İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatının (OECD) Kapital Bazarları və Maliyyə Qurumları Departamentinin rəhbəri Serdar Çelik qlobal bazarlarda faiz dərəcələrinin aşağı düşəcəyini, amma pandemiyadan əvvəlki dövrlə müqayisədə daha yüksək olacağını bildirib.
“Cebheinfo.az” xəbər verir ki, İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatının (OECD) Kapital Bazarları və Maliyyə Qurumları Departamentinin rəhbəri Serdar Çelik davamlı investisiya alətlərini və qlobal bazarları qiymətləndirib.
Çelik epidemiya dövründə bir çox dövlətin xərc baxımından imkanlarını paylaşmalı olduğunu, beləliklə bazarların işlədiyini və bir çox dövlətin işsizlik nisbətini düzəltmək üçün dövlət xərclərini artırdığını söyləyib. O, epidemiya dövründə lazımi müdaxilələrin edildiyini, lakin hər bir müdaxilənin əlavə təsirləri olduğunu deyib:
"Dünya o əlavə təsiri inflyasiya şəklində yaşadı. Bu gün dünyada inflyasiya baxımından atmosfer daha müsbətdir. Faiz dərəcələrinin aşağı salınması son vaxtlar başlayıb, lakin, ümumiyyətlə, bu məqama diqqət yetiririk. Dünya borc nisbəti çox yüksək olduğu üçün həm şirkətlərin, həm də dövlətlərin bu vəziyyəti yaxından izləməsi lazımdır.
Qlobal bazarlar baxımından, faizlərin düşməsini gözləsək də, düşəcəyi səviyyə pandemiya öncəsi dövrlə müqayisədə daha yüksək olacaq. Yəni tarazlığa çatacağımız nöqtə son 10 ildə demək olar ki, sıfır faizlə çox ucuz borc aldığımız dövr kimi olmayacaq.
Bugünkü səviyyələrdən aşağı da olsa, daha mülayim səviyyədə stabiləşəcək. Bu da mövcud borclara görə borc ödəmə xərclərini hər kəs üçün artıracaq. Dövlətlərin büdcələrində ixtisarlar olacaq və şirkətlər çətinliklərlə üzləşəcək. Bu prosesin yaxından izlənilməli olduğunu düşünürük”.
Çelik inkişaf etmiş ölkələrdə bazarın böyük bir hissəsinin institusional investorlar tərəfindən idarə olunduğuna diqqət çəkib. O, davamlı istiqrazların müxtəlif növlərə bölündüyünü və bu istiqrazların son 2-3 ildə əvvəlki dövrlə müqayisədə 4-5 dəfə artdığını bildirib.
Dövlətlər də daxil olmaqla davamlı istiqraz buraxılışlarının 1 trilyon dollara yaxınlaşdığını izah edən Çelik bu məlumatları paylaşıb:
"Bu emissiyaların təxminən yarısı şirkətlər, qalanları isə dövlətlər tərəfindən həyata keçirilir.
Bazar əslində böyüyür, lakin hələ də istiqraz bazarının kiçik bir hissəsini təşkil edir, təxminən 10 faizdir, lakin artım potensialı yüksəkdir. Davamlı istiqrazlar iqlim və digər sosial məsələlərlə mübarizədə ciddi bir vasitədir, əhəmiyyətli bir maliyyə mənbəyi təmin edir. O, həm də investorlar və şirkətlər üçün daha aydın planlaşdırma imkanı verir.
İstiqrazların daha yaxşı işləməsi üçün çox iş görülməlidir.
Xüsusilə şirkətlərin vədlərinə əməl edib-etməməsi ilə bağlı sanksiyaların olmaması zəif cəhət kimi diqqəti çəkir. Şirkətlər bu pulları iqlim sərmayə və ya enerji istifadəsini yaxşılaşdırmaqda istifadəni vəd edirlər, lakin bu vədləri yerinə yetirməmək üçün heç bir cəza yoxdur. Bu, əhəmiyyətli çatışmazlıqdır.
Digər zəif cəhət isə kifayət qədər layihələrin olmamasından irəli gəlir. Əksər istiqraz emissiyalarında şirkətlər pulları ətraf mühitə aid olmayan layihələr üçün və ya mövcud layihələri əvvəlcədən maliyyələşdirmək üçün istifadə edirlər. Məsələn, 1 milyard dollarlıq bir ixrac olduqda, bu pulun nə qədərinin yeni layihələrə ayrılması ilə bağlı ciddi suallar yaranır”.
