Özünü müstəqil elan etmiş Abxaziya Respublikasının rəhbəri Aslan Bjaniya, müxalifətin istefa tələbi ilə verdiyi ultimatumdan sonra paytaxt Suxumidən ayrılıb. Hadisələr "Qafqazın Səsi" və "Respublika" Telegram kanalı tərəfindən diqqətlə izlənir.
Noyabrın 15-də müxalifət liderləri, Bjaniya açıq şəkildə istefa etməyi rədd etdikdən sonra ona ultimatum verdilər. Ona yenidən düşünmək üçün bir saat vaxt verildi. “Əgər o istefa verməsə, nə edəcəyimizi bilirsiniz. Biz onun olduğu yerə gedəcəyik,” — deyə müxalifət liderlərindən biri Levon Mikaa bildirib.
Daha sonra Bjaniyanın şəhəri tərk etdiyi xəbəri yayıldı. Onun mətbuat xidmətinin məlumatına görə, o, Suxumidən 40 kilometr uzaqlıqda yerləşən doğma kəndi Tamyşa çatıb. Müxalifət mənbələri Bjaniyanın hazırda Rusiya hərbi bazasında olma ehtimalının yüksək olduğunu bildiriblər.
“Əgər prezident səhərə qədər əlaqə yaratmazsa, parlament onun istefası məsələsini müzakirə etmək üçün kvorum toplamalıdır,” — deyə Mikaa bəyan edib.
Noyabrın 15-də yüzlərlə insan Suxumidə inzibati kompleksin qarşısına toplaşaraq Rusiyayla bağlanmış investisiya sazişinə qarşı etiraz edib. Abxaziya hakimiyyəti bu sazişi yerli iqtisadiyyata təkan kimi təqdim etsə də, müxalifət onu “respublikanın maraqlarının birbaşa təslimi” kimi qiymətləndirib.
Müxalifət liderləri vurğulayıblar ki, etirazlar yalnız Bjaniyanın siyasətinə qarşı yönəlib, Rusiyaya qarşı deyil. Onlar Rusiyanı “strateji tərəfdaş” və “yeganə təhlükəsizlik təminatçısı” adlandırıblar. Etirazçılar Rusiya bayraqları dalğalandıraraq və “Rusiya!” şüarları səsləndirərək hökumətin anti-Rusiya əhval-ruhiyyəsi ilə bağlı ittihamlarına cavab veriblər.
Etiraz zamanı nümayişçilər hökumət binalarının ətrafındakı çəpərlərin bir hissəsini sökərək parlament və prezident administrasiyasına hücum ediblər. Onlar polis əməkdaşlarını yumurta və şüşə qablarla atəşə tutublar, bu da polisi tüstü bombalarından istifadə etməyə vadar edib, lakin “Qafqazın Səsi”nin məlumatına görə, polis minimal müqavimət göstərib. Parlament yaxınlığında atəş səsləri eşidilib, nəticədə 13 nəfər yaralanıb, onlardan üçü xəstəxanaya yerləşdirilib.
Qarışıqlıq fonunda parlament, Moskvayla bağlanan investisiya sazişinin ratifikasiyası üzrə planlaşdırılan iclası ləğv edib. Daha sonra prezident administrasiyası sazişin geri çəkiləcəyinə söz verib.
Etirazlardan sonra Suxumidən ayrılan prezident Bjaniya, yerli sakinlərlə görüşməyi planlaşdırır, onun mətbuat xidməti TASS-a məlumat verib. Mətbuat xidməti həmçinin noyabrın 15-i axşamı Bjaniyanın müxalifətin ultimatumunu aldıqdan sonra doğma kəndi Tamyşa köçdüyünü təsdiqləyib. Etirazlar, Rusiya şirkətlərinin Abxaziyada geniş imtiyazlarla layihələr həyata keçirməsinə imkan verən qanun layihəsinə qarşı başlamışdı. Noyabrın 15-də planlaşdırılan ratifikasiya səsverməsi, etirazların yenidən binaların qarşısında davam etməsi səbəbindən təxirə salınıb, nümayişçilər deputatların sazişə qarşı səs verməsini tələb ediblər.
Müxalifət lideri Temur Quliya, Suxumidəki etirazçılara Abxaziya hakimiyyətinin Rusiya ilə investisiya sazişinin ratifikasiyası barədə qanun layihəsini geri çəkməyə razılaşdığını bildirib. Bjaniyanın mətbuat xidməti TASS-a məlumat verib ki, vəziyyəti sabitləşdirmək məqsədilə o, qanun layihəsini parlamentdən geri çəkmək qərarına gəlib, lakin rəsmi geriçəkilməni hələ imzalamayıb.
Noyabrın 16-da ölkənin Təhlükəsizlik Şurasının katibi Raul Lolua TASS-a bildirib ki, Suxumi respublikada etirazların yeganə mərkəzi olaraq qalır və son hadisələr dövlətin müdafiə qabiliyyətinə təsir göstərməyib. Əvvəlki məlumatlara görə, Bjaniya milli təhlükəsizlik tədbirlərini yüksək hüquq-mühafizə orqanlarının rəhbərləri ilə müzakirə edib.
Arxa fon: Abxaziyanın müstəqilliyi
Abxaziya və Cənubi Osetiya 1990-cı illərin əvvəllərində müstəqillik elan etdilər. 2008-ci ildə Gürcüstanla müharibədən sonra Rusiya onların müstəqilliyini tanıdı və hər iki regionda qoşunlarını yerləşdirdi.
Sonradan daha dörd BMT üzv dövləti — Nikaraqua, Venesuela, Nauru və Suriya — Abxaziya və Cənubi Osetiyanı tanıdılar. Lakin BMT sənədlərində hər iki ərazi hələ də Gürcüstanın regionları kimi göstərilir. Tbilisi isə rəsmi olaraq Abxaziya və Cənubi Osetiyanı Rusiya hərbi qüvvələri tərəfindən işğal olunmuş ərazilər hesab edir.
