxəssis tərəfindən aparılarsa, yan təsirlərin riski artır. Məsələn;</div><div><br/></div><div><br /> </div><div>•Dərinin ümumi strukturunda dəyişikliklər. Bu yaxınlarda günəş vannası qəbul etmisinizsə, risk daha yüksəkdir.<br /> </div><div>•Çapıqlar. Bədənində yara izləri və cızıqları olan insanlarda baş verir.</div><div><br /> </div><div>•Dəridə qabıqlar. Müalicədən sonra günəş vannası qəbul etməyə başlasanız, bu təsirlər yarana bilər. </div><div><br/></div><div><b>Bəs bu prosedur xərçəng xəstəliyi yarada bilərmi? </b></div><div><br /> </div><div>Dəriyə Qulluq Fondunun mütəxəsssilərinin sözlərinə görə, bu prosedur bəzən xərçəng öncəsi müəyyən formaları müalicə etmək üçün istifadə olunur. Epilyasiya üçün istifadə olunan lazerlər yalnız dərinin səthinə təsir edən minimum miqdarda radiasiya yaradır. Beləliklə, lazer epilyasiyası xərçəng riskini artırmır. </div><div><br /> </div><div>Hamiləlik dövründə bu prosedur tövsiyə edilmir. Çünki təhlükəsizlik barədə sübut yoxdur. Lazer epilyasiyasının sonsuzluğa səbəb olması da bir mifdir. Lazer şüaları yalnız dərinin səthinə təsir edir, radiasiya heç bir daxili orqana nüfuz edə bilməz. </div><div><br /> </div><div>Prosedurdan sonra yaranan hər hansısa simptom uzun müddət sürərsə, mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır.<br /> </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Aygün Musayeva</b><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>Çox dar şalvar geyinmək ayaq və damarlar üçün təhlükəlidir. Ayaqların sıxılması nəticəsində xoşagəlməz “dar cins sindromu” yaranmağa başlayır. </b></div><div><br/></div><div><br/></div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, nevroloq, manuel terapevt Nikolay Derjavinin sözlərinə görə, dar cins şalvarlar omba və buddakı qüsurları gizlədə bilər, ayaqları vizual olaraq daha incə edə bilər. Amma bədəni sıxan çox dar şalvarsinir sisteminin sağlamlığı üçün təhlükəlidir. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>“Dar şalvarların uzun müddət istifadəsi zamanıbudun xarici səthində uyuşma, bəzən eyni nahiyədə gərginlik, yanma, ağrı hissi, hətta uyuşma baş verəcək. Belə ağrıya "neyropatik" deyilir. </div><div><br /> </div><div>Budun xarici səthində ağrı və paresteziyanın görünüşü müvafiq xüsusi bir sinirin zədələnməsini göstərir. Bu sinir onurğa beyninin köklərindən çıxır, sonra aşağı arxanın aşağı hissəsinin dərinliklərinə keçir. </div><div><br/></div><div><br/></div><div><br /> </div><div>“Dar cins sindromu” sinirin dar bir yerdə, "tuneldə" sıxılmasıdır. Anatomiyamız elə qurulub ki, beyindən və onurğa beynindən periferiyaya gedən sinirlər öz yollarında darlaşmış boğazdan keçməli olacaqlar. Bu zaman sinir zədələnərsə, həmin yerdə ağrı və narahatlıq hiss edəcəkdir. Hansı sinirin zədələnməsində asılı olaraq, əzələ zəifliyi, uyuşma özünü biruzə verəcək.</div><div><br /> </div><div>Eyni tuneldə xarici bud sümüyü sinirini əyildikdə zədələmək mümkündür. Bu, çəki artdıqda və ya hamiləlik dövründə və ya kəskin kilo itkisi zamanı, mədədə bariatrik əməliyyatdan sonra ola bilər. </div><div><br /> </div><div>Sinir zədələnməsinin baş verməsi üçün mexaniki travmanın bir müddət davam etməsi lazımdır. </div><div><br /> </div><div>Ancaq sinirləri zədələnməyə daha həssas edən bəzi ümumi amillər var. İlk növbədə diabetvə endokrin sistemin digər xəstəlikləri, həmçinin B vitaminlərinin çatışmazlığıdır. </div><div><br /> </div><div>Təbii olaraq sinir zədələnməsi müayinə və müalicə üsulu ilə sağalır”.