Suriyaya dair DOHA ANLAŞMASI: Sensasion detallar - ƏSƏD REJİMİ BİTDİ
ilk yayınlanma: 02:07
Qətərin paytaxtı Dohada keçirilən toplantıda Türkiyə, İran, Rusiya və beş ərəb ölkəsinin xarici işlər nazirləri Suriyadakı mövcud vəziyyəti müzakirə edib və regionda sülhün təmin olunması üçün mühüm bəyanatla çıxış ediblər. Musavat.com bəyanatın əslini və məzmununu təqdim edərək xəbər verir ki, toplantının əsas məqsədi Suriyadakı hərbi əməliyyatların dayandırılması, mülki əhalinin müdafiəsi, ölkənin suverenliyi və ərazi bütövlüyünün qorunması ilə bağlı konkret addımların atılması olub.
Anlaşmanın əsas məqamları
Qətər, Səudiyyə Ərəbistanı, İordaniya, Misir, İraq, Türkiyə, İran və Rusiya nümayəndələrinin iştirakı ilə keçirilən görüşdə aşağıdakı məsələlər xüsusi vurğulanıb:
• Hərbi əməliyyatların dayandırılması: Suriyadakı vətəndaş müharibəsinin davam etməsi ölkə, region və beynəlxalq təhlükəsizlik üçün ciddi təhlükə yaradır. Buna görə bütün tərəflər hərbi əməliyyatların dayandırılmasını və böhrana siyasi həll yolu tapılmasını təmin etməlidir.
• Humanitar yardımların artırılması: Mülki əhalinin böhranın fəsadlarından qorunması və humanitar yardımın artırılması üçün beynəlxalq səylərin gücləndirilməsi vacibdir.
• Siyasi prosesin başlanması: Hərbi əməliyyatların dayandırılması və BMT Təhlükəsizlik Şurasının 2254 saylı qətnaməsinə əsaslanaraq hərtərəfli siyasi prosesə başlanılması zəruridir.
• Suverenliyin və ərazi bütövlüyünün qorunması: Suriyanın müstəqilliyi, suverenliyi və ərazi bütövlüyünün qorunub saxlanılması, həmçinin ölkənin xaosa və terrora sürüklənməsinin qarşısının alınması üçün səylər artırılmalıdır.
• Qaçqınların geri dönüşü: Qaçqınların və məcburi köçkünlərin könüllü və təhlükəsiz şəkildə öz vətənlərinə qayıtması təmin edilməlidir.
Mübahisəli məqamlar və razılaşmanın zəif tərəfləri
Bəyannamədə səslənən çağırışlar nə qədər vacib olsa da, onların reallaşdırılması ilə bağlı suallar yaranır. Razılaşmada ABŞ və Suriyanın əsas müxalifət qüvvələrinin iştirak etməməsi, xüsusən də Hayat Təhrir əş-Şam lideri Məhəmməd Colaniyə bağlı silahlı qruplaşmaların prosesdən kənarda qalması anlaşmanın effektivliyinə dair şübhələr yaradır.
BMT Baş Katibinin Suriya üzrə xüsusi nümayəndəsi Geir Pedersen tərəfindən keçirilən brifinqdə siyasi həll üçün göstərilən səylər təqdir edilsə də, regiondakı daxili ziddiyyətlərin və müxtəlif qrupların maraqlarının prosesin gedişatına mənfi təsir göstərə biləcəyi vurğulanır.
Əsəd rejimi ilə bağlı iddialar
Anlaşmanın bir hissəsi olaraq, Bəşşər Əsəd rejiminin gələcəkdə yeni konstitusiyanın hazırlanmasına və onun namizəd olmadığı prezident seçkilərinin keçirilməsinə razılaşdığı barədə məlumatlar yayılıb. İddialara görə, Əsədə təhlükəsizlik zəmanəti verilməsi və onun topladığı sərvətin əhəmiyyətli bir hissəsinin milliləşdirilməsi məsələsi də razılaşmanın tərkib hissəsidir.
Eyni zamanda, rejimin bu prosesdən xəbərdar olduğu və Əsədin öz razılığı ilə bu addımlara dəstək verdiyi bildirilir. Lakin bu məqamlar ətrafında yayılan məlumatların dəqiqliyi hələ ki, sual altındadır.
Səkkizlər Anlaşması: Ümidlər və suallar
Toplantıda bir-biri ilə münaqişədə olan ölkələrin vahid mövqedən çıxış etməsi və razılaşma əldə etməsi diplomatik uğur kimi qiymətləndirilsə də, Suriyanın daxili münaqişələri və beynəlxalq maraqların ziddiyyətli olması səbəbindən razılaşmanın uğurla həyata keçiriləcəyinə dair suallar qalır. Bununla belə, belə bir razılaşmanın əldə olunması Suriyada sülh və sabitlik istiqamətində atılmış mühüm addım hesab olunur.
Musavat.com hadisələri izləməyə davam edir və oxucularını ən son məlumatlarla təmin edəcək.
Musavat.com
