Suriyada vətəndaş müharibəsi başlayandan bəri səhnədə olan Əbu Məhəmməd Kolani 2011-ci ildə Əl Nusra Cəbhəsini yaradıb və Əl Qaidənin Suriyadakı qolunu yaradıb. Daha sonra H*TŞ-yə rəhbərlik edən Kolani Əsəd rejiminə qarşı mübarizəsi ilə tanınır. Lakin H*TŞ Əl-Qaidə ilə əlaqələrini kəsdikdən sonra Colani beynəlxalq arenada “mötədil” bir kimlik nümayiş etdirməyə çalışıb. Əbu Məhəmməd Kolanın kim olduğu maraq doğurur. Bəs Əbu Məhəmməd Kolani kimdir?
News24.az xəbər verir ki, Əbu Məhəmməd Kolani 1982-ci ildə Dəməşqin zəngin məhəllələrindən biri olan Mezzedə anadan olub. Əsl adı Əhməd Əl Şara olan Colani uşaqlıq illərində varlı bir ailənin övladı olaraq rahat həyat sürüb. Lakin onun 11 sentyabr 2001-ci il hücumlarından sonra cihadçılıq ideologiyasına üz tutduğu bildirilir. ABŞ-ın İraqı işğalından sonra döyüşmək üçün bu ölkəyə gedən Kolani orada Əl-Qaidəyə qoşulub və illər ərzində təşkilatda mühüm vəzifəyə yüksəlib.
Kolani 2011-ci ildə Suriyaya qayıdıb və Əl Nusra Cəbhəsini yaradıb. Təşkilat Bəşər Əsəd rejiminə qarşı mübarizə aparan ən güclü qruplaşmalardan birinə çevrilib. 2016-cı ildə Əl-Qaidə ilə əlaqələrini kəsən Colanın rəhbərlik etdiyi Əl Nusra Cəbhəsi Heyət Təhrir Şam (H*TŞ) adı ilə yenidən qurulub. Bu addım Colani tərəfindən Qərbin reaksiyasını yumşaltmaq və daha geniş baza əldə etmək üçün strateji addım kimi qiymətləndirilib.
H*TŞ-nin İdlib üzərində hökmranlığı Kolaninin hərbi və siyasi gücünü artırıb. 2017-ci ildə bölgədəki rəqib qrupları birləşməyə məcbur edən Kolani əslində İdlibə nəzarət edən liderə çevrilib. Bu müddət ərzində H*TŞ Türkiyənin bölgəyə humanitar yardımı və hərbi dəstəyi sayəsində gücünü qoruyub. Hələbdəki yeni əməliyyat Kolaninin Suriyadakı təsirini daha da genişləndirmək məqsədinin bir hissəsi kimi qiymətləndirilir.
Son illərdə Kolani radikal cihadçı kimliyindən uzaqlaşmağa və daha çox “dövlət adamı” kimi görünməyə çalışır. Qərbə qarşı hücumlar etmək fikrində olmadığını və ələvilərə qarşı qisas siyasəti yürütməyəcəyini bəyan edən Kolani, verdiyi müsahibədə ailəsinin Kolan təpələrindən köç etmək məcburiyyətində olduğunu izah edərək insani əlaqə yaratmağa çalışıb.
Onun praqmatik liderlik yanaşması Kolani həm yerli, həm də beynəlxalq səviyyədə diqqətəlayiq bir şəxsiyyətə çevirir. Mütəxəssislər bildirirlər ki, Kolani ideoloji xətlərdən çox strateji qazanclara diqqət yetirir.
Günel Məlikzadə