<br /> </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Günay Quluzadə</b><br /> </div><div><br /> </div><div><br /> </div><div><br /> </div><div><img src=" https://www.medicina.az/uploads/images/2023-06-07-15-42-256jowismnbzd0usliu9cy_file.webp" data-filename="" style="width:;" 703px;"/><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>İrana gedən azərbaycanlı xəstələri müalicə edən həkimlərin xüsusi xidmət orqanlarının əməkdaşları olması barədə iddialar yayılıb.</b><br/></div><div><br /> </div><div><a href='//medicina.az'>Medicina.az </a>"MOUZE" teleqram kanalına istinadən xəbər verir ki, yeni həkimlər azərbaycanlı xəstələri "tələyə" salmağa çalışırlar.<br /> </div><div><br /> </div><div>Hətta bəzi hallarda onları casusluğa cəlb edirlər. <br /> </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Buna görə də İrana müalicə üçün gedən azərbaycanlılardan diqqətli olmaları, yeni və tanımadıqları həkimlərlə ünsiyyət qurmamaları xahiş olunur.</div><div><br/></div><div><br/></div><div><iframe width="670" height="400" src="https://newstube.az/embed/151956" frame allowfullscreen></iframe></div>
<center> </center><div><b>Boşanmanın sağlamlığa həm mənfi, həm də müsbət təsirləri var.</b></div><div><br/></div><div><br/></div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, boşanma kişilərin və qadınların sağlamlığına fərqli təsir göstərir. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Müxtəlif elmi araşdırmaların nəticələrinə görə, boşanma sağlamlıqda necə izlər qoyur? </div><div><br/></div><div><br /> </div><div><b>Ürək xəstəlikləri -</b> 60 yaşına qədər boşanmış qadınların 33%-də ürək-damar xəstəlikləri olacaq. Ailəli qadınlar qrupunda belə qadınların sayı 21,5% təşkil edəcək. </div><div><br /> </div><div>Ancaq boşanmış kişilərin 37,5%, evli kişilərin isə yalnız 31,7% ürək xəstəliyindən əziyyət çəkəcək. Çox nəzərəçarpan bir fərq deyil. </div><div><br /> </div><div>Alimlər qadınların ox həssaslığını 40 yaşdan sonra onların orqanizmində ürəyi qoruyan estrogen hormonunun səviyyəsinin aşağı düşməsi ilə izah edirlər.</div><div><br /> </div><div><b>Depressiya, alkoqolizm</b></div><div><b><br/></b><br /> </div><div>Boşanma həm kişilərin, həm də qadınların psixi və emosional sağlamlığına böyük təsir göstərir. Ancaq bir sıra araşdırmalar kişilərin daha çox əziyyət çəkdiyini göstərir. Boşanmış kişilərin zamanla psixi sağlamlıq xidmətinə ehtiyacı evli kişilərlə müqayisədə 10 dəfə çox olur. Boşanmış qadınlarda bu ehtiyac cəmi beş dəfə artır. </div><div><br /> </div><div><b>Bədənin formadan düşməsi, zəiflik -</b> Boşandıqdan sonra kişilərin boşanmış qadınlardan daha pis yeməyə başlaması onlara təsir edir. Ancaq bu vəziyyətdə subay kişilər boşanmış qadınlara nisbətən idman zalına daha tez-tez baş çəkir və baxımlı olurlar. Boşandıqdan sonra qidalanmaya diqqət etmirlər və kökəlirlər.</div><div><b><br /> </b></div><div><b>Demensiya -</b> Subay kişilər və qadınlar təxminən eyni dərəcədə demans inkişaf riskinə malikdirlər. </div><div><br /> </div><div><b>Ömür - </b>Müəyyən edilib ki, evli insanlar subaylardan orta hesabla yeddi il çox yaşayırlar. Kişilərdəbu fərq daha çoxdur. Yəni boşanma ömrü qısaldır.<br /> </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Günay Quluzadə</b><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>Alimlər qlobal istiləşmənin xərçəngin artmasına səbəb ola biləcəyini deyirlər. Buzlaqların və qarların əriməsi səbəbindən şiş böyüməsinə səbəb olan maddələr havaya və okean sularına daxil olur. </b></div><div><br/></div><div><br/></div><div><br /> </div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, bu maddələr daha sonra qida zəncirinə və oradan da insan orqanizminə daxil olaraq xərçəng, ürək xəstəliklərinə və sonsuzluğa səbəb ola bilir. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Alimlərin xəbərdarlıqları qlobal istiləşmə, iqlim dəyişikliyi və davamlı üzvi çirkləndirici toksinlər arasındakı əlaqəyə dair beynəlxalq araşdırmadan sonra gəlir. