Saqqız çeynəmək çoxlarımızın gündəlik həyatında qarşılaşdığı adi vərdişlərdən biridir.
Azerforum.com bildirir ki, bir çox insan saqqız çeynəməyin yalnız əyləncə və ya xoş qoxulu nəfəs üçün olduğunu düşünsə də, əslində bu vərdişin sağlamlıq və zehni fəaliyyət baxımından bir sıra müsbət təsirləri var. Müasir araşdırmalar göstərir ki, düzgün saqqız çeynəmək vərdişi bir çox sahədə həm fiziki, həm də psixoloji cəhətdən faydalı ola bilər. Saqqızın müxtəlif növləri var: şəkərsiz, tərkibində müxtəlif vitaminlər və minerallar olan növlər və s. Hər birinin fərqli xüsusiyyətləri və faydaları var. Bu məqalədə saqqız çeynəməyin müsbət tərəflərini araşdıracağıq və bu sadə vərdişin gündəlik həyatımıza necə müsbət təsir göstərə biləcəyini görəcəyik.
1. Ağız və diş sağlamlığını yaxşılaşdırır
Saqqız çeynəmək ağız və diş sağlamlığını qorumaq üçün əhəmiyyətli bir vasitədir. İlk növbədə, saqqız çeynəmək tüpürcək ifrazını artırır. Tüpürcəyin artması ağızdakı turşuları neytrallaşdırmağa və yemək qalıqlarının yuyulmasına kömək edir. Bu diş minasını qoruyur və diş çürüklərinin yaranmasının qarşısını alır. Xüsusilə yeməkdən sonra şəkərsiz saqqız çeynəmək dişlərin təmizlənməsini sürətləndirir və bakteriyaların yığılmasını azaldır. Saqqız çeynəmək, həmçinin dişlərdə ərpin əmələ gəlməsinin qarşısını alır və dişlərin parlaq qalmasına yardım edir. Bəzi saqqız növləri diş minasını möhkəmləndirən xüsusi minerallarla zənginləşdirilib. Bu da dişlərin aşınmasına qarşı bir növ qoruyucu vasitədir. Nəticədə, mütəmadi olaraq saqqız çeynəmək diş sağlamlığını uzun müddət qorumağa kömək edir. Lakin, saqqızın seçimi də önəmlidir, şəkərli saqqızlardan uzaq durmaq diş sağlamlığı üçün daha faydalıdır.
2. Nəfəsi təzələyir
Saqqız çeynəmək pis nəfəs qoxusunu aradan qaldırmaq üçün sadə, amma təsirli bir üsuldur. Xüsusilə, şəkərsiz və mentol tərkibli saqqızlar ağızdakı pis qoxuları neytrallaşdıraraq nəfəsi təzə saxlayır. Saqqız çeynəyərkən ağızda tüpürcək ifrazı artır və bu da bakteriyaların təmizlənməsinə kömək edir. Pis nəfəs qoxusu çox zaman bakteriyaların çoxalması nəticəsində yaranır, saqqız isə bu prosesi ləngidə bilir. Mentol və ya nanə tərkibli saqqızlar uzun müddət təmiz və xoş nəfəs təmin edir. Yeməkdən sonra, xüsusilə ətirli və ya ağır qidalardan sonra saqqız çeynəmək ağızda qalan xoşagəlməz qoxuları aradan qaldırmağa kömək edir. Saqqız çeynəmək, həmçinin, ağızdakı qida qalıqlarını mexaniki olaraq təmizləyir. Bu da nəfəsin daha təmiz qalmasına imkan verir. Gündəlik olaraq saqqız çeynəmək, xüsusilə ictimai yerlərdə və görüşlərdə təmiz nəfəs saxlamaq üçün əhəmiyyətli rol oynaya bilər.
3. Stress və narahatlığı azaldır
Saqqız çeynəmək stress və narahatlıq səviyyəsini azaltmaqda əhəmiyyətli təsir göstərir. Çeynəmə prosesi zamanı beyində rahatlıq yaradan bəzi kimyəvi maddələr ifraz olunur. Bu maddələr insanın emosional vəziyyətini yaxşılaşdırır və stress səviyyəsini aşağı salır. Çənə əzələlərinin daimi hərəkətdə olması bədənin stressə qarşı reaksiyasını ləngidə və sakitlik yarada bilər. Stressli vəziyyətlərdə, məsələn, iş toplantılarında və ya imtahanlarda saqqız çeynəmək narahatlığı azalda bilər. Tədqiqatlar göstərir ki, saqqız çeynəyən insanların zehni diqqətləri daha yaxşı olur və stresli anlarda daha rahat ola bilirlər. Bu proses beyindəki qan dövranını artırır, nəticədə diqqət toplamaq daha asanlaşır. Çeynəmə zamanı yaranan monoton hərəkət, həm də zehni olaraq diqqətin bir yerə cəmlənməsinə kömək edir. Həmçinin, saqqız çeynəyən insanlar özlərini daha sakit və idarəli hiss edirlər. Beləliklə, saqqız çeynəmək gündəlik stresslə mübarizə aparmaq üçün faydalı bir vərdiş ola bilər.
