Bu il Bakıda 11-22 noyabrın tarixlərini əhatə BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə növbəti Konfransı - COP29 keçirilir.
APA xəbər verir ki, Özbəkistan iqlim problemlərinin effektiv həllinə yönəlmiş təklif və təşəbbüslərlə bu tədbirdə fəal iştirak edir.
Qeyd etmək lazımdır ki, Özbəkistan Respublikasının Prezidenti Şavkat Miromonoviç Mirziyoyev Dubayda (BƏƏ) keçirilmiş COP28 Konfransında iqlim dəyişikliyi ilə yalnız qüvvələrin birləşdirilməsi və geniş beynəlxalq əməkdaşlıq yolu ilə səmərəli mübarizə aparmağın mümkünlüyünü vurğulamış və bir sıra təşəbbüslər irəli sürmüşdü.
Özbəkistan Prezidenti xüsusilə, ölkənin Paris Sazişi çərçivəsində İqlim Dəyişikliyinə Uyğunlaşma üzrə Qlobal Çərçivə mexanizminin tezliklə təsdiqlənməsinin tərəfdarı olduğunu vurğulamış və bildirmişdi ki, Mərkəzi Asiya İqlim Dialoqu platformasında Uyğunlaşma Strategiyası hazırlanır.
Ötən müddət ərzində bu təşəbbüs uğurla həyata keçirilib. “Mərkəzi Asiyada İqlim Dəyişikliyinə Uyğunlaşma üzrə Regional Strategiya” Yaşıl Mərkəzi Asiya təşəbbüsünün dəstəyi ilə Almaniya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Cəmiyyətinin layihəsi çərçivəsində Qazaxıstan, Qırğızıstan, Tacikistan, Türkmənistan və Özbəkistan ölkələri tərəfindən hazırlanıb.
Mərkəzi Asiyanın ətraf mühitin mühafizəsi departamentlərinin nazirləri və müavinlərindən ibarət “Mərkəzi Asiya İqlim Dialoqu Platforması” yüksək səviyyəli qrup formalaşdırılıb.
Həmçinin 2023-cü il noyabrın 30-dan dekabrın 12-dək Dubayda keçirilən BMT-nin İqlim Dəyişikliyi Konfransında (COP28) Mərkəzi Asiya pavilyonu təşkil olunub və burada iqlim gündəliyi ilə bağlı bir sıra mövzularda tədbirlər keçirilib. COP28 çərçivəsində Mərkəzi Asiyada İqlim Dəyişikliyinə Uyğunlaşma üzrə Regional Strategiya və Mərkəzi Asiya Ölkələrinin Regional Bəyanatı təqdim olunub.
Konfrans çərçivəsində təşkil olunan tədbirlərdə “Mərkəzi Asiya İqlim Dialoqu”nun iştirakçıları fəal iştirak ediblər. BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının konfranslarında danışıqlar prosesində iştirak etmək üçün Mərkəzi Asiya danışıqlar qrupunun yaradılması təşəbbüsünün təşviqi məsələsinə baxılıb.
2024-cü il mayın 27-də Almatıda və iyulun 25-də Daşkənddə Mərkəzi Asiyada İqlim Dəyişikliyinə Uyğunlaşma üzrə Regional Strategiyanın həyata keçirilməsi üzrə İşçi Qrupun iclasları keçirilib.
Bundan əlavə, prezident COP28 zamanı iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə elmi nailiyyətlərdən geniş istifadənin zəruriliyini qeyd edib və Daşkənddəki Yaşıl Universitetin bazasında İqlim Elmi Forumunun (iqamətgahı) yaradılması və onun çərçivəsində torpaqların deqradasiyası, sudan istifadə və ərzaq təhlükəsizliyi kimi problemlərin tədrisi təşəbbüsü ilə çıxış edib.