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Mütəxəssislər müəyyən ediblər ki, orta temperaturun artması və digər ekstremal iqlim dəyişiklikləri bütün dünyada insanların davamlı üzvi çirkləndiricilərə (DÜÇ) məruz qalmasını artırır. DÜÇ illər ərzində buzlaqlarda toplanıb.<br /> </div><div>Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ətraf Mühitin Mühafizəsi Proqramından Donald Kuperin sözlərinə görə, yalnız çox az miqdarda DÜÇ qida zəncirinə qida-istehlakçı əlaqəsi vasitəsilə əlaqəsi daxil olacaq. </div><div><br /> </div><div>Lakin onlar zaman keçdikcə, daha çox yığılmağa meyllidirlər. Qida zəncirinin sonunda isə insan var.Biz ana südündə və qanında davamlı üzvi çirkləndiricilər tapırıq.</div><div><br /> </div><div>Bundan əlavə, iqlim dəyişikliyi və temperaturun ümumi artması malyariyanın daha da geniş yayılmasına səbəb ola bilər.</div><div><br /> </div><div><b>Aygün Musayeva<br /> </b></div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>Ədviyyatların orqanizmə xeyrini bir çoxumuz yaxşı bilirik. Onların bir çox xəstəliklərin qarşısını almaqda kömək etməsi əsrlərdir təsdiq olunub.</b></div><div><br/></div><div><br/></div><div><br/></div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, istiot və çili ani ölüm riskini 23 % aşağı salmağa kömək edir.</div><div><br /> </div><div>Türkiyəli mütəxəssislərin araşdırmaları nəticəsində acı bibərin sağlamlığa təsiri sübut olunub. </div><div><br /> </div><div>Məlum olub ki, məhsulu həftədə dörd dəfə və ya daha çox istehlak edən insanların ölüm riski ümumiyyətlə, ədviyyatlı yemək yeməyənlərlə müqayisədə 23% azdır. </div><div><br/></div><div>Daxili xəstəliklər və hematologiya üzrə mütəxəssis bildirib ki, acı bibər yeyən insanların ürək xəstəliyindən ölmə ehtimalı 34% azdır. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div>Proessor Mustafa Çetinerin sözlərinə görə, bu ədviyyatda kapsaisin alkaloidinin molekulları var ki, bunun sayəsində onkologiya, insult və infarktın inkişaf riski azalır. </div><div><br /> </div><div>Çilidə həmçinin B1, B2, C vitaminləri, antioksidantlar var və tərkibindəki karotenoid piqmentləri insanın görmə qabiliyyətini dəstəkləyir.</div><div><br/></div><div>Təsadüfi deyil ki, kapsaisin bəzi revmatoloji və dermatoloji xəstəliklərin, məsələn, revmatoid artrit və psoriazın müalicəsində istifadə olunan dərmanlara əlavə edilir. </div><div><br /> </div><div>Bundan əlavə, beyin endorfinlərinin ifrazını təşviq edir və bununla da bədəndə ağrı hissini azaldır. Bəzi tədqiqatlar təsdiqləyir ki, kapsaisin molekulu prostat, dəri və mədəaltı vəzi xərçənginin müalicəsində istifadə edilə bilər. <br /> </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Günay Quluzadə</b><br /> </div><div><br /> </div><div><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>Pəncərə açıq halda yatıb-yatmamaq barədə hərənin öz fikri, seçimi var.</b></div><div><b><br/></b></div><div><b> Bəziləri hesab edir ki, hətta qışda, otaq temperaturu 17-25 dərəcə olarsa, bu mümkündür, digərləri isə onu bağlayıb yatmağı uyğun hesab edir. </b></div><div><br/></div><div>Çünki otaqda yel əsməyəcək, xəstələnməyəcək və zərər görməyəcəklər. </div><div><br/></div><div><br /> </div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, Almaniyalı alimləraçıq pəncərəli otaqda yatmağın insanlara mənfi təsir etdiyini bildiriblər.