Fransanın “Le Monde” qəzeti “Rusiya sanksiyalara görə Avropadan birbaşa ala bilmədiyi hərbi materialları Türkiyə üzərindən alır” iddiasını irəli sürüb.
Turkustan.az xəbər verir ki,Fransanın aparıcı qəzetlərindən olan “Le Monde” iddia edib ki, “Rus müdafiə sənayesi ilə əlaqəsi olan şirkətlər Türkiyə şirkətləri vasitəsilə Aİ-nin Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyaları pozaraq, Avropadan hərbi məqsədlər üçün istifadə olunan texnika almağa davam edir”.
Le Monde, bir il ərzində apardığı araşdırmaya əsaslanan xəbərində, "2023-cü ilin aprel ayında Parisdə yerləşən və ehtiyat hissələri istehsal edən kiçik bir Fransız şirkəti Attax ilə İstanbul mərkəzli bir şirkətdən bir Türk şirkəti ilə əlaqə saxladığını" iddia edib.
“Le Monde” iddia edib ki, “Türk şirkəti təyyarə oturacaqlarının montaj sistemlərini başqa bir müştəriyə satmaq üçün sifariş verib və qısa zamanda razılaşma əldə edildikdən sonra sifariş hazırlanaraq Türkiyəyə göndərilib və şirkət sifarişi öz müştərisinə göndərib”. “Le Monde” iddia edib ki, gömrük məlumatlarını araşdırarkən türk şirkətinin sifarişi 2023-cü ilin iyulunda Rusiyaya göndərdiyinə dair dəlillər aşkar edib.
Türk şirkətinin Rusiyadakı müştərisinin Rusiyanın Promtech qrupunun törəmə şirkəti olan Aerokosmik Sistemlər Dizayn Bürosu olduğu iddia edilib. Aerokosmik Sistemlərin Dizayn Bürosu 2022-ci ildə Rusiya müdafiə sənayesi sektoru ilə əlaqələri səbəbindən Avropa sanksiyalarına məruz qalmışdı.
Attax-ın direktoru Franck Martin, bu vasitəçidən xəbərsiz olduğunu iddia edərkən "şoka düşdüyünü" ifadə etdi. "Promtech 2021-ci ildən bizim müştərimizdir. Bununla belə, Ukraynada müharibə başlayan andan biz 2022-ci ilin fevralında bütün əməkdaşlığı dayandırdıq" dedi Martin.
Le Monde iddia edib ki, türk şirkəti 2023-cü ilin əvvəlindən əsasən Promtech qrupunun aktivlərinə 7 milyon avrodan çox avadanlıq ixrac edib. Bildirilib ki, araşdırma Almaniyanın NDR, WDR, Süddeutsche Zeitung media qurumları və Ukraynanın “Statewatch” qeyri-hökumət təşkilatı ilə əməkdaşlıq çərçivəsində aparılıb.
“Le Monde” Türkiyəni beynəlxalq sanksiyaların öhdəsindən gəlməkdə əsas ölkə kimi səciyyələndirərkən qeyd edib ki, Avropa Komissiyası sanksiyalara məruz qalan malların Rusiyaya ötürülməsi üçün Türkiyə ərazisindən istifadə edildiyinə dair sübutları fəal şəkildə izləyir. Avropa Komissiyası və Avropa Şurası “2023-cü ilin noyabrında bu marşrutdan qadağan olunmuş məhsulların ixracında artım müşahidə etdiklərini” bildiriblər.
2022-ci il fevralın 24-də Ukraynaya qarşı başlatdığı genişmiqyaslı müharibədən sonra Rusiyaya qarşı tətbiq edilən sanksiyalar müxtəlif komponentlərin (yarımkeçiricilər, elektrik birləşdiriciləri, ərintilər, kabellər, radarlar və s.), xüsusən də Rusiya Hərbi Hava Qüvvələrinə tədarükünü əngəlləyir.
Promtech tərəfindən idxal edilən bir çox məhsul da müxtəlif Avropa məhdudiyyətlərinə məruz qalır. Tərkibində hərbi texnika və ya qabaqcıl texnologiya olan bəzi məhsulların Avropadan Rusiyaya ixracı qadağandır. Bəzi məhsullar əvvəlcədən ixrac icazəsi olmadan idxal edilə bilməz. Qadağan olunmuş məhsulların bəziləri Ukraynada Rusiyanın döyüş texnikasında aşkar edilən mallardan ibarətdir.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
