“Reproduktiv sistemin xəstəlikləri tez-tez stresslə əlaqələndirilir”.
Medianews.az Demokrat.az-a istinadla xəbər verir ki, bunu mama-ginekoloq və reproduktiv mütəxəssis Mariya Sorvaçova deyib.
Həkim məhsuldarlığa əslində nəyin təsir etdiyini və nədən qorxmamalı olduğumuzdan danışıb. Onun fikrincə, birinci mif, istirahət üsullarının sonsuzluğu müalicə etməsidir.
“İstirahət həqiqətən əqli və fiziki sağlamlığı dəstəkləyir. Yoqa, qiqonq, meditasiya və tənəffüs təcrübələri narahatlığı azaldır və ümumi rifahı yaxşılaşdırır. Ancaq xatırladaq ki, sonsuzluğun müalicəsində bu metodun effektivliyini təsdiq edən hələlik heç bir elmi sübut yoxdur. Sonsuzluq müxtəlif amillərin səbəb ola biləcəyi çoxşaxəli tibbi problemdir: hormonal balanssızlıqlar, fiziki anormallıqlar və genetik meyllər. Buradakı siyahı kifayət qədər genişdir”, deyə həkim izah edib.
Stress qadınlarda aybaşı dövrünə, kişilərdə sperma keyfiyyətinə və ümumiyyətlə hormon balansına təsir etdiyi üçün onun səviyyəsinin aşağı salınması reproduktiv sağlamlığa müsbət təsir edir. Buna görə də sonsuzluğun müalicəsi üçün tibbi müdaxilələrlə yanaşı, həkimlər insanı sakitləşdirən, sevindirən və sakitləşdirən fəaliyyətləri tövsiyə edirlər.
İkinci mif sonsuzluğun psixoloji mənşəyə malik olmasıdır:
“Bu mifin yaranması XX əsrin əvvəllərində psixoanalizin inkişafı və yaranması ilə bağlıdır. Ziqmund Freyd və onun ardıcılları tibbi problemlərin mövcudluğunu şüursuzluğun təsiri ilə izah etdilər. Onların məntiqində sonsuzluq hamilə qalmaq üçün şüurlu arzu ilə hamiləlik və analıqdan şüursuz imtina arasında ziddiyyətin yaratdığı psixoloji müdafiədən başqa bir şey deyil. Həqiqətən, qadınların 5-10%-i psixogen sonsuzluğa həssasdır. Lakin müasir elmi araşdırmalar göstərir ki, sonsuzluğun səbəbləri ən çox fizioloji xarakter daşıyır. Stress insanın ümumi sağlamlığına da təsir edir, lakin nadir hallarda sonsuzluğun yeganə səbəbi olur”.
Üçüncü mif, yalnız qadınların məhsuldarlıq kontekstində stressdən əziyyət çəkməsidir:
“Bu mif tarixi ədalətsizliyin və sosial qərəzliyin nəticəsidir. Ənənəvi olaraq reproduktiv sağlamlıq “qadın problemi” kimi qəbul edilirdi: cəmiyyət gözləntiləri uşaq sahibi olmamaqda qadınları yalnız məsuliyyətə cəlb edirdi, ona görə də həkimlər sadəcə olaraq məsələnin kişi tərəfinə məhəl qoymadılar. Əslində, əslində hər şey fərqlidir. Stress məsələnin kişi tərəfinə də təsir edir. Beləliklə, kişilərdə stress altında adrenalin və kortizol istehsalı artır, artıqlığı testosteron səviyyəsini tədricən azaldır. Məsələn, maddi və ya iş problemləri orqanizmdə belə mənfi hormonal reaksiyaya səbəb ola bilər”.
Onun sözlərinə görə, stress sonsuzluğun və ya məhsuldarlığın azalmasının ilk səbəbi deyil. Psixoloji dəstək, şübhəsiz ki, müalicə zamanı emosional çətinliklərin öhdəsindən gəlməyə kömək edir və istirahət əsas müalicəyə əlavə olaraq faydalıdır. Amma bu cür hallarda bu tədbirlər kifayət etmir:
“Lazımi müalicə dərman müalicəsi və bəzən cərrahi müdaxiləni əhatə edir. Belə olur ki, cütlər yalnız köməkçi reproduktiv texnologiyalar vasitəsilə, yəni IVF köməyi ilə valideyn ola bilərlər. Ona görə də ailəni planlaşdırarkən ilk və ən etibarlı addım endokrinoloq və reproduktiv mütəxəssislə əlaqə saxlamaqdır”.