“Özbəkistan Respublikasının Prezidenti yanında iqlim şurasının yaradılması haqqında” Özbəkistan Respublikası Prezidentinin 2024-cü il 23 iyul tarixli UP-106 nömrəli Fərmanına uyğun olaraq, habelə elmi və akademik potensial və fundamental tədqiqatların inkişaf etdirilməsi üçün Orta Asiya Ətraf Mühit və İqlim Dəyişikliklərinin Öyrənilməsi Universitetində (Yaşıl Universitet) İqlim İqamətgahı yaradılıb. Hazırda onun konsepsiyası, habelə elmi rezidenturaya qəbulun nizamnaməsi və şərtləri hazırlanıb.
Bu gün Leybnis adına Regional Coğrafiya İnstitutu və Ebersvaldın Davamlı İnkişaf Universiteti tədqiqat rezidenturasında iştirakla bağlı müraciət ediblər.
Bundan əlavə, Özbəkistan rəhbərinin COP28-də aşağı karbonlu iqtisadiyyata qlobal keçid, Aral dənizi regionunun ekoloji böhran zonasından “innovasiya, texnologiya və BMT Baş Assambleyasının qətnaməsinə və burada iqlim texnologiyaları üzrə Beynəlxalq Ekspo Qovşağının yaradılmasına əsaslanan yeni imkanlar” adlı təşəbbüslərilə bağlı əməli işlər görülür.
Xüsusilə, iqlim texnologiyaları üzrə beynəlxalq sərgi mərkəzinin yaradılması ilə əlaqədar Ekologiya Nazirliyi tərəfindən Aral dənizi regionunun İqlim Texnologiyaları üzrə Beynəlxalq İnnovasiya Mərkəzinin konsepsiyası hazırlanmışdır. Ərazi üzrə baş planın işlənib hazırlanması üçün podratçının seçilməsi üçün konseptual təqdimat və texniki şərtlər hazırlanıb. Ərazi planlaşdırılması üzrə ixtisaslaşmış beynəlxalq şirkətlərlə danışıqlar aparılıb.
Eyni zamanda, “2030-cu ilə qədər olan dövr üçün Aral rayonunda ekoloji innovasiyaların və iqlim texnologiyalarının tətbiqi üzrə əlavə tədbirlər haqqında” Özbəkistan Respublikası Prezidentinin qərar layihəsi hazırlanıb. Layihəyə əsasən, “Ekoloji Sahibkarlığa” dəstək məqsədilə yerli iqlim şəraitinə davamlı bitki növlərinin yetişdirilməsi, emalı və ixracı üzrə ixtisaslaşan “Aral Vadisi” iqlim texnologiyaları üzrə “Ekspo-hub” yaradılacaq. Bundan əlavə, ekoloji məhsulların toxum və tinglərinin becərilməsi, idxalı və plantasiyalarının yaradılması üzrə startap layihələrinin beynəlxalq seçiminin təşkili, layihələrin həyata keçirilməsinə yerli və xarici investorların cəlb edilməsi, habelə bu müəssisələrə güzəştli kreditlərin ayrılması nəzərdə tutulur. Eyni zamanda, Aral bölgəsində iqlim sabitliyinin təmin edilməsi və ekoloji problemlərə həsr olunmuş “Climate Expo” sərgisinin təşkili, beynəlxalq ictimaiyyəti Aral dənizi regionunun davamlı inkişafına cəlb etmək, həmçinin “İqlim Ekspo” sərgisinin təşkili, Muynak rayonunda açıq havada “Aral Təbiət Laboratoriyası” nəzərdə tutulur.
Qərar layihəsinin daha da təkmilləşdirilməsi məqsədi ilə təklif və tövsiyələr əsasında nəzərdə tutulan tədbirlərə əlavə və dəyişikliklər edilə bilər.
Özbəkistan lideri həmçinin Bakının ev sahibliyi etdiyi COP29 çərçivəsində bir sıra müvafiq təşəbbüslər irəli sürəcək. Şübhəsiz ki, Özbəkistan bu təşəbbüsləri həyata keçirmək, iqlim problemlərini aradan qaldırmaq və iqlim dəyişikliyinin təsirlərini yumşaltmaq üçün bütün səy və imkanları sərf edəcək.
