Yeni Zelandiyada ən qədim dəniz sürünənləri tapılıb

Yeni Zelandiyada paleontoloqlar ən qədim dəniz sürünənləri olan notozavrın qalıqları olduğu ortaya çıxan unikal fosil aşkar ediblər.
Elchi.az xəbər verir ki, bu barədə “Science News” məlumat yayıb.
246 milyon il əvvələ aid fosil qalıqları hələ 1978-ci ildə qazılmışdır. Onlar Yeni Zelandiyanın mərkəzi cənub adasındakı Harper dağının ətəyində Balmakaan çayının əsas qolu boyunca tapılıb.
Uzun illər fosil muzey kolleksiyasında sözün əsl mənasında toz toplayırdı və yalnız indi alimlər onu araşdırıb müəyyən ediblər. Məlum oldu ki, bunlar yer üzündəki ən qədim dəniz sürünənlərindən biri olan notozavrın qalıqlarıdır.
Tanışlıq göstərdi ki, tapılan nümunə öz növünün ən qədimidir – onun hələ də ən qədimi hesab edilən dəniz sürü nənindən təxminən 40 milyon il yaşlı olduğu ortaya çıxdı.
Uppsala Universitetinin Təkamül Muzeyindən Dr. Benjamin Kear deyir: “Bu cür sürünənlər milyonlarla ildir ki, dinozavrlar quruda hökmranlıq etməzdən əvvəl dənizlərdə hökmranlıq edirdilər”. 180 milyon ildən çoxdur.”
Bu qrupa uzunboyunlu plesiozavrlar daxil idi. Sonuncunun uzunluğu 7 metrə qədər böyüdü. Onlar dörd avar kimi əzalarından istifadə edərək məharətlə üzürdülər.
“Onların balıq və kalamar tutmaq üçün istifadə edilən nazik, konusvari dişlər şəbəkəsi ilə yastılaşdırılmış kəllə sümükləri var idi” deyən Benjamin Kier davam edir: “Bu qədim dəniz sürünənləri o zamanlar Antarktika Dairəsinin ərazisində dəniz canlıları ilə dolu dayaz sahillərdə yaşayırdılar.”
Notozavrların mənşəyi və yayılması uzun müddətdir davam edən mübahisələrin mövzusu olmuşdur. Bəzi nəzəriyyələr onların ya şimal qütb sahilləri boyunca köç etdiklərini, daxili dəniz zolaqlarını üzdüklərini və ya qədim Panthalassa superokeanını keçmək üçün cərəyanlardan istifadə etdiklərini göstərir.Nuranə Məmmədova

• fosil
• Yeni Zelandiya
• paleontoloqlar
• notozavr
• Harper dağı