Rusiyada ilin sonuna qədər taksi xidmətlərinin qiymətlərinin 20 faizdən çox artacağı proqnozlaşdırılır. Valyuta.Az-ın verdiyi xəbərə görə, bu qiymət artımının əsas səbəblərindən biri kimi, Çin istehsalı avtomobillərin Rusiyada geniş yayılmasına baxmayaraq, bu avtomobillərin ölkənin iqlim və yol şəraitinə uyğun gəlməməsi göstərilir.
Problemin səbəbləri və nəticələri
"Taksi sürücüsü" regionlararası həmkarlar ittifaqının sədri Andrey Popkovun sözlərinə görə, Çin avtomobilləri Rusiya bazarında populyar olsa da, onların texniki dözümlülüyü Rusiya yolları və iqlim şəraitində gözlənilən keyfiyyəti təmin edə bilmir. Nəticədə, bu avtomobillərin taksi xidmətində istifadə müddəti təxminən iki dəfə azalıb. Əvvəl 250-300 min kilometr məsafə qət edən avtomobillər indi cəmi 150 min kilometrdən sonra əsaslı təmirə ehtiyac duyur. Bu da taksi parklarına və xidmət xərclərinə əlavə yük yaradır.
Təmir tezliyinin artması və qiymət artımı
Çin avtomobillərinin daha tez-tez təmirə ehtiyac duyması istismar xərclərini artırır, bu da taksi xidmətlərinin qiymətlərinə təsir edir. Popkov bildirib ki, təmir tezliyinin artması həm avtomobillərin saxlanılma xərclərini yüksəldir, həm də sürücülərin işini çətinləşdirir. Artan xərcləri qarşılamaq üçün taksi şirkətləri məcburən qiymətləri qaldırmağa başlayıblar.
Qiymət artımının cari göstəriciləri
Rusiya Federal Statistika Xidmətinin ("Rosstat") məlumatına əsasən, 2024-cü ilin sentyabr ayında Rusiyada taksi ilə bir kilometr yolun qiyməti orta hesabla 44,93 rubla çatıb ki, bu da ilin əvvəli ilə müqayisədə 10 faiz daha bahadır. Eyni zamanda, keçən ilin sentyabr ayı ilə müqayisədə qiymətlərdə 24 faizlik artım qeydə alınıb.
Bu problemlər Rusiya bazarında olduğu kimi, Azərbaycanda da aktuallaşa bilər. Çünki Azərbaycanda da taksi parklarında Çin istehsalı avtomobillərin sürətlə artması bir sıra mümkün problemlərə işarə edir. Rusiya təcrübəsindən çıxış edərək, Azərbaycanda da yaxın vaxtlarda oxşar çətinliklər yaşana bilər:
Texniki Məsələlər və Təmir Tezliyi: Çin avtomobillərinin Rusiyadakı təcrübəyə əsasən, intensiv istismar şəraitində, xüsusən də yolların və iqlim şəraitinin sərt olduğu regionlarda tez sıradan çıxdığı görünür. Azərbaycanda da oxşar vəziyyət yarana bilər, çünki Bakı və digər şəhərlərdə intensiv istifadə nəticəsində bu avtomobillərin təmir və texniki baxım tezliyi artacaq. Bu isə şirkətlərə əlavə xərclər yarada bilər və nəticədə qiymətlər yüksələ bilər.
Qiymət Artımı və Xidmət Keyfiyyəti: Rusiya kimi, Azərbaycanda da təmir xərclərinin artması ilə taksi qiymətlərində yüksəliş gözlənilə bilər. Hazırda taksi xidmətlərindəki qiymət rəqabətli olsa da, avtomobillərin amortizasiyası ilə bağlı xərclər şirkətlər üçün problem yaradacaq və bu, tariflərə əks olunacaq.
Alternativ Modellərə Tələbin Artması: Azərbaycan bazarında Çin avtomobillərinin yaratdığı problemlər bir müddət sonra yerli şirkətləri daha dayanıqlı modellərə yönəlməyə məcbur edə bilər. Müxtəlif ölkələrdən, məsələn, Koreya və ya Avropa istehsalı daha dayanıqlı avtomobillərə keçid alternativ bir həll ola bilər. Lakin bu, ilk növbədə sərmayə tələb edəcək.
Ekoloji və İstismar Problemləri: Çin istehsalı avtomobillərin bəzi modellərində yanacaq sərfiyyatının yüksək olduğu qeyd edilir ki, bu da həm ətraf mühitə təsir göstərir, həm də istifadə xərclərini artırır. Bakı kimi sıxlıq və nəqliyyat problemləri olan şəhərlərdə bu, ekoloji problemləri dərinləşdirə bilər.
Bu mövzu Azərbaycanda taksi xidmətləri sahəsində müzakirəyə açıq bir məsələdir və bir sıra şirkətlərin gələcək strategiyalarını yenidən nəzərdən keçirməsini tələb edə bilər. Beləliklə, yaxın illərdə Azərbaycanda taksi xidmətində qiymətlərin artması, parkların yenilənməsi və daha davamlı modellərə ehtiyac kimi problemlərin aktuallaşması gözləniləndir.
Aydın