Bu, çoxlarını maraqlandıran sualdır və cavab suyun və buzun unikal xüsusiyyətləri ilə bağlıdır. Su anomal istiliyə malikdir, yəni onun sıxlığı temperaturdan asılı olaraq dəyişir.
Su donduqda, molekullar kristal qəfəs əmələ gətirir və bu, maye vəziyyətindən daha çox yer tutur. Bu, buzun sıxlığının suyun sıxlığından az olmasına gətirib çıxarır.
Ucnoqta.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, tarixən bu fenomen qədim yunanlara məlum idi. Aristotel buzun sudan yüngül olduğunu qeyd edib, lakin elmi izahlar sonradan gəldi. 18-ci əsrdə alimlər suyun fiziki xüsusiyyətlərini daha ətraflı öyrənməyə başladılar.
İlk təcrübələrdən birini fransız fiziki Benjamin Laplas apardı, o göstərdi ki, su donduqda onun molekulları maye sudan daha az sıx bir quruluşa çevrilir. Bu fakt buzun niyə üzdüyünü izah edir.
Müasir tədqiqatlar bu kəşfləri təsdiqləmək üçün davam edir. Məsələn, alimlər buzun quruluşunu molekulyar səviyyədə öyrənmək üçün rentgen və neytron üsullarından istifadə ediblər.
Bu tədqiqatlar göstərdi ki, buzun kristal qəfəsində onu daha az sıx edən boşluqlar var. Belə ki, buz təkcə suyun səthində üzmür, həm də ekosistemlərdə mühüm rol oynayır, su obyektləri üçün izolyasiya qatı yaradır və sualtı dünyasının sakinlərini soyuqdan qoruyur.
Su üzərində üzən buz sadəcə maraqlı fiziki fakt deyil, həm də iqlim şəraitinə və ekosistemlərə təsir edən təbiətin mühüm elementidir. Bu fenomeni başa düşmək bizə suyun bir maddə kimi unikallığını və Yerdəki həyat üçün əhəmiyyətini daha yaxşı anlamağa kömək edir.
