Təməlqoyma tədqiqatı beynin qocalması ilə yaxından əlaqəli 13 zülal aşkar etdi.
E-saglam.az xəbər verir ki, bu zülallarda dəyişikliklərin 57, 70 və 78 yaşlarında pik həddə çatdığı müəyyən edilib. Tapıntılar neyrodegenerasiyanı yavaşlatmaq və yaşlandıqca beyin sağlamlığını yaxşılaşdırmaq üçün müdaxilə imkanları təklif edə bilər.
2050-ci ilə qədər 65 və daha yuxarı yaşda olan dünya əhalisinin 1,5 milyardı keçəcəyi proqnozlaşdırılır ki, bu da beyin sağlamlığını mühüm tədqiqat sahəsinə çevirir. Demans kimi neyrodegenerativ xəstəliklər yaşla daha çox yayılır, lakin effektiv müalicə hələ də məhduddur. Beynin qocalmasının erkən əlamətlərini aşkar etmək bu cür xəstəliklərin qarşısını almağa kömək edə bilər.
Beyin yaşlanması ilə əlaqəli BCAN proteini
Nature Aging jurnalında dərc edilən bir araşdırma, beyin yaşlanması ilə güclü əlaqəli 13 zülal aşkar etdi. Tədqiqatçılar 45-82 yaş arası təxminən 11.000 böyüklərin məlumatlarını İngiltərə Biobank-dan beyin görüntüləmə və plazma protein səviyyələri ilə birləşdirərək araşdırdılar.
Tədqiqat bu zülallarla beynin bioloji yaşlanması arasında əhəmiyyətli əlaqələri tapdı. Xüsusilə mərkəzi sinir sistemi zülalı Brevikan (BCAN) gözə çarpırdı.
BCAN və başqa bir protein, GDF15 də demans və insult kimi nevroloji vəziyyətlərlə əlaqələndirilmişdir. Bu zülallar bioloji beyin yaşının göstəriciləri kimi istifadə edilə bilər və yeni müdaxilə yolları təklif edə bilər.
57, 70 və 78 yaşda pik həddə çatır
Zülal konsentrasiyasında dəyişikliklərin 57, 70 və 78 yaşlarında pik həddə çatdığı qeyd edilib. Bu nümunə beyin sağlamlığında əsas keçid mərhələlərini qeyd edir. Tədqiqatçılar bu yaşa bağlı dəyişikliklərin müdaxilənin ən təsirli vaxtını təyin etmək üçün istifadə oluna biləcəyini düşünürlər.
Daha çox araşdırmaya ehtiyac var
Tapıntılar ümidverici olsa da, tədqiqata əsasən Avropa əsilli yaşlı şəxslər daxil edilib. Müəlliflər vurğulayırlar ki, bu zülalların müxtəlif yaş qrupları və etnik qruplardakı rollarını araşdırmaq üçün əlavə tədqiqatlar aparılmalıdır.
#beyinyaşlanması #protein #beyinsağlamlığı #zülal
Tərcümə: Könül Oruc
E-saglam.az
