“Son illərdə valideynlərin uşaqlarını psixoloq yanına gətirməkdə marağı artır. Bu, maarifləndirmə işlərinin və psixoloji sağlamlığın vacibliyinin daha çox başa düşülməsi ilə bağlıdır”.
Bu sözləri Yenisabah.az-a psixoloq-pedaqoq Zeynəb Əyyubova deyib. O, azyaşlılarla bağlı daha çox müraciət edilən problemlərdən danışıb:
“Psixoloq olaraq müşahidələrimə əsasən, valideynlər daha çox aşağıdakı problemlərə görə psixoloqa müraciət edirlər:
Akademik problemlər: Uşaqların məktəb performansında azalma, öyrənmə çətinlikləri və ya diqqət pozuntuları.
Davranış problemləri: Aqressiv davranışlar, itaətsizlik və ya digər sosial davranış problemləri.
Emosional problemlər: Anksiyete, depresiya və ya digər emosional narahatlıqlar.
Sosial adaptasiya: Yeni bir mühitə uyğunlaşma çətinlikləri və ya sosial bacarıq problemlər”.
Psixoloqun sözlərinə görə, bu sahədə maarifləndirmə işlərinin aparılmasına ehtiyac var:
“Maarifləndirmə aparmağa ehtiyac var, çünki bir çox valideynlər uşaqlarının psixoloji problemlərini gec başa düşür və ya problemin nə qədər ciddi olduğunu anlamır. Uşaqların psixoloqa ehtiyacının olub-olmadığını müəyyən etmək üçün valideynlər bəzi əlamətlərə diqqət etməlidirlər: Davranış dəyişiklikləri - Uşağın davranışında ani və davamlı dəyişikliklər. Akademik performans -Məktəbdə performansın kəskin şəkildə azalması. Emosional vəziyyət - Uşağın davamlı olaraq narahat, kədərli və ya qəzəbli olması. Sosial əlaqələr - Uşağın dostları ilə əlaqə qurmaqda çətinlik çəkməsi və ya tək qalmağı üstün tutması.
Psixoloq olaraq valideynlərə məsləhətim odur ki, uşaqlarının davranış və emosional vəziyyətlərində hər hansı bir dəyişiklik olduğunu müşahidə etdikdə dərhal mütəxəssisə müraciət etsinlər. Çünki erkən müdaxilə uşaqların psixoloji problemlərinin həllində çox vacibdir”.
Psixoloq olaraq valideynlərə bəzi mühüm məsləhətləri sadalayıb:
“Açıq və dəstəkçi ünsiyyət - Uşaqlarınızla açıq, səmimi və dəstəkçi bir ünsiyyət qurmağa çalışın. Onları dinləyin və hisslərini ifadə etməyə təşviq edin.
Daimi rutinin qorunması - Uşaqlar üçün sabit və proqnozlaşdırıla bilən bir gündəlik həyat tərzi yaratmaq vacibdir. Daimi rutin, uşaqların özlərini təhlükəsiz və sabit hiss etmələrinə kömək edir.
Müsbət nümunə olun - uşaqlarınız üçün müsbət davranış nümunəsi olun. Onlar sizin davranışlarınızı təqlid edirlər, buna görə də, öz emosional idarəetmə bacarıqlarınızı və müsbət sosial davranışlarınızı nümayiş etdirin.
Aktiv şəkildə dəstək verin - Uşaqların maraqlarını və bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün onlara aktiv dəstək verin. Onları müxtəlif fəaliyyətlərə və hobbiyə cəlb edin.
Ekran vaxtına nəzarət - Uşaqların ekran qarşısında keçirdikləri vaxtı məhdudlaşdırın. Onların sosial və fiziki fəaliyyətlərə daha çox vaxt ayırmasını təmin edin.
Psixoloji yardımın normallaşdırılması - Psixoloji yardımın utanc verici və ya qorxulu bir şey olmadığını başa salın. Psixoloqa müraciət etmənin təbii və faydalı olduğunu vurğulayın.
Özünüzə də diqqət yetirin - Valideyn olaraq öz sağlamlığınıza və emosional vəziyyətinizə də diqqət yetirin. Sağlam və balanslı bir həyat tərzi sürmək uşaqlarınıza daha yaxşı dəstək olmağınıza kömək edəcək.
Məlumatlı olun - Uşaqların inkişaf mərhələləri və psixoloji sağlamlıq haqqında məlumatlı olun. Bu, potensial problemləri daha erkən aşkar etmənizə və daha effektiv reaksiya vermənizə kömək edəcək.
Bu məsləhətlər valideynlərin uşaqlarının psixoloji rifahını artırmağa və onlara daha sağlam bir mühit təmin etməyə kömək edə bilər”.
Əsmətxanım Rzazadə
Telegram kanalımız
