Ürək ağrısı hər yaş qrupundan olan insanlar üçün ciddi narahatlıq yaradan bir simptomdur.
Azerforum.com bildirir ki, bu ağrı müxtəlif səbəblərlə meydana gələ bilər və adətən ürək-damar sisteminin sağlamlığı ilə bağlı problemlərə işarə edir. Ürək ağrısını düzgün anlamaq və onun əsas səbəblərini bilmək, vaxtında tibbi müdaxilə etmək baxımından çox vacibdir. Ürək ağrısı yalnız infarktla deyil, həm də damar spazmları, perikardit, angina pektoris və hətta stresslə əlaqəli ola bilər. Bu simptomun səbəblərini anlamaq həyat tərzinizi dəyişdirmək və potensial təhlükəli vəziyyətlərdən qaçmaq üçün ilk addımdır. Əksər hallarda, bu ağrı sinə nahiyəsində, xüsusən də sol tərəfdə hiss olunur və bəzən qol, boyun və çənəyə yayıla bilər. Ürək ağrısının səbəbləri arasında genetik meyllər, qeyri-sağlam qidalanma və həyat tərzi əsas rol oynayır. Ürək sağlamlığını qorumaq üçün sağlam həyat tərzini mənimsəmək, balanslı qidalanmaq və mütəmadi olaraq tibbi müayinələrdən keçmək vacibdir. İndi ürək ağrısının 6 əsas səbəbini ətraflı şəkildə araşdıraq.
1. Koronar arter xəstəliyi
Koronar arter xəstəliyi ürək ağrısının ən geniş yayılmış səbəblərindən biridir. Bu xəstəlikdə ürəyi qidalandıran koronar damarların divarlarında yağ və xolesterin yığıntıları yaranır. Nəticədə qan axını məhdudlaşır və ürək əzələsi kifayət qədər oksigen ala bilmir. Bu vəziyyət adətən angina pektoris adlanan ağrı ilə müşayiət olunur. Ağrı fiziki hərəkət zamanı artır. Lakin istirahət etdikdə və ya dilaltı dərman qəbul edildikdə azalır. Koronar arter xəstəliyinin səbəbləri arasında yüksək xolesterin səviyyəsi, siqaret çəkmək, hipertoniya və irsi faktorlar mühüm rol oynayır. Müalicə üçün balanslı qidalanma, fiziki aktivlik, dərman vasitələri və bəzi hallarda cərrahi müdaxilə tələb olunur. Bu xəstəlik vaxtında diaqnoz qoyulmadıqda və müalicə olunmadıqda miokard infarktı ilə nəticələnə bilər. Erkən mərhələdə aşkarlanmış xəstəlikdən tamamilə xilas olmaq mümkündür. Koronar arter xəstəliyinin riskini azaltmaq üçün qidalanma və həyat tərzində ciddi dəyişikliklər etmək lazımdır.
2. Miokard infarktı
Miokard infarktı ürək ağrısının ən təhlükəli səbəblərindən biridir. Bu vəziyyət koronar arterlərdən birinin tam tıxanması nəticəsində yaranır. Bunun nəticəsində ürəyin müəyyən hissəsi kifayət qədər qan və oksigen ala bilmir, bu isə həmin hissənin zədələnməsi ilə nəticələnir. Miokard infarktı zamanı ağrı çox şiddətli olur və adətən sinə, qol, çənə və kürəyə yayılır. Ağrı ilə yanaşı, tərləmə, ürəkbulanma, nəfəs darlığı və başgicəllənmə də müşahidə olunur. Miokard infarktının əsas səbəbləri arasında yüksək qan təzyiqi, diabet, siqaret çəkmə və irsi faktorlar yer alır. Müalicə prosesi zamanı təcili tibbi yardım, dərman müalicəsi və bəzi hallarda cərrahi müdaxilə tələb olunur. Xəstəliyin qarşısını almaq üçün sağlam həyat tərzi mənimsəmək və mütəmadi tibbi müayinələrdən keçmək vacibdir. Bu vəziyyətin baş verməsi zamanı vaxtında tibbi müdaxilə həyat qurtara bilər. Miokard infarktı riskini azaltmaq üçün düzgün qidalanma və stressdən uzaq qalmaq tövsiyə olunur.
