Böyük Britaniya uşaqların rifahına görə Avropada ən aşağı yerdədir. Ölkələr bunu necə müqayisə edir və ekspertlər həyatdan məmnunluğun azalmasının arxasında nəyin dayandığını düşünürlər? Avropa, xüsusilə Avropa İttifaqı dünyanın ən çiçəklənən regionlarından biri kimi qəbul edilir. Lakin bu firavanlığa baxmayaraq, onun hüdudları daxilində bir çox gənc psixi sağlamlıqla bağlı artan narahatlıqlarla və rifahının getdikcə azalması ilə üzləşir.
Böyük Britaniyada yerləşən Uşaq Cəmiyyəti xeyriyyə təşkilatı ölkədəki gənclərin rifahı və onların Avropadakı gənclərlə necə müqayisə edildiyinə dair hesabat dərc edib.
2024-cü il “Yaxşı Uşaqlıq Hesabatı” göstərir ki, Avropa gənclərinin orta hesabla 16,6 faizi öz həyatlarından narazıdır, bu da bütün qitədə təxminən hər gəncin altıda birinə bərabərdir. Həmçinin aşağı göstəricisi olan Hollandiyada 15 yaşlı gənclərin 6,7 faizi öz həyatlarından məmnun olmadığını bildirib. Bundan başqa, Finlandiya və Danimarkada isə 10,8 faiz və 11,3 faiz gənc həyatdan məmnunluq ifadə edib. Hesabatda Böyük Britaniyada gənclər arasında aşağı həyat məmnunluğunun ən yüksək səviyyəsi bildirilib, 25,2 faiz gənc narazılığını bildirib.
“The Good Childhood Report - 2024”ün nəticələri Böyük Britaniyada uşaqların rifahının qəbuledilməz mənzərəsini nümayiş etdirir. Bu, açıq şəkildə göstərir ki, Böyük Britaniyada gənclər Avropadakı həmyaşıdları ilə müqayisədə daha aşağı rifahla yaşayırlar, onların rifahı tənəzzüldədir.
“Uşaqlar cəmiyyəti”nin siyasət və ictimai əlaqələr üzrə meneceri Cek Oneil bildirib ki, hesabatda gənclərin həyat məmnunluğunu təhlil etmək üçün müxtəlif mənbələrdən, o cümlədən Böyük Britaniyanın “Uşaq Cəmiyyəti”nin illik sorğusu və OECD Beynəlxalq Tələbələrin Qiymətləndirilməsi Proqramı (PISA) məlumatlarından istifadə edilib: “Konkret tədbirlərə nəzər saldıqda, Böyük Britaniyanın digər Avropa ölkələrindən nəzərəçarpacaq dərəcədə pis performans göstərdiyini müşahidə edə bilərik. Böyük Britaniyada sosial-iqtisadi bərabərsizlik uşaqların rifahına təsir göstərir və gənclər arasında həyat məmnunluğunu aşağıya endirir. Bundan əlavə, hesabatda Böyük Britaniyanın qida çatışmazlığına görə, dördüncü yeri tutduğu, 15 yaşlı uşaqların yüzdə 11-nin pul çatışmazlığı səbəbindən yetərincə yemədiyi ortaya çıxıb. Biz həmçinin bilirik ki, bu ölkədəki yaşayış xərcləri böhranı gənclərin asudə vaxt keçirmək, dostları və ya ailəsi ilə ünsiyyətdən həzz almaq imkanlarına təsir edir. Burada bir çox ailə uşaqları üçün tətil, məktəbdənkənar fəaliyyətlər və xüsusi günlər keçirməkdə çətinlik çəkdiklərini bildirir və 41 faiz ailə belə tədbirləri ödəyə bilmir. Bundan əlavə, uşaqların 50 faizi pul çatışmazlığının onların sosiallaşmaq və ya məktəb səfərlərinə getmək kimi fəaliyyətlərdə iştirakına mane olduğunu bildirib. Maddi məhdudiyyətlərdən əlavə, uşaqlar müxtəlif həyat problemlərindən, xüsusən də Böyük Britaniyada artan yaşayış xərcləri ilə bağlı təsiredici narahatlıqlarını ifadə ediblər”.
Menecer əlavə edib ki, sorğuda iştirak edən hər beş uşaq və gəncdən ikisi qiymətlərin qalxmasından narahatlığını bildirərək dolanışığın mümkünsüzlüyünü qeyd edib. Bununla yanaşı, uşaqları cinayət, onlayn təhlükəsizlik və ekoloji problemlər də narahat edir. Həmçinin 2024-cü ildə gənclərin 14,3 faizi məktəb təcrübəsindən narazı olduqlarını bildirib. İngiltərənin Avropada ikinci ən yüksək nisbətə sahib olduğu məktəb təhlükəsizliyi və zorakılıq ilə bağlı narahatlıqlar əsas məsələlərdən bəziləridir. Məktəb gənclər üçün ömürlük xatirələr yaratmaq, dostluq etmək və gələcəyə ümid bəsləmək üçün bir fürsət olmalıdır. Təəssüf ki, bu, bəzi uşaqlar üçün belə görünmür. Böyük Britaniyada gənclər arasında psixi sağlamlığın azalması fonunda, ölkə həm də psixi sağlamlıq dəstəyinin təmin edilməsində çətinliklərlə üzləşir. Hesabata görə, 270 mindən çox uşaq hələ də ilkin müraciətdən sonra əlavə yardım gözləyir. Nəticə olaraq uzun gözləmə müddəti əsas problemlərdən birinə çevrilib.
Hesabatda əsas diqqət Böyük Britaniyaya yönəlsə də, bütün Avropada oxşar tendensiyalar müşahidə olunur və hesabatlar bir sıra ölkələrdə gənclər arasında rifahın aşağı düşdüyünü göstərir.
UNICEF-in məlumatına görə, 23 ölkədə yüksək həyatdan məmnunluq bildirən 15 yaşlı gənclərin faizi 2018-ci ildəki 74 faizdən 2022-ci ildə 69 faizə düşüb. UNICEF-in hesabatına görə, burada əsas amillərdən biri yüksək yoxsulluq dərəcələridir. AB-də təxminən 20 milyon uşaq yoxsulluq və ya sosial təcrid riski altındadır. Avropada onlayn təhlükəsizliyə gəldikdə, uşaqlar rəqəmsal məkanlarda müxtəlif risklərlə, o cümlədən kiberzorakılıq, dezinformasiya ilə üzləşirlər ki, bu da onların rifahına ciddi ziyan vura bilər.