<br /> </div><div><br /> </div><div>İohannes Qutenberq Universitetinin alimləri araşdırma aparıblar ki, gecələr pəncərə bağlı olanda insanlar daha az stress keçirirlər. </div><div><br /> </div><div>Mütəxəssislər bu vəziyyətin səbəbinin səs izolyasiyası ilə bağlı olduğu qənaətindədir. </div><div><br /> </div><div>Onların fikrincə, yuxu zamanı insan müxtəlif səslərə qarşı çox həssas olur və pəncərə açıq olanda səslər gəldiyindən orqanizm stressə keçir. </div><div><br /> </div><div>Bunun nəticəsində insan orqanizmi çox miqdarda hormon istehsal edəcək və bu da xolesterinin artmasına səbəb olacaq. Xolesterin isə ürək-damar problemlərini yaradacaq.</div><div><br /> </div><div>Ona görə otağı havalandırıb, pəncərələri bağlayıb yatmaq daha uyğundur.<br /> </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Günay Quliyeva</b><br /> </div><div><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>Havaların istiləşməsi, yayın gəlişi bir mənalı olaraq yuxumuza təsir edir. Gecəyarı istilik hiss edib oyanmaq və yenidən yatmağa çalışmaq diskomfort yaradır. </b></div><div><br/></div><div><br/></div><div>Aparılan araşdırmalara görə, yay gecələrində insanlar narahat və ya xəstə olurlar. Pis gecə yuxusunun ən çox görülən səbəbi (34%) istilikdir.<br /> </div><div><br /> </div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, həkim Tatyana Zaxarovanın sözlərinə görə,belə havalarda normal yatmağı təmin etmək üçün bir neçə metod var: </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Nəm çarşaf - </b>Bir çarşafı soyuq su ilə isladın və açıq pəncərənin qabağına asın. Külək çarşafdan keçərək otağınızı sərinləyəcək.</div><div><b><br /> </b></div><div><b>Qaşıq istifadə edin -</b> Yatmadan əvvəl biləklər və ya boyun kimi hissələri sərinləmək üçün qaşıqdan istifadə edə bilərsiz.Onu çarpayı yanında əlaltında qoyun. </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Dondurulmuş çarşaf - </b>Çarşafları və yastıq üzlərini plastik torbaya qoyub, bir neçə saat dondurucuda saxlayın. Bu, sərin və təravətləndirici bir yuxu bəxş edəcək. </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Sərin, buzlu losyonlar- </b> Üz üçün spreylər, toniklər və ya nəmləndiricilər kimi gözəllik məhsullarından istifadə edirsinizsə, onları soyuducuda saxlayın. </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Keyfiyyətli yataq dəsti</b>- Bədən istiliyini tənzimləməyə kömək edə bilən bambuk və ya pambıq kimi nəfəs ala bilən materiallardan hazırlanmış yataq dəstlərindən istifadə edin.<br /> </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Aygün Musayeva</b><br /> </div><div><img src=" https://www.medicina.az/uploads/images/2023-06-06-19-10-17effykqa2u9vpylwfdyfc_file.jpeg" data-filename="" style="width:;" 703px;"/><br/></div>
<center> </center><div><b>XX əsrdə Yer kürəsində orta ömür uzunluğu 30 il artıb, bu da bəşəriyyət tarixində beş min ildə ən böyük sıçrayışdır. 1990-2000-ci illərdə dünyada uzunömürlülük 51 % artıb.</b></div><div><br/></div><div><br/></div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> məlumatına görə, elmi araşdırmalar göstərir ki, gündəlik vərdişlər, qidalanma, həyat şərtləri, keçmiş və indiki həyat, genlər, xarakterinizin xüsusiyyətləri və s. uzunömürlülüyə təsir edir.</div><div><br /> </div><div><b>Əsas təsir amilləri aşağıdakı kimidir:</b></div><div><b><br /> </b></div><div><b>1. Qadınlar. </b>Dünyanın hər yerində qadınlar orta hesabla kişilərdən daha uzun yaşayırlar. Fərziyəllərə görə, qadınların uzunömürlülüyün sirri cinsi hormonlar və xromosom dəstindəki fərqlə bağlıdır. Qadınlar kişilərə nisbətən infeksiyaya səbəb olan patogenlərə qarşı daha yaxşı anadangəlmə immunitetə malikdirlər, bu da onların yoluxucu xəstəliklərdən qorunduğunu göstərir. </div><div><br/></div><div><b><br /> </b></div><div><b>2.Qadın gənc yaşda uşaq dünyaya gətirərsə,</b>məsələn, yaşı 25-dən az, onların 100 yaşa qədər yaşama ehtimalı iki dəfə çoxdur. Gənclikdə döllənmiş yumurtaların keyfiyyətinin daha yüksək olması daha sağlam nəslin meydana gəlməsinə səbəb olur. </div><div><b><br /> </b></div><div><b>3. Özünüzü 10 yaş cavan hiss edirsinizsə</b>, bu realda da belədir. Məsələn, əgər yaşınız 50-dən az olanda hamı sizə 35 yaş verirsə və siz də belə hiss edirsinizsə,deməli bədəninizin bütün sistemləri normal işləyir və bu, uzun ömür vəd edir.