Səhər yorğun oyanmaq müasir dünyada ən çox rast gəlinən problemlərdən biridir. Tıxac, sürətli iş həyatı, sosial media asılılığı kimi faktorlar nəinki kifayət qədər yuxuya səbəb olmur, həm də fərdləri psixoloji cəhətdən tükəndirir.
Tribunainfo.az NTV-yə istinadən səhər yorğun oyanmağınızın 9 əsas səbəbini təqdim edir.
Yuxu apnesi
Yuxu apnesi yuxu zamanı nəfəsin müvəqqəti dayandığı bir vəziyyətdir. Yuxu apnesi yuxunun keyfiyyətini ciddi şəkildə poza bilər, səhərlər güclü yorğunluğa səbəb olur. Tədqiqatlara görə, yuxu apnesi olan insanlar tez-tez gecələr dəfələrlə oyanırlar və tam istirahət edə bilmirlər. Amerika Yuxu Apnesi Assosiasiyasına görə, bu vəziyyət gündüz həddindən artıq yuxululuq və yorğunluqla nəticələnə bilər. Xoruldama, nəfəs darlığı, səhər baş ağrıları və gecə tərləmələri də yuxu apnesinin ümumi simptomlarıdır.
ANEMİYA
Anemiya bədənin kifayət qədər oksigen daşımamasıdır, çünki o, kifayət qədər qırmızı qan hüceyrəsi istehsal etmir, bu da bədəndə daim yorğunluq hissi yarada bilər. “American Journal of Hematology”nin məlumatına görə; Anemiya yuxu zamanı belə bədənə kifayət qədər oksigen çatmamasına səbəb ola bilər. Digər simptomlara başgicəllənmə, zəiflik, solğun dəri və nəfəs darlığı daxildir.
DEPRESSİYA
Depressiya yuxu rejiminə təsir edə bilər. Milli Psixi Sağlamlıq İnstitutuna görə, depressiyadan əziyyət çəkən insanlar ya çox yatırlar, ya da yuxusuzluqdan əziyyət çəkirlər. Bu pozğunluqlar oyandığınız zaman özünüzü yorğun hiss etməyinizə səbəb ola bilər. Depressiya həm də enerji çatışmazlığı, motivasiyanın olmaması və daimi yorğunluq hissi ilə əlaqələndirilir. Depressiyanın əksi kimi keyfiyyətsiz yuxu səhərlər gümrah oyanmamağın əsas səbəblərindən biridir.
Tiroid
Hipotiroidizm, tiroid bezinin kifayət qədər hormon istehsal etmədiyi bir vəziyyətdir. Bu hormonlar bədənin enerji istehsalını və maddələr mübadiləsi sürətini tənzimləyir. Kanadanın Tiroid Fonduna görə, aşağı tiroid hormon səviyyələri səhərlər həddindən artıq yorğunluq hisslərinə səbəb ola bilər. Bundan əlavə, çəki artımı, quru dəri, saç tökülməsi və depressiya kimi simptomlar hipotiroidizmin əlamətləri arasındadır.
Xroniki Yorğunluq
Xroniki yorğunluq sindromu izah oluna bilməyən davamlı yorğunluq ilə xarakterizə olunan bir vəziyyətdir. Xəstəliklərə Nəzarət və Qarşısının Alınması Mərkəzləri (CDC) bildirib ki, bu sindrom yuxusuzluq, əzələ ağrıları və konsentrasiyada çətinlik kimi simptomlarla müşayiət olunur.
DEHİDRASİYA
Kifayət qədər maye qəbulu yuxu zamanı bədənin susuzlaşmasına səbəb ola bilər. Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism jurnalında dərc edilən bir araşdırma, susuz qalan insanların səhərlər yorğunluq və başgicəllənmə hissləri yaşadıqlarını ortaya qoydu. Bədən yuxu zamanı su itirir, bu maye itkisi lazımi şəkildə kompensasiya edilmədikdə səhər yorğunluğuna səbəb ola bilər.
AŞAĞI QAN ŞƏKƏRİ
Aşağı qan şəkəri səhərlər yorğunluq və ləngliyə səbəb ola bilər. Xüsusilə şəkərli diabet xəstələrinin qan şəkəri gecə saatlarında düşərsə, yuxudan oyananda yorğun və halsız ola bilərlər. Diabetes Care jurnalında dərc edilən bir araşdırma göstərir ki, hipoqlikemiya səhərlər yorğunluq hissini artıra bilər. Digər simptomlara tərləmə, titrəmə və başgicəllənmə daxildir.
VİTAMİN VƏ MİNERAL Düzənsizliyi
Vitamin D, vitamin B12 və dəmir çatışmazlığı səhərlər yorğunluq hisslərinə səbəb ola bilər. American Journal of Clinical Nutrition-da dərc edilən bir araşdırma, xüsusilə B12 çatışmazlığı və dəmir çatışmazlığının zəiflik və yorğunluq hissləri ilə əlaqəli olduğunu ortaya qoydu. Bu cür çatışmazlıqlar bədənin kifayət qədər enerji istehsal etməsinə mane ola bilər.
Yuxusuzluq
Yuxusuzluq səhərlər dincəlməməyin ən ümumi səbəblərindən biridir. Yuxu Vəqfinə görə, yuxuya getməkdə çətinlik çəkmək və ya oyandıqdan sonra yenidən yuxuya gedə bilməmək səhərlər sizi yorğun hiss edə bilər. Yuxusuzluq bədənin istirahət vaxtını məhdudlaşdırır və yorğunluq hissi ilə oyanmağınıza səbəb ola bilər.
Dəniz
