Stenford Universitetinin alimləri beynin transkranial maqnit stimullaşdırılmasından (TMS) istifadə edərək davamlı depressiyanı müalicə etmək üçün yeni üsul hazırlayıblar.
HİT.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "Nature Mental Health" jurnalında dərc olunub.
Elmi araşdırmalar göstərib ki, depressiyanın koqnitiv biotipi (beynin koqnitiv idarəetmə mərkəzinin fəaliyyətində pozulma var) həyat keyfiyyətinin əhəmiyyətli dərəcədə pisləşməsinə səbəb olur. Bundan əlavə, koqnitiv depressiya tez-tez ənənəvi müalicələrə müqavimətlə müşayiət olunur. Yeni bir araşdırmada elm adamları beyindəki neyronları stimullaşdırmaq üçün transkranial maqnit stimulyasiyasından (TMS) istifadənin xəstəliyin simptomlarını yüngülləşdirə biləcəyini öyrənməyə başlayıblar.
Araşdırmada müalicəyə davamlı depressiyadan əziyyət çəkən 43 könüllü iştirak edib. Subyektlərin təxminən yarısında koqnitiv tip olduğu aşkar olunub. İştirakçıların psixi sağlamlığı haqqında məlumat topladıqdan sonra tədqiqatçılar TMS kursuna başlayıblar. Bu üsul qısa maqnit impulslarından istifadə edərək beyin qabığına təsir göstərməyə imkan verir.
TMS-nin effektivliyini yoxlamaq üçün alimlər funksional maqnit rezonans görüntüləmə (fMRI) və koqnitiv testlərdən istifadə ediblər. İştirakçılar üç dəfə fMRI tədqiqatından keçiblər: müalicəyə başlamazdan əvvəl, beş TMS seansından sonra və bütün kursun sonunda. Koqnitiv funksiya məlumatı emal etmək və hərəkətləri planlaşdırmaq qabiliyyətini ölçən Go-NoGo kompüter testindən istifadə etməklə qiymətləndirilib.
Nəticələr göstərib ki, TMS koqnitiv biotipi olan xəstələrdə koqnitiv idarəetmə dövrəsinin funksional əlaqəsini və digər göstəriciləri yaxşılaşdırıb. Təkmilləşdirmələr cəmi beş seansdan sonra müşahidə edilib və müalicə başa çatdıqdan sonra da saxlanılıb.
Tədqiqatçıların fikrincə, transkranial maqnit stimullaşdırılması koqnitiv depressiyada adaptiv davranışa nəzarəti asanlaşdırmaqda təsirli olur. Onlar ümid edirlər ki, gələcəkdə TMS-dən istifadə davamlı depressiyadan əziyyət çəkən insanların müalicəsi üçün lazım olan müddəti azaltmağa kömək edəcək.
Samir
