Musavat.com xəbər verir ki, Kanadanın maliyyə naziri və baş nazirin müavini Kristia Frilendin 16 dekabr 2024-cü il tarixində istefa verməsi ölkə siyasətində ciddi rezonans doğurub. Bu hadisə, Baş nazir Castin Trüdonun rəhbərlik etdiyi Liberal hökumətdə daxili gərginliklərin və zəifləmiş ictimai dəstəyin fonunda baş verib.
Frilendin istefası, Kanadanın iqtisadi istiqaməti ilə bağlı onun Trüdo ilə yaşadığı kəskin fikir ayrılıqlarının nəticəsi kimi qiymətləndirilir.
İctimaiyyətə açıqlanan istefa məktubunda Frilend, hökumətin planlaşdırdığı bəzi iqtisadi tədbirləri “baha başa gələn siyasi manevrlər” kimi xarakterizə edib və bunun Kanada üçün “dayanıqsız” olduğunu vurğulayıb. O, gələcəkdə Kanada ilə ABŞ arasında ticarət müharibəsinin baş verə biləcəyini qeyd edərək, hazırkı maliyyə resurslarının ehtiyatda saxlanılmasının vacibliyini bildirib.
“Ölkəmiz indi ciddi iqtisadi problemlərlə üz-üzədir. İrəlidə gözlənilən tarif müharibələrinə hazır olmaq üçün bu gün maliyyə ehtiyatlarımızı qorumaq məcburiyyətindəyik,” deyə Frilend məktubunda yazıb.
Musavat.com bildirir ki, Frilendin rəhbərliyi dövründə Kanada Ukraynaya əhəmiyyətli maliyyə yardımı göstərib. Məsələn, 2022-ci ildə Kanada Ukraynaya 1,5 milyard dollar məbləğində kredit təqdim edib. Bundan əlavə, 2024-cü ilin mart ayında Ukraynaya əvvəlcədən vəd edilmiş 2,2 milyard dollarlıq paketdən təxminən 1,5 milyard dollar maliyyə yardımı köçürülüb.
Bu gözlənilməz istefa, Frilendin hökumətin payız iqtisadi hesabatını təqdim etməyə hazırlaşdığı gün baş verib və hökumətin iqtisadi liderliyində böyük bir boşluq yaradıb. Kanada hökuməti, həm qlobal iqtisadi çətinliklərlə mübarizə aparmaq, həm də ABŞ-ın sərtləşən iqtisadi siyasətinə cavab vermək üçün böyük təzyiqlərlə üz-üzədir.
Baş nazir Castin Trüdo, son aylarda həm azalan populyarlıq, həm də Liberal Partiyasında daxili mübahisələr səbəbindən tənqidlərə məruz qalır. Frilendin istefası Trüdo hökuməti üçün daha bir çətin sınağa çevrilib. İqtisadiyyatı sabit saxlamaq və ölkənin maraqlarını müdafiə etmək üçün Frilendin yerinə kimlərin təyin ediləcəyi ilə bağlı müzakirələr davam edir. Kanada və İngiltərə Mərkəzi Banklarının sabiq rəhbəri Mark Karninin adı mümkün namizədlər sırasında tez-tez hallanır.
Frilendin bu vəzifədən getməsi, yalnız iqtisadi deyil, siyasi cəhətdən də dərin təsirlərə səbəb ola bilər. Növbəti federal seçkilərin 2025-ci ilin oktyabrında keçirilməsi nəzərdə tutulsa da, bu istefa Liberal hökumətin birliyinə və idarəetmə qabiliyyətinə dair şübhələr yaradır.
Daha da narahatlıq doğuran məqam isə iki digər nazirin də istefaya hazırlaşdığı ilə bağlı yayılan şayiələrdir. Bu iddialar hazırda rəsmi şəkildə təsdiqlənməsə də, hökumət daxilində daha genişmiqyaslı dəyişikliklərin gözlənildiyi ehtimallarını gücləndirir.
Kanadanın siyasi mənzərəsində baş verən bu təlatüm yaxın aylarda həm daxili ictimaiyyət, həm də beynəlxalq müşahidəçilər tərəfindən diqqətlə izləniləcək. Trüdo hökumətinin bu böhrana cavabı, həmçinin ölkənin iqtisadiyyatını sabit saxlamaq üçün hansı addımları atacağı böyük maraq doğurur.
Ərhun Abbaslı, Xüsusi olaraq Musavat.com üçün