4. Diqqət və konsentrasiyanı artırır
Saqqız çeynəməyin ən diqqətçəkici xeyirlərindən biri konsentrasiyanı artırmasıdır. Araşdırmalar göstərir ki, saqqız çeynəyən insanların diqqət toplama qabiliyyəti daha yüksək olur. Çeynəmə prosesi beynə qan axınını artırır, bu da beyinin daha yaxşı işləməsinə və məlumatı daha tez emal etməsinə kömək edir. Xüsusilə, uzun müddət diqqət tələb edən tapşırıqlarda, məsələn, dərslər və ya iş layihələrində saqqız çeynəmək faydalı ola bilər. İnsanlar uzun müddət diqqət tələb edən işlərdə yorulduqda saqqız çeynəmək onların zehni oyanıqlığını saxlamağa kömək edir. Həmçinin, çeynəmə prosesi təkrarlandığı üçün bu diqqəti bir nöqtəyə cəmləməyi asanlaşdırır. Beynin iş rejimini aktiv saxlamaq və yaddaşı gücləndirmək üçün saqqız çeynəmək effektiv bir üsuldur. Tədqiqatlar göstərir ki, xüsusilə tələbələr imtahan vaxtı saqqız çeynədikdə daha yüksək nəticələr əldə edirlər. Bu sadə və ucuz üsul zehni performansı artırmağın təsirli yollarından biri kimi tanınır.
5. Kalori yandırmağa kömək edir
Saqqız çeynəmək minimal olsa da, kalori yandırmaq üçün bir vasitədir. Bir saqqız çeynəyərkən çənə əzələləri fəaliyyət göstərir və bu zaman bədən müəyyən miqdarda enerji sərf edir. Hər saat saqqız çeynəmək təxminən 10 kalori yandırmağa kömək edə bilər. Bu ilk baxışda kiçik rəqəm kimi görünə bilər, lakin gündəlik fəaliyyətlərə əlavə olaraq belə kiçik dəyişikliklər zamanla nəticə verə bilər. Xüsusilə çəkini qorumağa çalışan insanlar üçün saqqız çeynəmək əlavə kaloriyə səbəb olmadan ağız boşluğunda daimi məşğuliyyəti təmin edir. Saqqız çeynəmək həzm sisteminin fəaliyyətini stimullaşdırır və bu da yemək sonrası mədə fəaliyyətini daha sürətli edir. Bədənin enerji sərfiyyatı artdıqca metabolizm də daha sürətli işləməyə başlayır. Bu kiçik və sadə vərdiş sağlam həyat tərzini dəstəkləyən bir vasitə kimi qəbul edilə bilər. Mütəmadi olaraq saqqız çeynəmək kiçik miqdarda kalori yandırmağa və çənə əzələlərini işlətməyə kömək edir.
6. Qulaq təzyiqini tarazlaşdırır
Qulaq təzyiqi, xüsusilə yüksək yerlərə çıxarkən və ya təyyarədə uçarkən insanlar üçün narahatlıq yaradan bir hal ola bilər. Bu zaman saqqız çeynəmək qulaqda yaranan təzyiqi azaldır və qulaqdakı tıxacın açılmasına kömək edir. Çeynəmə hərəkəti qulaq borusunu açır və qulaqda təzyiqi normallaşdırır. Uçuş zamanı dəyişən təzyiq nəticəsində qulaqda diskomfort yaranır və bu vəziyyət saqqız çeynəyərək aradan qaldırıla bilər. Həmçinin, dağlıq ərazilərdə səyahət edərkən və ya yüksək sürətlə hərəkət edən qatar və avtomobillərdə saqqız çeynəmək qulaqdakı təzyiqi balanslaşdırmağa kömək edir. Bu sadə üsul bir çox insanın səyahətlər zamanı yaşadığı narahatlığı azaltmaq üçün effektiv vasitədir. Çeynəmə zamanı yaranan hərəkət qulaq kanallarında hava axınını tarazlaşdırır və qulaqdakı diskomfort hissini aradan qaldırır. Bu da, xüsusilə uzunmüddətli səyahətlərdə daha rahat yolçuluq etməyə şərait yaradır.