3. Perikardit
Perikardit ürəyi əhatə edən perikard adlı zərfin iltihablanması ilə bağlı yaranan xəstəlikdir. Bu iltihablanma adətən infeksiyalar, autoimmun xəstəliklər və ya travmalar nəticəsində meydana gəlir. Perikardit zamanı sinədə kəskin ağrı hiss olunur və bu ağrı adətən nəfəs alma, öskürmək və ya yatmaq zamanı artır. Perikardit ağrısı miokard infarktının ağrısından fərqlənir. Çünki ağrı adətən daha kəskin və qısamüddətli olur. Bu vəziyyətin müalicəsi zamanı iltihab əleyhinə dərmanlar, istirahət və bəzi hallarda perikard boşluğundan mayenin çıxarılması tələb olunur. Ciddi hallarda perikard cərrahiyyəsi də həyata keçirilə bilər. Perikarditin əlamətləri arasında bədən temperaturunun artması, nəfəs darlığı və ümumi zəiflik də yer alır. Erkən diaqnoz qoyulması xəstəliyin ağırlaşmasının qarşısını almaq üçün çox vacibdir. Perikarditin inkişaf etməsinin qarşısını almaq üçün immuniteti gücləndirmək və infeksiyalardan qorunmaq lazımdır. Müalicəyə vaxtında başlandıqda perikarditin fəsadlarının qarşısını almaq mümkündür.
4. Stress və emosional gərginlik
Stress və emosional gərginlik ürək ağrısına səbəb olan əsas psixosomatik faktorlar arasındadır. Müasir həyatın gərginliyi, iş təzyiqləri və şəxsi problemlər ürək ağrısı ilə nəticələnə bilər. Bu ağrı adətən sinənin ortasında və ya sol tərəfində hiss olunur və miokard infarktına bənzər simptomlar göstərə bilər. Bununla belə stresslə əlaqəli ürək ağrısı adətən daha qısa müddətli olur və istirahətdən sonra azalır. Emosional gərginliyin uzunmüddətli təsiri ürək-damar sisteminə ciddi zərər verə bilər. Stressin idarə edilməsi üçün meditasiya, idman, düzgün qidalanma və psixoloq yardımı tövsiyə olunur. Stresli vəziyyətlərdən uzaq durmaq və pozitiv həyat tərzi mənimsəmək bu cür ağrıların qarşısını almaq üçün əsas şərtdir. Psixosomatik ağrının müalicəsi zamanı həm fiziki, həm də emosional sağlamlığa diqqət yetirilməlidir. Uzunmüddətli emosional gərginlik infarkt riskini artırır, buna görə də stressi idarə etmək həyati əhəmiyyət daşıyır.
5. Angina pektoris
Angina pektoris ürəyin kifayət qədər oksigen almadığı hallarda meydana gələn ağrıdır. Bu ağrı adətən sinənin ortasında və ya sol tərəfində hiss olunur. Fiziki hərəkət, stress və ya ağır yeməklərdən sonra ağrı artma meyli göstərir. Ağrı adətən qısa müddətli olur və istirahət etdikdə keçib gedir. Angina pektoris koronar arter xəstəliyinin ilkin mərhələsi hesab edilir və vaxtında müalicə olunmazsa, miokard infarktına çevrilə bilər. Ağrını azaltmaq üçün dilaltı dərmanlar və həyat tərzi dəyişiklikləri tövsiyə olunur. Müalicə zamanı qidalanmanın tənzimlənməsi, siqaret və spirtli içkilərdən imtina fiziki aktivliyin artırılması vacibdir. Angina pektoris riskini azaltmaq üçün mütəmadi olaraq kardioloji müayinələrdən keçmək tövsiyə olunur. Erkən diaqnoz qoyulduqda bu vəziyyətin ağırlaşmasının qarşısını almaq mümkündür.
6. Damar spazmları
Damar spazmları ürək ağrısına səbəb olan daha az rast gəlinən, lakin əhəmiyyətli bir faktordur. Bu vəziyyət koronar damarların müvəqqəti daralması nəticəsində yaranır. Spazmlar nəticəsində ürəyə qan axını məhdudlaşır və ağrı yaranır. Bu ağrı adətən gecələr və ya istirahət zamanı meydana gəlir. Damar spazmlarının səbəbləri arasında siqaret çəkmək, spirtli içkilər, stress və bəzi dərmanlar yer alır. Müalicə zamanı damar genişləndirici dərmanlar və həyat tərzi dəyişiklikləri tətbiq olunur. Spazmların qarşısını almaq üçün siqaret və alkoqoldan uzaq durmaq, stressi azaltmaq və sağlam qidalanmaq vacibdir. Əgər damar spazmlarına dair simptomlar müşahidə edilərsə mütləq həkimə müraciət olunmalıdır. Bu vəziyyətin erkən mərhələdə aşkarlanması ağırlaşmaların qarşısını almağa imkan verir.
Nəticə
Ürək ağrısı müxtəlif səbəblərlə əlaqəli ola bilər və ciddi tibbi müdaxilə tələb edir. Bu simptomları vaxtında ciddiyə almaq və müalicəyə başlamaq həyati əhəmiyyət daşıyır. Sağlam həyat tərzini mənimsəmək, stressi idarə etmək və mütəmadi tibbi müayinələrdən keçmək ürək sağlamlığını qorumağa kömək edir.
