Laboratoriyada aparılan yeni bir konsepsiyanın sübutu araşdırmasına görə, nüvə cihazı tərəfindən yaradılan rentgen impulsu asteroidin səthini buxarlandıra, orbitini Yerdən uzaqlaşdıra bilər.
Hafta.az-ın yazdığına görə, “Nature Physics” elmi jurnalında dərc edilən araşdırma, bu cür texnologiyanın Yerdəki həyatı təhlükə altına alan kosmik süxurlardan müdafiə üçün istifadə oluna biləcəyini təklif edir.
Kometlər və asteroidlər kimi kosmik süxurlar çox yaxınlaşsalar, Yerə təhlükə yarada bilərlər.
Kosmik agentliklər planeti bu cür fəlakətli toqquşmalardan qorumaq yollarını araşdırırlar. Məsələn, NASA-nın sadəcə DART kimi tanınan Double Asteroid Redirection Test missiyası asteroidi vurmaq və onun yolunu dəyişmək üçün kosmik gəmidən istifadə edib.
Bununla belə, sınaq üçün geniş hazırlıq vaxtı tələb olunurdu və bu yanaşmanın çox bahalı olacağı qənaətinə gəlindi.
"NASA-nın son DART missiyası Yerə yaxın obyektlərin uğurla hədəf alına biləcəyini nümayiş etdirsə də, ən təhlükəli asteroidlərin yönləndirilməsi nüvə partlayışlarına bənzər enerji sıxlığı tələb edəcək", - laboratoriya araşdırması yekunlaşır.
Yeni araşdırmada sınaqdan keçirilən alternativ yanaşma, nüvə partlayışı nəticəsində yaranan rentgen şüalarından istifadə edərək hədəflənmiş kosmik qaya səthini sürətlə qızdırır ki, bu da süxurun buxarlanmasına və onun istiqamətinin dəyişməsinə səbəb olur.
Alimlər laboratoriya təcrübələrində asteroidə çarpan nüvə qurğusunun təsirini təqlid etməyin yollarını sınaqdan keçiriblər. Tədqiqatçılar iki təcrid olunmuş 12 millimetrlik asteroid modelini hədəf almaq üçün rentgen şüalarından istifadə ediblər. Süxur nümunələrindən biri kvarsdan, digəri isə şüşəvari silisiumdan hazırlanıb.
Alimlər rentgen impulslarının asteroid simulyasiyalarının səthini qızdırdığını müşahidə ediblər. Bu, hədəflənmiş kvars və silisiumda sürətlənmə yaradan buxar buluduna səbəb oldu.
Rentgen nəbzinin qayaları saniyədə 70 metr sürətlə hərəkət etdirdiyi müəyyən edilib.
Tədqiqatçılar bu asteroidin əyilmə metodunun necə ölçülə biləcəyini qiymətləndirmək üçün simulyasiyalarda əldə edilmiş məlumatlardan istifadə ediblər. Tapıntılar göstərir ki, Yerə yaxın diametri təxminən 4 kilometr olan obyektlər nüvə zərbəsi strategiyası ilə istiqaməti dəyişdirilə bilər.
Tədqiqatçılar deyirlər ki, "biz bu nəticələri təklif olunan tutma enerjilərinə uyğunlaşdırırıq və diametri 4 kilometrə qədər olan asteroidlərin bu mexanizm vasitəsilə istiqamətini dəyişdirə biləcəyini təxmin edirik ki, bu da gələcəkdə planetlərin müdafiə missiyalarına hazırlaşmaq üçün əlverişli bir yol təklif edir".
Alimlər digər hədəf materialları və strukturları araşdırmaq üçün gələcək təcrübələrə çağırırlar. Tədqiqatçılar müxtəlif rentgen impulslarını sınaqdan keçirmək istəyirlər, çünki onların istehsal etdiyi buxar buludları hədəf kosmik qayanın kimyəvi tərkibindən asılıdır.