Ay bazası üçün kosmosda Ay torpağından hazırlanmış kərpiclər sınaqdan keçiriləcək!

     Çin dövlət mediası CCTV-nin verdiyi məlumata görə, yaxın aylarda Tianzhou 8 yük missiyası çərçivəsində müxtəlif tərkibli kərpic nümunələri Tiangong kosmik stansiyasına göndəriləcək. Bu nümunələr, 3 il ərzində kosmik mühitə məruz buraxılacaq və ultrabənövşəyi şüalar, kosmik radiasiya və böyük temperatur fərqləri kimi ekstremal şərtlərə məruz qalacaq. Bu prosesdə kərpiclərin davamlılığı və onların vakuum məkan mühitində işləməsi müşahidə olunacaq. Əldə edilən məlumatlar sayəsində Ayda strukturların qurulması üçün hansı materialların və istehsal üsullarının daha uyğun olduğu müəyyən ediləcək.     Çin KİV-lərinin məlumatına görə, kərpic istehsalı üçün istifadə edilən üsul, 1000 dərəcədən yuxarı temperaturda sinterləmə sobasında elektromaqnit induksiyası ilə simulyasiya edilmiş Ay torpağının qızdırılmasını ehtiva edir. Bu proses, materialı möhkəm strukturlara çevirir və cəmi 10 dəqiqə ərzində 18 santimetr uzunluğunda kərpic əmələ gəlir. Aydakı resursların yerində istifadə ideyası, xərcləri əhəmiyyətli dərəcədə azalda və Ayda kəşfiyyatı asanlaşdıra bilər. Çin, 2030-cu illərdə tərəfdaşları ilə Ayda Beynəlxalq Ay Tədqiqat Stansiyası (ILRS) adlı baza qurmağı planlaşdırır. Çin, bu böyük layihəyə hazırlıq məqsədilə 2028-ci ildə işə salınması planlaşdırılan Chang'e 8 missiyası ilə Ayın cənub qütbünə eniş və kəşfiyyat robotu göndərməyi hədəfləyir. Bu missiyada 3D çap texnologiyası ilə Ay torpağından kərpic istehsalı da sınaqdan keçiriləcək. Buna görə də, burada öyrənilənlər ILRS üçün çox dəyərli məlumat verəcəkdir.     Həm NASA, həm də Avropa Kosmik Agentliyi, Ay torpağının simulyasiyalarından kərpic istehsalı üzərində işləyir. NASA daha əvvəl Beynəlxalq Kosmik Stansiyada kosmik yaşayış yerləri üçün materialların istehsalını sınaqdan keçirmişdi, lakin Çinin eksperimentinin Ay torpağından əldə edilən kərpiclərin davamlılığını birbaşa kosmosda sınaqdan keçirən ilk sınaq olacağı gözlənilir. ILRS, Ay səthində və ya Ay orbitində qurulmuş hərtərəfli elmi təcrübə bazası olaraq, kəşf və istifadə, Ay əsaslı müşahidə, fundamental elmi tədqiqatlar və texniki təsdiqləmə, həmçinin uzunmüddətli avtonom əməliyyatlar daxil olmaqla, çoxşaxəli və çoxməqsədli elmi tədqiqat fəaliyyətlərini həyata keçirə biləcək. ILRS-in 2035-ci ilə qədər tamamlanması və 2036-cı ildə tam istismara verilməsi planlaşdırılır.