Cihazlarınızı, onlayn şəxsiyyətinizi və fəaliyyətlərinizi daha təhlükəsiz etmək həqiqətən çox səy tələb etmir. Bir neçə sadə dəyişikliyi həyata keçirməklə siz hakerlərə və istənilən kənar tərəflərin məlumatlarınıza daxil olmaq üçün arzuolunmaz cəhdlərinə qarşı təhlükəsizliyi, həmçinin məlumatlarınızı paylaşmağa razı olmadığınız hər kəsdən məxfiliyinizi qoruya bilərsiniz.
Rəqəmsal məxfiliyi necə qorumaq üçün aşağıdakı sadə şərtlərə əməl etmək effektivdir:
Antivirus proqramından istifadə edin
Viruslar əvvəlki kimi qorxulu gəlməyə bilər, lakin onlar hələ də mövcuddur. Kompüterinizdəki zərərli proqram “baş ağrısı”na səbəb ola bilər, ona görə də antivirus proqramını qurmaq zəruridir.
Yüklədiyiniz proqramlara diqqət yetirin
Daim bazara daxil olan yeni proqramlar var, lakin təəssüf ki, bir çoxları sizin xəbəriniz olmadan şəxsi məlumatlarınızı və yerinizi paylaşa bilər. Etibarlı mənbələrdən olmayan proqramlar yükləməyin.
Fişinq fırıldaqlarına qarşı diqqətli olun
Təhlükəsizliyimizə edilən bütün hücumlar zərərli proqramlar və ya gözəgörünməz şəkildə hesabları sındıran hakerlər vasitəsilə baş vermir. Bəzən bu, parollarınızı və ya şəxsi məlumatlarınızı fırıldaqçı e-poçtlarda, mesajlarda və ya keçidlərdə təhvil vermək üçün aldandığınız zaman baş verir.
Olduğunuz yerin izlənməsi funksiyasını bağlı saxlayın
Telefonunuz avtomatik olaraq yerinizi izləyir. Bu, sadəcə telefon parametrlərindən dəyişdirilə bilər. Eyni şey yüklədiyiniz bəzi tətbiqlərə də aiddir, buna görə də çox ehtiyac olmadıqca onu söndürməyi unutmayın.
Keşinizi təmizləyin
Saxlanmış kukilər, axtarışlar və veb tarixçəsi ev ünvanınızı, ailə məlumatlarınızı və digər şəxsi məlumatlarınızı göstərə bilər. Keşinizi təmizlədiyinizə əmin olun.
Tətbiq məxfilik parametrlərini yoxlayın və konfiqurasiya edin
Əksər proqramlar istifadəçilər üçün məxfilik parametrləri təklif edir ki, bu da sizə nə qədər və hansı növ məlumatların paylaşıldığını müəyyən etməyə imkan verir. Həmişə ən az məlumat mübadiləsini seçin.
Telefonunuzdan bəzi proqramları silin və brauzerdən istifadə edin
Tətbiqlər telefonunuz vasitəsilə əldə edə bildikləri müxtəlif növ məlumatlara görə sizin haqqınızda çox şey öyrənə bilər, buna görə də bunun qarşısını almaq üçün brauzerdən istifadə edin.
Avtomatik yükləməni deaktiv edin
Siz cihazınızda və fərdi tətbiqlərdə avtomatik yedəkləmə parametrlərini söndürməklə cihazlarınızın şəxsi şəkil və digər məlumatlarınızı buludla paylaşmasının qarşısını ala bilərsiniz.
Simsiz şəbəkənizi qoruyun
Bu, digər insanların “wifi” kimi qurğularınızdan icazəsiz istifadəsinin qarşısını alır.Əks halda siz bilmədən şəxsi məlumatlarınızı şəbəkənizi icazəsiz istifadə edən digər insanlarla paylaşmış olarsınız.
Parolları computer və ya mobil cihazlarınızda saxlamayın
Parollarınızı noutbuk və ya mobil cihazınızda saxlamaq, açarları avtomobilin üstündə buraxmağa bənzəyir. Lazımsız risklərdən qaçın.
Reklam fərdiləşdirməsini söndürün
Mümkün olduqda, reklam fərdiləşdirməsini söndürün. Bunun səbəbi, bu xüsusiyyətin tez-tez şirkətlərə invaziv izləmə aparmaq icazəsi verməsidir.
“Touch ID”ni aktivləşdirin
“Apple” cihazınız varsa, texnoloji cəhətdən inkişaf etmiş barmaq izi təhlükəsizliyi taktikası olan “Touch ID” kimi tanınan əlavə təhlükəsizlik tədbirindən yararlana bilərsiniz.
Məlumatlarınızı şifrələyin
Müasir alətlər hər kəsə e-poçtları və digər məlumatları şifrələməyə imkan verir. Şifrələmə kompüterdə və ya şəbəkə saxlama sistemində saxlanılan məlumatları qorumaq üçün vacibdir.
Smartfon və planşet cihazlarınızı kilidləyin
Cihazınız kilidləndikdə oğru proqramlarınıza və ya şəxsi məlumatlarınıza giriş əldə etməzdən əvvəl parolunuzu sındırmalıdır. Bu, sanki qoruyucu bir təbəqə əlavə edir.
Sosial media məxfiliyinizi qoruyun
Sosial media saytları fikirlərinizi və şəkillərinizi paylaşmağı asanlaşdırır, lakin çox paylaşmaq təhlükəli ola bilər. Səbəblərdən biri odur ki, bir çox hakerlər çox adi yollarla parolları təxmin etməyi bacarır.
Şifrələrdə daha çox hərflərdən istifadə edin
Şifrə sözlər bir sıra təsadüfi sözlər və ya cümlələrdir. Şifrənizdə nə qədər çox simvol varsa, o qədər güclüdür. Onları yadda saxlamaq asandır və kiberhücumçular üçün onları qırmaq daha çətindir.
Məlumatlarınızı yedəkləyin
Ən əsas məlumatların qorunması məsləhətlərindən biri məlumatlarınızın ehtiyat nüsxəsini çıxarmaqdır. Məlumatlarınızın dublikat nüsxəsini yaradır ki, cihaz itirildikdə, oğurlandıqda və ya təhlükə altına düşərsə, siz vacib məlumatlarınızı itirməyəsiniz.
Nubar Süleymanova, “İki sahil”
