Hesabata görə, Yer üzündə demək olar ki, 1,8 milyard yetkin insan idmanın və hərəkətin olmaması səbəbindən xərçəng, insult, demensiya və diabet kimi xəstəliklərin riski altındadır və vəziyyət getdikcə pisləşir.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) tədqiqatçılarını və alimlərin apardıqları yeni bir araşdırma 2010-2022-ci illər arasında fiziki hərəkətsizliyin qlobal miqyasda təxminən beş faiz bəndi artdığını müəyyən edib. Ümumilikdə, hazırda dünya üzrə böyüklərin təxminən üçdə biri (31%) kifayət qədər idman etmir. Bu göstərici 2000-ci ildə 23% (900 milyon insan), 2010-cu ildə 26% təşkil edib. Mövcud tendensiyalar davam edərsə, ekspertlər 2030-cu ilə qədər insanların təxminən 35%-nin kifayət qədər fiziki hərəkət etməyəcəyini proqnozlaşdırırlar.
Tədqiqatlar göstərir ki, məşq etməmək ürək xəstəliyi, insult, 2-ci tip diabet, demensiya, süd vəzi və bağırsaq xərçəngi riskini artırır.
Gender fərqlərinə gəldikdə, qadınların kişilərə nisbətən daha az məşq etmə ehtimalı olduğu görünür. Hərəkətsizlik nisbəti 29% ilə müqayisədə 34% təşkil edir.
“Lancet” qlobal Sağlamlıq jurnalında dərc edilən yeni araşdırmada dünyanın hazırda 2030-cu ilə qədər fiziki hərəkətsizliyi azaltmaqla bağlı qlobal hədəfə çatmaq yolunda olmadığı xəbərdar edilib.
"Bu yeni araşdırma nəticələri xərçəng və ürək xəstəliklərini azaltmağa və artan fiziki fəaliyyət vasitəsilə psixi rifahı yaxşılaşdırmaq üçün itirilmiş fürsəti geri qaytarmağa təşviq edir”, -deyə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının baş direktoru Tedros Adhanom Qebreyesus bildirib.
"Biz fiziki fəaliyyət səviyyəsinin artırılması üzrə öhdəliklərimizi yeniləməli və bu narahatedici tendensiyanın qarşısını almaq üçün gücləndirilmiş siyasətlər və artan maliyyə də daxil olmaqla cəsarətli hərəkətlərə üstünlük verməliyik", -baş direktor bildirib.
ÜST böyüklərin hər həftə 150 dəqiqə orta intensivlikdə və ya 75 dəqiqə güclü intensivlikdə fiziki fəaliyyətlə məşğul olmasını tövsiyə edir.
Orta səviyyəli fəaliyyət nümunələrinə saatda 6 kilometr (3,73 mil) və ya daha sürətli yerimək, pəncərələri yumaq və ya silmək kimi ağır təmizləmə, 16-19 km/saat sürətlə velosiped sürmək və ya badminton oynamaq daxildir.
Güclü asktivlik nümunələri yürüyüş, saatda 10 km və ya daha sürətli qaçış, sürətli velosiped sürmə, futbol oyunu, basketbol və ya tennisdir.
ÜST qeyri-kafi fiziki aktivliyi bu, həftəlik məşq qaydalarına cavab verməmək kimi müəyyən edir. 163 ölkə və ərazi üçün məlumat və təxminlərin daxil olduğu yeni araşdırma 60 yaşdan yuxarı insanların onlardan xeyli cavan olanlara nisbətən daha az aktiv olduğunu ortaya qoyub. Yüksək gəlirli Qərb ölkələri hərəkətsizlik nisbətini yavaş-yavaş azaltsa da (2022-ci ildə insanların 28%-nə qədər), ümumi vəziyyət yenə də ürəkaçan deyil.
Ümumdünya Səhiyyə Assambleyası qarşısına 2010 və 2030-cu illər arasında qeyri-kafi fiziki aktivliyin 15% azaldılması kimi qlobal bir hədəf qoyub. “Fiziki fəaliyyətsizlik qlobal sağlamlıq üçün səssiz bir təhlükədir və xroniki xəstəliklərin yükünü əhəmiyyətli dərəcədə artırır”, -deyə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının Sağlamlığın Təşviqi üzrə direktoru Rudiger Kreç bildirib.
Nubar Süleymanova, “İki sahil”
