Hər bir insanın maliyyə məqsədlərinə çatmaq üçün müəyyən bir planı olmalıdır. Günümüzdə qənaət etmək yalnız gələcək üçün maliyyə təminatı yaratmaq deyil, həm də indi rahat bir həyat sürmək üçün vacibdir. Bir çox insan maaşlarını aldıqları halda xərcləri idarə etməkdə çətinlik çəkir və nəticədə müntəzəm olaraq maliyyə sıxıntıları yaşayır. Ancaq qənaət etməyin sadə və effektiv yolları mövcuddur. Bu yazıda pulunuzu necə daha ağıllı şəkildə idarə edərək qənaət edə biləcəyinizi müzakirə edəcəyik. Aşağıda təqdim etdiyimiz 5 fərqli yol gündəlik xərclərinizi azaltmaq, büdcənizi düzgün qurmaq və uzunmüddətli yatırım imkanlarını dəyərləndirmək üçün sizə yardımçı olacaq. Bu tövsiyələri həyatınıza tətbiq edərək həm maliyyə sabitliyini təmin edə, həm də gələcəyinizə sərmayə qoya bilərsiniz.
1. Gündəlik xərcləri azaltmaq: Kiçik dəyişikliklə böyük qənaət
Gündəlik xərcləri azaldaraq böyük qənaətlər əldə etmək mümkündür. İnsanlar tez-tez kiçik alış-verişlərə çox pul xərcləyirlər, lakin bu alışlar zamanla böyük bir məbləğə çevrilə bilər. Məsələn, hər gün bir kofe almaq və ya restoranlarda yemək yemək ay ərzində ciddi bir maliyyə yükü yarada bilər. Bunun qarşısını almaq üçün evdə hazırladığınız yeməkləri və içkiləri istifadə etməyə çalışın. Həmçinin, alış-veriş siyahınızı əvvəlcədən hazırlamaq ehtiyacınız olmayan məhsulları almanın qarşısını alacaq və qənaət etmənizə kömək edəcək. Günlük kiçik xərcləri izləmək və nəzərdən keçirmək onları azaldaraq böyük qənaətə çevirmək mümkündür. Bəzən sadəcə alış-veriş adaptasiyalarını dəyişmək belə çox əhəmiyyətli bir addım ola bilər. Bu dəyişiklikləri tətbiq etdikcə ayın sonunda nə qədər qənaət etdiyinizi görərək motivasiya əldə edə bilərsiniz.
Ən önəmlisi isə özünüzü kiçik, amma təkrarlanan xərclərdən qorumağı öyrənməkdir. Bu həm müntəzəm xərclərinizi azaldacaq, həm də sizin maliyyə vəziyyətinizi yaxşılaşdıracaq.
2. Aylıq büdcə planı hazırlamaq: Gəlir və xərclərinizi nəzarət altına alın
Aylıq büdcə hazırlamaq maliyyə idarəçiliyinin əsasını təşkil edir. Büdcə yaratdığınız zaman gəlirlərinizi və xərclərinizi dəqiq şəkildə müəyyən etməlisiniz. Gəlir və xərcləri izləmək nələrə daha çox pul xərclədiyinizi və hansı sahələrdə qənaət edə biləcəyinizi görməyə imkan verəcək. Büdcə hazırlarkən sabit xərcləri (kirayə, kommunal xidmətlər, borclar) düzgün planlaşdırmaq çox vacibdir. Bu xərclər hər ay sabit olaraq ödəniləcəyi üçün onları əvvəlcədən proqnozlaşdırmaq asan olur. Bununla yanaşı, dəyişkən xərcləri (yemək, nəqliyyat, əyləncə) daha diqqətlə izləmək lazımdır. Hər bir fərd bu xərcləri daha yaxşı izləyərək ehtiyac olduqda onları azaltmaq üçün müvafiq addımlar ata bilər. Hər ay büdcənizi nəzərdən keçirərək məqsədlərinizə doğru irəliləməyinizi təmin edə bilərsiniz. Büdcə planı hazırlamağın üstünlüklərindən biri də qənaət etməyi sistematik hala gətirməsidir. Büdcə yaratdıqca, həm də qənaət üçün müəyyən bir məbləğ ayırmaq alışqanlığı əldə edəcəksiniz. Bu maliyyə sabitliyiniz üçün vacibdir.
