Nazirlər Kabineti Aparatının rəhbəri Rüfət Məmmədovun sədrliyi ilə “İnflyasiya və Qiymət Monitorinqi” üzrə İşçi Qrupun keçirilən iclasında cari ildə ölkədə istehlak bazarında qiymətlərin dəyişməsi, hökumətin antiinflyasiya tədbirləri, habelə ötən iclasda aidiyyəti qurumlara verilmiş tapşırıqların icrası ətraflı müzakirə olunub.
Bu barədə Nazirlər Kabinetinin Mətbuat xidməti məlumat yayıb.
Bildirilib ki, iclasda xarici amillərin, habelə ərzaq bazarında idxal olunan məhsulların qiymət indekslərindəki dəyişmələr və ölkədə həyata keçirilən antiinflyasiya tədbirləri nəticəsində Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatlarına əsasən 2023-cü ildə birrəqəmli inflyasiya hədəfinə nail olunmaqla yanaşı, cari ilin ötən dövrü ərzində də inflyasiyanın minimal səviyyədə qorunub saxlanıldığı qeyd edilib.
Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına əsasən, 2024-cü ilin iyun ayında 12 aylıq inflyasiya 1,1% təşkil edib. 2024-cü ilin yanvar-iyununda orta illik inflyasiya 0,7% olmuşdur.
Tədiyə balansının profisitli olması qiymət sabitliyinin əsas lövbəri olan məzənnə sabitliyini dəstəkləyib. Profisitli tədiyə balansı şəraitində valyuta bazarında tarazlığın qorunması inflyasiya idxalının məhdudlaşmasında xüsusi rol oynayıb.
2024-cü ilin 6 ayında manatın nominal effektiv məzənnəsi 3% bahalaşıb ki, bu da idxal inflyasiyasına azaldıcı təsir göstərən amildir.
İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzi tərəfindən “Qiymət İzləmə Tətbiqinin” yaradılması və təkmilləşdirilməsi istiqamətində, o cümlədən ölkədə istehlak qiymətləri indeksinə daxil olan ərzaq və qeyri-ərzaq məhsullarının, əhaliyə göstərilmiş ödənişli xidmətlərin qiymətlərinin formalaşması üzrə aidiyyəti qurumların məlumatlarının inteqrasiyası sahəsində həyata keçirilən tədbirlər barədə təqdimat edilib.
İclasda İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi, Səhiyyə Nazirliyi, Dövlət Gömrük Komitəsi və Mərkəzi Bank tərəfindən görülən işlərə dair məlumat verilib.
İclasın yekununda daxili bazarda sağlam rəqabət mühitinin təmin olunması, qiymətlərin monitorinqi, inflyasiyanın iqtisadi artım üçün məqbul səviyyədə saxlanılması istiqamətində zəruri işlərin davam etdiriləcəyi bildirilib.
Ötən müddət ərzində qanunvericilikdə rəqabət məsələləri, dərman vasitələri bazarı və s. istiqamətdə həyata keçirilən təkmilləşdirmələrin bu proseslərə müsbət təkan verəcəyi vurğulanıb.
Maraqlıdır, bu istiqamətdə hansı tədbirlər görülməlidir?
Məsələ ilə bağlı iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli “Cebheinfo.az”-a açıqlamasında deyib ki, Nazirlər Kabineti bir neçə həftə bundan əvvəl dizel yanacağının qiymətini 25 % artırdı:
"Dizel yanacağının qiymətinin 25 % artması aqrar məhsulların qiymətinin artması deməkdir. Çünki onların istehsalında dizel yanacağı ciddi rol oynayır. Kənd təsərrüfatı məhsullarının maya dəyərinin 40 %-ni dizel yanacağı təşkil edir. Bu yanacağın qiymətinin artması da məhsulların qiymətinin artmasına gətirib çıxarır. Buna görə də dizel yanacağının qiymətini artıraraq inflyasiyaya mübarizə aparmaq necə olur, maraqlıdır".
İqtisadçı Elşad Məmmədov isə bildirib ki, inflyasiyanın cilovlanması və qiymətlərin sabitliyinin qorunması üçün ilk növbədə fundamental olaraq yerli istehsalın stimullaşdırılmasına ehtiyac var:
"Xüsusilə Azərbaycandakı inflyasiyanın təbiəti, onun diaqnostikası bunu deməyə əsas verir ki, bu, təklif inflyasiyasıdır, yəni tələb inflyasiyası artıq pul kütləsi ilə bağlı olan inflyasiya deyil. Bu da istehsalın həcminin lazımi parampetrlərə uyğun olmamasından irəli gələn məsələdir.
Ona görə də biz yerli istehsalın stimullaşdırılmasında maraqlı olmalıyıq ki, qiymətlərin sabitliyini qoruyub saxlayaq. Eyni zamanda təbii inhisarların tariflərinin sabitliyini saxlamaq lazımdır və valyutamızın məzənnəsinin sabitliyinə nail olmalıyıq.
Çünki bu da birbaşa inflyasiyaya təsir edən amillərdən biridir.
Bütövlükdə isə günümüzdə pul kütləsinin sıxılması, daxili tələbin daralması hesabına inflyasiyanın qorunması dayanıqlı müsbət effekt verə bilməz. Çünki son nəticədə bu, idxaldan asılılığa səbəb olacaq. İdxaldan asılılıq isə qiymətlərin sabitliyinə mənfi təsir göstərəcək".
