Müəllif:Gülbəniz Hüseynli/Banco.az
Neft qiymətlərinin qlobal bazarda dəyişməsi, xüsusilə Rusiya-Ukrayna müharibəsi və dünya siyasi arenasındakı gərginliklər fonunda, enerji ixrac edən ölkələrin iqtisadiyyatına əhəmiyyətli təsir göstərir. Azərbaycanda ölkə iqtisadiyyatının dayanıqlılığı, dövlətin proqnozlaşdırdığı neft qiymətləri ilə sıx bağlıdır. Gələn il üçün hökumətin neft qiymətini 70 dollar səviyyəsində proqnozlaşdırması, qiymətlərin enməsi fonunda müxtəlif suallar doğurur.
Bu mövzu ilə bağlı Neft Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban Banco.az-a verdiyi müsahibəsində qiymət dəyişikliklərinin Azərbaycan iqtisadiyyatına mümkün təsirlərini və gələcək proqnozları şərh edib.
Donald Trampın ABŞ-nin 47-ci prezidenti seçilməsindən sonra neftin qiymətləri necə dəyişib?
Neftin qiymətləri Donald Trampın seçilməsindən sonra dalğalanmağa başlayıb. Əvvəllər 75 dollar ətrafında ticarət edilən qiymətlər, indi əsasən 70 dollar civarında dəyişir. Dünən qiymətlər 70 dollardan da aşağı düşərək 69.90 dollar səviyyəsinə çatmışdı. Hazırda isə qiymət təxminən 71 dollar civarındadır. Bununla belə, gələn il üçün qiymətlərin 70 dollar ətrafında və bəlkə də daha aşağı səviyyələrdə qalacağı ilə bağlı bir neçə proqnoz mövcuddur.
İlham bəy, 2024-cü ildə neftin qiymətinin hazırkı səviyyədə olmasına səbəb nədir? 2023-cü ildə orta qiymətin 82 dollar, 2022-ci ildə isə 101 dollar olmasına hansı amillər təsir edib?
Neft qiymətlərinin yüksək olmasına əsas səbəblərdən biri Rusiya-Ukrayna müharibəsinin yaratdığı siyasi risklərdir. Tramp isə yanvar ayının 20-də vəzifəyə başladıqdan sonra Ukrayna münaqişəsini həll edəcəyini, yəni müharibəni dayandıracağını bildirir. Yanvar olmasa belə, mart və ya apreldə müharibənin sona çatma ehtimalı artır, yəni bu istiqamətdə ümidlər var.
