Olaylar xəbər verir ki, bu barədə Parisdə yerləşən La Gazette du Caucase onlayn qəzetinin baş redaktoru, tanınmış fransalı jurnalist Jan-Mişel Bryunun məqaləsində deyilir.
"Yeni Kaledoniya da, Fransa Polineziyası kimi, BMT-nin dekolonizasiya olunmalı ölkələr siyahısına daxil edilib. 1998-ci ildə imzalanan Numea sazişləri arxipelaqı müstəqilliyə doğru tədricən irəliləyiş yoluna çıxardı. Prezident Emmanuel Makron keçmiş fransız mühacirlərin törəmələrinin təsiri altında üç dəfə referendumlar vasitəsilə dekolonizasiya prosesinin qarşısını almağa çalışdı", - məqalədə deyilir.
Müəllif qeyd edir ki, Fransa hökuməti kanak xalqını azlığa çevirməyə və bununla da müstəqilliyə doğru hər cür səylərin qarşısını almağa çağırır.
"Bu qırmızı cizgi idi və onu keçmək olmazdı.
Qabriel Attal hökumətinin referendumun keçirilməsini donduran qanunu səsverməyə qoyulduqdan 15 gün sonra Milli Assambleya tərəfindən qəbul edilib. Bu qərar Sakit Okeanın cənub hissəsindəki Fransa ərazisində kəskin iğtişaşlara səbəb oldu. Bu mayın 13-dən başlayaraq 1980-ci illərdəki siyasi böhran vaxtlarından sonrakı ən ciddi iğtişaşlar idi.
Vəziyyəti sakitləşdirmək və danışıqlara geri dönmək əvəzinə, baş nazir və xarici işlər naziri oraya paytaxt polisi və ordu göndərdi. Onlar hətta keçmiş fransalı mühacirlərin silahlanmış və özünümüdafiə qrupları təşkil etmiş törəmələrinə dəstək göstərdi.
İğtişaşlar nəticəsində doqquz nəfər həlak oldu, yüzlərlə insan yaralandı, dəymiş zərər isə bir milyard avro olaraq dəyərləndirilir. Beləliklə, bir neçə gün ərzində 25 illik danışıqlar fəaliyyəti heç oldu, nəticədə Yeni Kaledoniya çıxılmaz nöqtəyə çevrildi. Emmanuel Makron isə özü törətdiyi yanğınla üz-üzə qaldı", - Jan-Mişel Bryun deyir.
Müəllif vurğulayır ki, bu gün Yeni Kaledoniyanın gələcəyi ilə bağlı proqnoz vermək risklidir.
"İyunun 30-a və iyulun 7-nə təyin edilmiş parlament seçkilərindən sonra nələrin baş verəcəyi hələ ki naməlumdur. Milli Assambleyanın buraxılması nəticəsində yaranan xaos hazırda solçu partiyaları birləşdirən yeni "xalq cəbhəsi"nin yaradılması, sağçıların parçalanması kimi təkrarlanan çevrilişlərə səbəb olur.
Bu səbəbdən Milli Assambleya səslərin mütləq əksəriyyətini alarsa, yenidən müstəqillik uğrunda mübarizə aparanları dəstəkləyəcəyi və buraxılmazdan əvvəl başlayan siyasəti davam etdirməsi tamamilə mümkündür. Milli Assambleyada nisbi çoxluq və solçu qüvvələrin güclənəcəyi təqdirdə ölkə demək olar ki, idarə olunmaz vəziyyətə düşəcək və müstəqillik tərəfdarları metropoliynın fikrinə önəm verməməyə qərar verməsələr, Yeni Kaledoniyanın taleyi şübhə altında qalacaq", - deyə Jan-Mişel Bryun sonda bildirib. (Trend)