7. Həzm sistemini dəstəkləyir
Saqqız çeynəmək həzm sisteminə birbaşa təsir göstərir. Çeynəmə prosesi tüpürcək ifrazını stimullaşdırır, bu da həzm üçün vacib olan fermentlərin istehsalını artırır. Yeməkdən sonra saqqız çeynəmək mədənin qidanı daha sürətlə həzm etməsinə və yemək qalıqlarının mədədə qalmasının qarşısını almağa kömək edir. Bu həzm prosesini sürətləndirir və mədədə yaranan turşuluğun azalmasına kömək edir. Tüpürcəyin artması qida borusunun qorunmasına və mədədə yaranan diskomfortun aradan qaldırılmasına səbəb olur. Həmçinin, tüpürcək ifrazını neytrallaşdırır, bu da mədədə yanma və qıcqırma kimi problemlərin qarşısını alır. Saqqız çeynəmək qida qalıqlarının sürətlə mədəyə keçməsini və orada daha yaxşı parçalanmasını təmin edir. Bu proses, xüsusilə yeməkdən sonra həzm problemləri yaşayan insanlar üçün faydalıdır. Həmçinin, saqqız çeynəmək ağızda həzm prosesini stimullaşdıran siqnalı mədəyə göndərir, bu da mədə şirələrinin ifrazını artırır. Beləliklə, qida daha asan həzm olunur və mədə-bağırsaq traktı daha səmərəli işləyir. Saqqızın həzm sisteminə təsiri çox vaxt nəzərə alınmır, lakin yemək sonrası çeynəmə bu sistemi dəstəkləyən kiçik, lakin əhəmiyyətli bir addımdır. Həzm sisteminin düzgün fəaliyyəti ümumi sağlamlıq üçün olduqca vacibdir və saqqız çeynəmək bu prosesə dəstək verir.
8. Dişləri möhkəmləndirir
Saqqız çeynəmək dişlər üçün faydalıdır, xüsusilə şəkərsiz saqqız diş minasını gücləndirir və aşınmanın qarşısını alır. Saqqızın tərkibindəki bəzi minerallar, xüsusilə kalsium və fosfat diş minasını möhkəmləndirir və onu aşınmaya qarşı daha dayanıqlı edir. Bu minerallar dişin strukturunu gücləndirərək onun daha sağlam qalmasına kömək edir. Saqqız çeynəyərkən tüpürcəyin ifrazı artdığından bu da dişlərin təbii yolla təmizlənməsinə və bakteriyaların yuyulmasına kömək edir. Tüpürcək diş minasının yenilənməsinə və dişlərin daha parlaq və güclü qalmasına yardım edir. Saqqız çeynəmək, həmçinin diş ətlərini stimullaşdırır, bu da diş ətlərinin sağlamlığını qorumağa və qanaxmanın qarşısını almağa kömək edir. Beləliklə, saqqız çeynəmək diş sağlamlığını qorumağın asan və təsirli yollarından biridir. Həmçinin, saqqız çeynəmək diş çürüməsinin qarşısını alaraq dişlərdəki zərərli bakteriyaların təsirini azaldır. Mütəmadi olaraq şəkərsiz saqqız çeynəmək ağız gigiyenasını artırır və diş sağlamlığını uzun müddət qoruyur.
Saqqız çeynəmək adi bir vərdiş kimi görünsə də, bir çox müsbət təsiri var. Ağız və diş sağlamlığından tutmuş, stressin azaldılmasına və həzm sisteminin dəstəklənməsinə qədər bir çox faydaları mövcuddur. Bu sadə vərdiş gündəlik həyatımızın ayrılmaz hissəsinə çevrilə bilər və sağlam həyat tərzini dəstəkləyən kiçik, lakin əhəmiyyətli bir addım ola bilər. Saqqız çeynəməyin faydaları düzgün seçildikdə və balanslı şəkildə tətbiq edildikdə daha da effektiv ola bilər. Şəkərsiz saqqızların seçilməsi diş sağlamlığı üçün xüsusilə önəmlidir. Bu səbəbdən, saqqız çeynəməyi gündəlik həyatınıza əlavə edərək öz sağlamlığınızı dəstəkləyin və gündəlik fəaliyyətlərinizdə daha effektiv olun.
