EN

2600 yaşlı Aslankayanın sirri açıldı

Yazını böyüt
Yazını kiçilt

Arxeoloqlar nəhayət ki, qədim türk abidəsinə həkk olunmuş uzun müddətdir müzakirə edilən mətnin mənasını açıqlayıblar.

Hafta.az-ın yazdığına görə, qədim Frigiya dilində yazılmış ağır zədələnmiş kitabə Türkiyənin qərbində sfenks fiqurları və aslanlarla əhatə olunmuş bir tanrıçanın əks olunduğu 2600 illik Aslankaya abidəsinin üzərinə həkk olunub.

1884-cü ildə kəşf edilən strukturun üzərindəki yazılar zaman və vandalizm səbəbindən demək olar ki, silinib və bir əsrdən artıqdır ki, alimlər onların mənasını müzakirə edirlər. Əsas yazını oxumaq üçün keçmiş cəhdlər hərflərdən yalnız 4-nün göründüyünü, qalan mətnin isə əsasən anlaşılmaz olduğunu ortaya qoyub.

İndi tədqiqatçılar aşkar ediblər ki, yazıda yunanların tanrıların anası kimi hörmətlə yanaşdıqları ilahə olan "Materan" adı var.

Mətni oxumaq üçün tədqiqatçılar səhər işığından istifadə ediblər. Bu müddət ərzində yaranan kölgələr qalan izləri vurğuladı və mətndəki hərflərin deşifrə edilməsinə imkan verdi.

Tədqiqatçılar onun fərziyyə yazılarını abidənin 19-cu əsrə aid köhnə fotoşəkilləri ilə müqayisə edərək, mətnin Frigiya yazılarında söz kəsən kimi istifadə olunan digər simvollarla birlikdə “Materan” kimi yazılmış olduğu qənaətinə gəliblər.

Frig dilində Materan qoruyucu və əsas tanrı kimi hörmət edilən ana ilahəyə uyğundur.

Abidənin bəzi üslub detallarına əsaslanaraq, alimlər mətnin eramızdan əvvəl VI əsrin ortalarına aid olduğunu müəyyən ediblər. Bu, Aslankaya abidəsinin Türkiyənin şərqində Frigiya İmperatorluğu ilə birlikdə Lidiya İmperatorluğunun bölgəyə hakim olduğu dövrdə tikilmiş ola biləcəyini deməyə əsas verir. Bu, qızıl və gümüş sikkələrin yaradıcısı Lidiyanın da ana ilahəyə hörmət etdiyi bir dövr idi.

Tədqiqatçılar bildiriblər ki, tapıntılar iki imperiya arasındakı mədəni bağı və onların ana ilahəyə vacib bir tanrı kimi ibadətlərini daha da dəstəkləyir.

Chosen
39
hafta.az

1Sources