</div><div><b><br /> </b></div><div><b>4.Daha böyük yaşda uşaq dünyaya gətirmisiniz.</b> 44 yaşından sonra təbii yolla hamilə qalsanız, 40 yaşından əvvəl ana olmuş qız yoldaşlarınızla müqayisədə erkən ölüm riskiniz təxminən 15% azalır.</div><div><br /> </div><div>Menopauzanın gec başlaması ürək-damar xəstəlikləri riskinin azalması ilə əlaqələndirilir ki, bu da daha uzun yaşamaq şansı deməkdir.</div><div><br /> </div><div><b>6 .Çay içməyi sevmək. </b>Həm yaşıl, həm də qara təzə dəmlənmiş çayda yüksək konsentrasiyalı katexinlər, qan damarlarını genişləndirən və ürək-damar xəstəliklərindən qoruyan maddələr var. İnfarkt və ya insult riskini azaltmaq üçün mütəmadi olaraq gündə bir-iki fincan çay içmək kifayətdir. Çaya limon və ya bal əlavə etmək daha yaxşıdır. </div><div><b><br /> </b></div><div><b>7.Güclü ayaqlar. </b>Güclü alt ekstremit əzələlərə sahib olmaq sabitlik, hərəkətlilik və dözümlülüyü ifadə edir. Bütün bu keyfiyyətlər qocalıqda əsas rol oynayır, yıxılma və yaralanma, omba sınması riskini azaldır.</div><div><b><br /> </b></div><div><b>8.Yuxuda xoruldamamaq. </b>Xoruldama obstruktiv yuxu apnoesinin əsas simptomudur. Yuxu apnoesi yüksək qan təzyiqi, yaddaş problemləri, piylənmə və depressiya ilə əlaqələndirilir. Yuxu apnoesindən əziyyət çəkməyən insanlar 3 dəfə daha uzunömrlü yaşayırlar.</div><div><b><br /> </b></div><div><b>9. Məclislərin gözü olmaq.</b> Ünsiyyətcil, şən, nikbin, həyatın çətinliklərini asanlıqla aşan və həmişə dostların əhatəsində olan insanların qocalığa qədər iti qorumaq şansı var. Ehtimal var ki, belə insanlarda kortizol səviyyəsinin aşağı olması immunitet sistemini zəiflədən, bədənin qocalmasını sürətləndirən və beyni pozan xroniki stressdən yan keçməsi ilə əlaqəlidir. </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Günay Quluzadə</b><br /> </div><div><br/></div><div><br/></div><div><img src=" https://www.medicina.az/uploads/images/2023-06-07-14-31-57jg9lkc8q9gstgs4wzyvt_file.webp" data-filename="" style="width:;" 703px;"/><br /> </div><div><br/></div>
<center> </center><div><b>Qadınlar müəyyən yaşdan sonra müəyyən problemlərə görə kişilərlə münasibət qurmaqdan uzaq durub, hətta tamam imtina edə bilərlər.</b></div><div><br/></div><div><br/></div><div><br/></div><div><a href='//medicina.az'>“Medicina”</a> xəbər verir ki, mütəxəssislərin fikrincə, menopauza zamanı, yəni 40 yaşdan sonra qadınlarda hormon səviyyəsinin dəyişməsi ilə bağlı cinsi fəaliyyətə maraq azala bilər. </div><div><br /> </div><div>Bundan əlavə, yetkin qadınlarınyeni əlaqələr axtarmamasında psixoloji amillər də rol oynaya bilər. </div><div><br /> </div><div>Məsələn, onlar müstəqilliklərindən həzz ala, özlərinə, maraqlarına və karyeralarına diqqət yetirə bilərlər. </div><div><br /> </div><div>Onlar həmçinin keçmiş səhvləri təkrarlamaq və ya yeni əlaqələr axtarmağa mane olan emosional yükü daşımaq istəməyə bilərlər.</div><div><br /> </div><div>Araşdırmalara görə, uşaqlar boşandıqdan və ya partnyorunu itirdikdən sonra qadın üçün dəstək mənbələrindən birinə çevrilə bilər. </div><div><br /> </div><div>Yetkin uşaqlar yaxın dost ola bilər və çətin anlarda analarına kömək edə bilərlər. Bəzən buna görə qadının yeni münasibətə və kişiyə ehtiyacı olmur. </div><div><b><br /> </b></div><div><b>Günay Quluzadə<br /> </b></div><div><br /> </div><div><br /> </div><div><br /> </div><div><br/></div>