3. Yalnız ehtiyac duyulan əşyaları almaq: Ehtiyac və istək arasındakı fərqi anlamaq
Alış-verişə çıxarkən ehtiyaclar və istəklər arasındakı fərqi anlamaq çox vacibdir. İnsanlar bəzən istəklərinə görə alış-veriş etməyi bir növ əyləncə vasitəsi kimi görürlər. Lakin bu, nəticədə maliyyə problemlərinə yol aça bilər. Hər şeydən əvvəl, yalnız həqiqətən ehtiyac duyduğunuz məhsulları almanız vacibdir. Alış-veriş etməzdən əvvəl, məhsulun sizin həyatınızda nə dərəcədə vacib olduğunu və onu nə qədər istifadə edəcəyinizi düşünün. Həmçinin, məhsulun qiymətini araşdıraraq daha ucuz alternativlər axtarmağa çalışın. Bəzən yalnız bir marka üçün daha yüksək qiymət ödəmək yerinə, eyni keyfiyyətli bir məhsulun daha sərfəli olduğunu görmək mümkündür. Alış-veriş siyahınızı planlaşdırmaq və alış-verişə çıxarkən ehtiyaclarınıza uyğun seçimlər etmək lazımsız xərclərdən qaçınmağınıza kömək edəcək.
Bundan başqa, abunə xidmətləri və ya istifadə etmədiyiniz tətbiqlərə ödədiyiniz aylıq haqları da nəzərdən keçirmək faydalıdır. Bu cür xidmətləri dayandıraraq maliyyə vəziyyətinizi asanlıqla yaxşılaşdıra bilərsiniz.
4. Enerji və su istifadəsini azaltmaq: Aylıq ödənişləri yüngülləşdirin
Enerji və su istifadə xərcləri ev xərclərinin böyük bir hissəsini təşkil edir. Bu xərcləri azaldaraq hər ay əlavə pul qənaət edə bilərsiniz. Bir çox insan evdə işıq və elektrik cihazlarını lazımsız yerə işlədərək enerji israfı edir. Bu, həmçinin suyun düzgün istifadə edilməməsi ilə də əlaqədardır. Hər iki halda da kiçik dəyişikliklər böyük qənaətlərə gətirib çıxara bilər. Məsələn, evdə istifadə etdiyiniz işıqları LED lampalarla dəyişdirmək elektrik xərclərinizi əhəmiyyətli dərəcədə azaldacaq. Bununla yanaşı, suyun istifadəsini diqqətlə izləmək və lazımsız su israfını dayandırmaq həm mühitə fayda verəcək, həm də xərclərinizi azaldacaq.
Ev alətlərinin enerji səmərəliliyinə diqqət yetirərək enerji israfını minimuma endirə bilərsiniz. Məsələn, daha səmərəli qızdırıcılar və istilik sistemləri istifadə etmək, həm də evinizi daha rahat hala gətirəcək.
5. Uzunmüddətli yatırımlar etmək: Pulunuzu gələcəkdə böyüdün
Qənaət etməyin yalnız pulunuzu bir kənara qoymaqla bitmədiyini anlamalısınız. Yatırımlar maliyyə sabitliyi yaratmaq və pulunuzu gələcəkdə artırmaq üçün vacib bir addımdır. Kiçik bir məbləğlə belə yatırım etməyə başlamaq uzunmüddətli dövrdə böyük qazanc əldə etməyinizə kömək edəcək. Banklarda faizli hesablar açmaq, həmçinin müxtəlif yatırım alətlərinə sərmayə qoymaq uzunmüddətli maliyyə məqsədlərinizə çatmağınızda sizə dəstək olacaq. Müxtəlif investisiya növləri mövcuddur, məsələn, aktsiyalar, istiqrazlar və ya daşınmaz əmlak hər biri fərqli risk və gəlir səviyyələri ilə təklif olunur.
Yatırım etməyə başlamazdan əvvəl riskləri yaxşı qiymətləndirmək və məqsədlərinizə uyğun olan bir plan hazırlamaq önəmlidir. Yatırım etməklə yalnız qənaət etmirsiniz, həm də uzunmüddətli maliyyə sabitliyi yaradırsınız.
