Şeffild Universitetindən olan alimlər müəyyən ediblər ki, xərçəng hüceyrələri orqanizmdə hərəkət edərək toxuma matriksini - orqanlar və toxumalar üçün dəstək rolunu oynayan strukturu - dağıdır.
HİT.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "PLOS Biology" jurnalında dərc olunub.
Xərçəng hələ də səhiyyənin əsas problemlərindən biri olaraq qalır. Bu xəstəlik birbaşa və ya dolayısı ilə dünya əhalisinin təxminən yarısına təsir edir. Müalicə sahəsində əldə olunan mühüm nailiyyətlərə baxmayaraq, xərçəng hüceyrələrinin orqanizmin digər hissələrinə yayılmasına səbəb olan metastazlaşma prosesi hələ də xərçəngdən ölüm hallarının əsas səbəbi olaraq qalır. Buna görə də alimlər metastazlaşmanın qarşısını almaq yollarını tapmaq üçün fəal şəkildə çalışırlar.
Beynəlxalq alimlər qrupu tərəfindən aparılmış yeni tədqiqat, döş, yumurtalıq və mədəaltı vəzi xərçəngi şişlərindən olan hüceyrələrin toxuma matriksinin maneəsini necə dəf etdiyini araşdırmağa yönəlib. Alimlər aşkar ediblər ki, xərçəng hüceyrələri matriksi "dağıdaraq" ilkin şişdən ayrılır və orqanizmə yayılır.
Tədqiqat zamanı real şişləri təqlid edən müasir 3D laboratoriya modellərindən istifadə edən tədqiqatçılar, xərçəng hüceyrələrinə matriksi dağıtmaq və orqanizmdə hərəkət etməkdə kömək edən molekulları müəyyən ediblər. Bu molekullar bloklandıqda, hüceyrələrin yayılma və ətraf toxumalara nüfuz etmə qabiliyyəti xeyli azalıb.
Bu prosesdə əsas rol oynayan molekullardan biri a2b1-inteqrin adlı hüceyrə səthi proteini olub. Bu protein hüceyrələrlə hüceyrədənkənar matriks arasındakı qarşılıqlı əlaqədə mühüm rol oynayır və hüceyrələrin hərəkətliliyini, eləcə də yayılma qabiliyyətini tənzimləyən siqnalları ötürür.
Alimlərin fikrincə, a2b1-inteqrin zülalının bloklanması, xüsusilə döş və mədəaltı vəzi xərçəngi metastazlarının ləngidilməsi və ya dayandırılmasına yönəlmiş yeni terapiya üsullarının inkişaf etdirilməsi üçün perspektivli bir istiqamət ola bilər.
Samir
